Θυρεοειδίτιδα και διατροφή

Εισαγωγή

Ο όρος «θυρεοειδίτιδα» υποδηλώνει φλεγμονή του θυρεοειδούς αδένα. Αν και υπάρχουν διάφορες μορφές της νοσολογικής οντότητας (κάποιες από τις οποίες εμφανίζονται σαν απάντηση σε λοιμώξεις του ανωτέρου αναπνευστικού), μια αρκετά συνηθισμένη μορφή θυρεοειδίτιδας είναι η θυρεοειδίτιδα αυτοάνοσης αιτιολογίας. Η θυρεοειδίτιδα αυτή χαρακτηρίζεται από την παρουσία λεμφοκυττάρων στον ιστό του θυρεοειδούς και συχνά συνοδεύεται από διαταραχή της θυρεοειδικής λειτουργίας (τυπικά υποθυρεοειδισμό, ενίοτε μετά από μία αρχική φάση υπερθυρεοειδισμού). Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto (ή αλλιώς χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα) εμπίπτει στην ομάδα αυτή και αποτελεί τη συνηθέστερη μορφή θυρεοειδίτιδας. Τι στοιχεία υπάρχουν σήμερα διαθέσιμα για το θέμα « θυρεοειδίτιδα και διατροφή »?

Θυρεοειδίτιδα και διατροφή -Αιτιολογικοί παράγοντες

Αρκετοί παράγοντες φαίνεται ότι παίζουν ρόλο στην εμφάνιση της θυρεοειδίτιδας Hashimoto. Μεταξύ αυτών αναφέρονται:

Γενετικοί παράγοντες

Παίζουν ρόλο σε ποσοστό 70 – 80 % των αυτοάνοσων παθήσεων του θυρεοειδούς. Έχουν ταυτοποιηθεί συγκεκριμένα γονίδια που συνδυάζονται με τη θυρεοειδίτιδα, όπως:

Γονίδια HLA class I & II
TR-g (thyroid-related genes)
Γονίδια που σχετίζονται με την σύνθεση του αντισώματος έναντι της θυρεοειδικής υπεροξειδάσης (BACH2, TRO)
Γονίδια που ελέγχουν την άνοση απάντηση (CD40, CTLA4, PD1)

Περιβαλλοντικοί παράγοντες

Περιβαλλοντικοί παράγοντες που μπορεί να σχετίζονται με την παθογένεια των διαφόρων αυτοάνοσων νόσων (συμπεριλαμβανομένης και της θυρεοειδίτιδας) είναι μεταξύ άλλων:

Το άγχος
Η έκθεση σε τοξίνες
Η δυσβίωση του μικροβιώματος (διαταραχή της μικροβιακής χλωρίδας του εντέρου)
Οι διαταραχές θρέψης (υπερθρεψία / υποθρεψία)
Η διατροφή (που αποτελεί και το βασικό μέρος της παρούσης ανάρτησης)

Θυρεοειδίτιδα και διατροφή – ποια η σχέση τους

Οι ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Hashimoto συχνά παρουσιάζουν διαταραχές στα επίπεδα στο αίμα των εξής μετάλλων-βιταμινών-ιχνοστοιχείων:

Σεληνίου
Σιδήρου
Καλίου
Μαγνησίου
Ψευδαργύρου
Βιταμίνης Α
Βιταμίνης D
Βιταμίνης C (αντιοξειδωτική δράση)
Βιταμινών ομάδας Β

Συχνά επίσης οι ασθενείς αυτοί δεν προσλαμβάνουν την προτεινόμενη ποσότητα ω-3-λιπαρών οξέων, ενώ μπορεί να προσλαμβάνουν είτε υπερβολικές είτε ανεπαρκείς ποσότητες ιωδίου

Οι παραπάνω διαταραχές όσον αφορά την θρέψη και την διατροφή μπορεί να επιδεινωθούν σε περίπτωση που στον ασθενή με θυρεοειδίτιδα συνυπάρχουν διαταραχές των κενώσεων (είτε διάρροια είτε δυσκοιλιότητα). Όπως είναι γνωστό, οι διαταραχές αυτές μπορεί να παρατηρηθούν στη θυρεοειδίτιδα όταν συνοδεύεται από υπερθυρεοειδισμό ή από υποθυρεοειδισμό, αντίστοιχα.

Θυρεοειδίτιδα και διατροφή – διατροφικό πλάνο

Οι ασθενείς με θυρεοειδίτιδα θα πρέπει να έχουν σαν στόχο τα ακόλουθα όσον αφορά την διαχείριση του διαιτολογίου τους:

Δίαιτα προσαρμοσμένου ενεργειακού περιεχομένου στις ανάγκες του
Λήψη 4-5 γευμάτων την ημέρα, χωρίς να υπερβαίνονται τα ανώτερα συνιστώμενα όρια όσον αφορά την ενεργειακή πρόσληψη και την πρόσληψη των βασικών θρεπτικών ουσιών
Λήψη τροφών που να περιέχουν βιταμίνη D, Α, Ε, C όπως και βιταμίνες της ομάδας Β, ψευδάργυρο, μαγνήσιο, σίδηρο, ιώδιο και σελήνιο.
Προτείνεται η πρόσληψη λιπαρών από ελαιόλαδο, λιπαρά ψάρια, θαλασσινά και ξηρούς καρπούς (π.χ. καρύδια)
Προσθήκη στο διαιτολόγιο τροφών πλούσιας περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες
Πρόσληψη υδατανθράκων κατά προτίμηση από προϊόντα ολικής άλεσης
Κατανάλωση φρούτων και λαχανικών
Λήψη τροφών με προβιοτική δράση για τη διατήρηση του εντερικού μικροβιώματος (γιαούρτι, κεφίρ, αριάνι)
Αποφυγή κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφίμων
Σε ειδικές περιπτώσεις (π.χ. κοιλιοκάκη) αποφυγή της γούμενής ή οποιασδήποτε τροφής προκαλεί πρόβλημα

Θυρεοειδίτιδα και διατροφή – σχόλιο

Παραπάνω αναφέρθηκαν κάποια ενδεικτικά στοιχεία σχετικά με το θέμα ‘ θυρεοειδίτιδα και διατροφή ‘. Είναι προφανές ότι εφόσον υπάρχει μία ισορροπημένη διατροφή τα περισσότερα από τα παραπάνω προβλήματα που έχουν θιγεί ρυθμίζονται ούτως ή άλλως.

Προβλήματα μπορεί εντούτοις να προκύψουν όταν υπάρχουν προβλήματα όσον αφορά την διατροφή του ατόμου. Τα προβλήματα αυτά είναι πολύ συνηθισμένα σε χώρες που μαστίζονται από τη φτώχεια και την πείνα.

Μπορεί εντούτοις να παρατηρηθούν και σε πολλές αναπτυγμένες χώρες. Στην τελευταία αυτή περίπτωση τα προβλήματα αυτά παρατηρούνται σε πληθυσμιακές ομάδες που ζουν στο περιθώριο των κοινωνιών των δυτικών χωρών, αντιμετωπίζοντας και αυτές το φάσμα της φτώχειας, σε άτομα που ζουν σε ιδρύματα (π.χ. γηροκομεία) αλλά και σε άτομα που παραμελούν την σωστή διατροφή για διάφορους λόγους (π.χ. εντατικοί ρυθμοί δουλειάς). Ειδικά η τελευταία αυτή ομάδα διευρύνεται όλο και περισσότερο τελευταία, καθώς ακόμη και νεαρά και δραστήρια άτομα παραμελούν την διατροφή τους και αρκούνται σε πρόχειρες και βολικές λύσεις του τύπου fast-food.

Πέραν της θυρεοειδίτιδας, η σωστή διατροφή και η άσκηση αποτελούν προϋπόθεση για τη διατήρηση της σωματικής και της ψυχικής υγείας. Αν και πρόσφατα χρησιμοποιούνται πολύ πιο συχνά από ό,τι στο παρελθόν συμπληρώματα διατροφής, η χρήση τους – αν και συχνά πολύ χρήσιμη – δεν θα πρέπει να θεωρείται ισοδύναμη με την τήρηση των κανόνων υγιεινής διατροφής.