Θυρεοειδής και εγκυμοσύνη – Εισαγωγή
Ο θυρεοειδής είναι ένας μικρός αδένας που έχει το σχήμα πεταλούδας και βρίσκεται στο μπροστινό μέρος του λαιμού. Παράγει τις θυρεοειδικές ορμόνες. Οι ορμόνες αυτές ρυθμίζουν τον τρόπο με τον οποίο ο ανθρώπινος οργανισμός χρησιμοποιεί την ενέργεια (μεταβολισμός). Για το λόγο αυτό, οι διαταραχές της λειτουργίας του θυρεοειδούς μπορεί να επηρεάσουν πρακτικά κάθε όργανο του σώματός μας, ακόμη και τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η καρδιά μας.
Μερικές φορές, ο θυρεοειδής παράγει περισσότερες θυρεοειδικές ορμόνες από αυτές που χρειάζεται ο οργανισμός μας. Η πάθηση αυτή περιγράφεται ως ‘υπερθυρεοειδισμός’ και χαρακτηρίζεται από αύξηση της μεταβολικής δραστηριότητας του οργανισμού, που επηρεάζει μία πληθώρα οργάνων. Αντίθετα, η μειωμένη παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών από τον θυρεοειδή αδένα συνοδεύεται από μείωση της μεταβολικής δραστηριότητας του οργανισμού, που επίσης επηρεάζει πολλά όργανα. Η πάθηση αυτή περιγράφεται ως ‘υποθυρεοειδισμός’.΄
Μπορεί η εγκυμοσύνη να εξελιχθεί ομαλά όταν υπάρχει διαταραχή της λειτουργίας του θυρεοειδούς?
Η εγκυμοσύνη μπορεί να εξελιχθεί ομαλά και με ασφάλεια όταν υπάρχει διαταραχή της θυρεοειδικής λειτουργίας (υποθυρεοειδισμός ή υπερθυρεοειδισμός), τόσο για την εγκυμονούσα γυναίκα (μητέρα) όσο και για το κύημα (έμβρυο). Προϋπόθεση γι’ αυτό είναι ο περιοδικός έλεγχος της λειτουργίας του θυρεοειδούς με τις κατάλληλες εργαστηριακές εξετάσεις, και η ανάλογη θεραπευτική παρέμβαση (ρύθμιση θυρεοειδικής λειτουργίας με τα κατάλληλα φάρμακα), αν και όταν αυτό χρειαστεί.
Θυρεοειδής και εγκυμοσύνη – ποιος ο ρόλος των θυρεοειδικών ορμονών?
Οι θυρεοειδικές ορμόνες έχουν βασική σημασία για την φυσιολογική ανάπτυξη του εγκεφάλου και γενικότερα του νευρικού συστήματος του εμβρύου. Στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου της κύησης, το έμβρυο εξαρτάται αποκλειστικά από τις ορμόνες θυρεοειδούς της μητέρας του (εγκύου), που κυκλοφορούν μέσω του πλακούντα Μετά το πρώτο τρίμηνο της κύησης (από την 12 η εβδομάδα και μετά) αρχίζει πλέον ο θυρεοειδής του εμβρύου να παράγει τις δικές του ορμόνες, όχι όμως σε ποσότητες επαρκείς για την κάλυψη των αναγκών του. Η παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών σε επαρκείς ποσότητες από τον θυρεοειδή του εμβρύου παρατηρείται από την 18 η -20 η εβδομάδα της κύησης και μετά.
Θυρεοειδής – διάγνωση των παθήσεών του στην εγκυμοσύνη
Δύο ορμόνες που σχετίζονται με την κύηση – η ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη (hCG) και τα οιστρογόνα – προκαλούν αύξηση των τιμών των θυρεοειδικών ορμονών που μετρούνται στο αίμα. Επίσης, στην εγκυμοσύνη συχνά παρατηρείται -και σε υγιείς κατά τα άλλα γυναίκες- ελαφρά διόγκωση του θυρεοειδούς, η οποία συνήθως δεν μπορεί να διαγνωστεί με την ψηλάφηση.
Για τους λόγους αυτούς (‘ψευδής’ αύξηση των μετρούμενων επιπέδων θυρεοειδικών ορμονών και μη αντιληπτή κλινικά διόγκωση του θυρεοειδούς που όμως παρατηρείται πολύ συχνά στην εγκυμοσύνη, χωρίς να υποδηλώνει την ύπαρξη προβλήματος) η διάγνωση των παθήσεων του θυρεοειδούς είναι συχνά δύσκολη στην εγκυμοσύνη. Επίσης, στην εγκυμοσύνη συμβαίνουν φυσιολογικά μεταβολές στον οργανισμό της εγκύου που μπορεί να επικαλύπτονται με τα συμπτώματα των παθήσεων του θυρεοειδούς. Για παράδειγμα, σε μία φυσιολογική εγκυμοσύνη συχνά παρατηρείται ταχυκαρδία, δυσανεξία στη ζέστη κλπ, που επίσης όμως παρατηρούνται στον υπερθυρεοειδισμό. Σε άλλες όμως περιπτώσεις μπορεί να υπάρχουν εμφανή συμπτώματα, που διευκολύνουν τον γιατρό στην αναγνώριση τυχόν συνυπάρχουσας πάθησης του θυρεοειδούς.
Θυρεοειδής και εγκυμοσύνη – τι παθήσεις μπορεί να εμφανιστούν?
Οι βασικές παθήσεις του θυρεοειδούς που μπορεί να σχετίζονται με την εγκυμοσύνη είναι οι εξής:
ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ
Η αντιμετώπιση είναι κατά βάση συντηρητική (χορήγηση αντιθυρεοειδικών φαρμάκων). Χειρουργική επέμβαση (θυρεοειδεκτομή) μπορεί να χρειαστεί σε επιλεγμένες περιπτώσεις, όπως:
- Σε υπερθυρεοειδισμό που δεν ρυθμίζεται με τη συντηρητική αγωγή
- Σε περίπτωση εμφάνισης επιπλοκών από τη χορήγηση των αντιθυρεοειδικών φαρμάκων
- Αν χρειαστεί χειρουργική επέμβαση (θυρεοειδεκτομή), αυτή μπορεί να γίνει με ασφάλεια στο δεύτερο τρίμηνο της κύησης
ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ
Η αντιμετώπιση είναι επίσης συντηρητική. Συνίσταται στη χορήγηση θυρεοειδικής ορμόνης (λεβοθυροξίνης), η δόση της οποίας προσαρμόζεται κατάλληλα στην κάθε ασθενή.
ΟΖΟΙ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ
Συχνά ανακαλύπτονται όζοι θυρεοειδούς στο υπερηχογράφημα που μπορεί να γίνει για τον έλεγχο του θυρεοειδούς στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Στην συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων δεν χρειάζεται κάποια θεραπευτική παρέμβαση στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Εντούτοις, ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται για να αναγνωριστούν οι ύποπτοι για κακοήθεια όζοι, δηλαδή οι όζοι που μπορεί να υποκρύπτουν καρκίνο θυρεοειδούς, που αντιμετωπίζονται όπως περιγράφεται παρακάτω.
ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ
Σήμερα ο καρκίνος του θυρεοειδούς μπορεί να διαγνωστεί εύκολα με το υπερηχογράφημα και την παρακέντηση με λεπτή βελόνη (FNA). Αντιμετωπίζεται με χειρουργική επέμβαση, που μπορεί να γίνει με ασφάλεια είτε στο δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης είτε μετά τον τοκετό. Οι αποφάσεις για τον τρόπο θεραπευτικής αντιμετώπισης εξατομικεύονται, ανάλογα με τα δεδομένα του προσεκτικού και λεπτομερούς διαγνωστικού ελέγχου της κάθε ασθενούς.
ΘΥΡΕΟΕΙΔΙΤΙΔΑ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΤΟΚΕΤΟ
Πρόκειται για φλεγμονή που προσβάλλει το θυρεοειδή αδένα σε συχνότητα 1:20 γυναίκες στη διάρκεια του πρώτου χρόνου μετά τον τοκετό. Είναι συνηθέστερη σε γυναίκες με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1. Στην αρχική φάση της μπορεί να παρατηρηθεί υπερθυρεοειδισμός, συνηθέστερα όμως η θυρεοειδίτιδα μετά τοκετό χαρακτηρίζεται από υποθυρεοειδισμό. Η αντιμετώπιση είναι συντηρητική.
Θυρεοειδής και εγκυμοσύνη 9 0 6
Θυρεοειδής και εγκυμοσύνη 9 0 6
Καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά
Θυρεοειδής και εγκυμοσύνη 9 0 6
Υπερπαραθυρεοειδισμός – Πρωτοπαθής
Υπερπαραθυρεοειδισμός – Δευτεροπαθής και Τριτοπαθής
Θυρεοειδής και εγκυμοσύνη 9 0 6
Θυρεοειδής και εγκυμοσύνη 9 0 6[/vc_column_text][/vc_column]
