Πίνακας Περιεχομένων

Θυροξίνη (λεβοθυροξίνη) μετά από επεμβάσεις θυρεοειδούς (θυρεοειδεκτομή)? (Α) Πότε και πώς θα πρέπει να χορηγείται?

Εισαγωγή

Η θυρεοειδεκτομή είναι μία επέμβαση που γίνεται αρκετά συχνά για μία ποικιλία παθήσεων του θυρεοειδούς, τόσο καλοήθων όσο και κακοήθων (συνηθέστατα καρκίνου). Είναι προφανές ότι μετά την αφαίρεση του θυρεοειδούς παύει η παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών από τον οργανισμό. Οι ορμόνες αυτές έχουν κεντρικό ρόλο στη ρύθμιση βασικών λειτουργιών του οργανισμού, που αφορούν αρκετά οργανικά συστήματα. Για το λόγο αυτό, μετά τη θυρεοειδεκτομή είναι επιβεβλημένη η χορήγηση θυρεοειδικών ορμονών για την υποκατάσταση της θυρεοειδικής λειτουργίας. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιείται η λεβοθυροξίνη..

Τι είναι η λεβοθυροξίνη ?

Η λεβοθυροξίνη είναι το δεύτερο κατά σειρά συχνότητας χορηγούμενο φάρμακο στις ΗΠΑ. Το 2019 είχε συνταγογραφηθεί περισσότερες από 102 εκατομμύρια φορές. Πρόκειται για ένα συνθετικό παράγωγο της θυρεοειδικής ορμόνης Τ4.

Πώς πρέπει να λαμβάνεται η λεβοθυροξίνη ?

Το πότε και πώς θα πρέπει να λαμβάνεται η λεβοθυροξίνη έχει πολύ μεγάλη σημασία για την καλή της απορρόφηση και την επίτευξη του μέγιστου θεραπευτικού αποτελέσματος.

Η παραδοσιακή τακτική

Παραδοσιακά, συνιστάται να λαμβάνεται η λεβοθυροξίνη το πρωί, με άδειο στομάχι, και να περιμένουμε να περάσει τουλάχιστον μία ώρα πριν την κατανάλωση πρωινού. Η σύσταση αυτή έχει προταθεί καθώς υπάρχουν διάφορες τροφές και ροφήματα που μπορεί να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο απορροφάται η λεβοθυροξίνη. Ενδεικτικά αναφέρονται το γάλα, η σόγια, ο καφές, το grapefruit, η papaya κλπ.

Η εναλλακτική πρόταση

Το 2014 προτάθηκε από την ΑΤΑ (American Thyroid Association) σαν εναλλακτική επιλογή η λήψη της levothyroxine λίγο πριν την βραδινή κατάκλιση, μερικές ώρες μετά το δείπνο.

Σε μία πρόσφατη μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε το 2020 στο Clinical Endocrinology εξετάσθηκε αν κάποια από τις δύο αυτές επιλογές όσον αφορά τον χρόνο λήψης της λεβοθυροξίνης πλεονεκτεί σε σχέση με την άλλη.

Στη μετα-ανάλυση αυτή περιλήφθηκαν 10 προοπτικές τυχαιοποιημένες μελέτες, που διεξήχθησαν σε επτά χώρες συγκρίνοντας την λήψη της λεβοθυροξίνης (σε μορφή tablet, λήψη από το στόμα) το πρωί ή το βράδυ.

Αν και δεν υπήρχε στα αποτελέσματα της μελέτης κάποια στατιστικά σημαντική διαφορά, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο καλύτερος χρόνος για την λήψη της λεβοθυροξίνης ήταν το βράδυ πριν την νυκτερινή κατάκλιση. Βασίζουν μάλιστα το συμπέρασμα αυτό στο γεγονός ότι η απορρόφηση του 60 – 80 % της λεβοθυροξίνης γίνεται σε διάστημα 3 ωρών. Για το λόγο αυτό θεωρήθηκε ότι το μεσοδιάστημα της μίας ώρας πριν το πρωινό (breakfast) που προτείνονταν παλιότερα δεν ήταν αρκετό. Οι ερευνητές επεσήμαναν επίσης ότι το πρωινό σε αρκετές χώρες της δύσης είναι υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, πράγμα που μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση του φαρμάκου.

Τι ισχύει στην πράξη?

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, αν και υπήρξαν οι διαφορές που περιγράφηκαν προηγουμένως, εντούτοις οι διαφορές αυτές δεν έφθασαν σε επίπεδα στατιστικής σημαντικότητας.

Για το λόγο αυτό στην πράξη προτείνεται η εξατομίκευση της τακτικής, σύμφωνα με τις προτιμήσεις του κάθε ασθενούς. Αυτό που τονίζεται και έχει μεγαλύτερη σημασία είναι να λαμβάνεται η λεβοθυροξίνη με συνέπεια, σταθερά και την ίδια ώρα της ημέρας, ανάλογα με τις προτιμήσεις των ασθενών.

Για παράδειγμα, αν κάποιος ασθενής θέλει να ξεκινήσει αμέσως τις δραστηριότητες της ημέρας χωρίς να περιμένει 30 – 60 λεπτά μέχρι να πιεί τον πρωινό του καφέ, τότε αυτός είναι υποψήφιος να ακολουθήσει την τακτική της λήψης της θυροξίνης το βράδυ πριν την νυκτερινή κατάκλιση.

Έχει επίσης σημασία και το εάν ο ασθενής λαμβάνει και άλλα φάρμακα που θα πρέπει να προσλαμβάνονται με άδειο στομάχι το πρωί (π.χ. διφωσφονικά για οστεοπόρωση ή φάρμακα από το στόμα για τον σακχαρώδη διαβήτη). Και στις περιπτώσεις αυτές η λήψη της θυροξίνης πριν την νυκτερινή κατάκλιση φαίνεται σαν μία λογική επιλογή.

Ένα πιθανό μειονέκτημα της λήψης της levothyroxine το βράδυ είναι το εάν ο ασθενής παραμελεί ή ξεχνά την λήψη της, γιατί για παράδειγμα μπορεί να είναι κουρασμένος και να αποκοιμηθεί γρήγορα.