Θυρεοειδίτιδα Hashimoto και εγκυμοσύνη

Εισαγωγή

Θυρεοειδίτιδα Hashimoto και εγκυμοσύνη.- Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι μία αυτοάνοσης αιτιολογίας χρόνια φλεγμονή του θυρεοειδούς αδένα, που χαρακτηρίζεται από εκτεταμένη παρουσία (διήθηση του θυρεοειδικού ιστού) λεμφοκυττάρων (από όπου προέρχεται και το άλλο όνομα με το οποίο είναι γνωστή η νόσος ‘χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα’). Στη θυρεοειδίτιδα Hashimoto κυκλοφορούν διάφορα αντισώματα τα οποία λανθασμένα στρέφονται εναντίον του φυσιολογικού θυρεοειδικού ιστού, προκαλώντας την καταστροφή των θυρεοειδικών κυττάρων. Σαν αποτέλεσμα παρατηρείται μείωση της παραγωγής θυρεοειδικών ορμονών και πιθανόν εμφάνιση υποθυρεοειδισμού.
Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto προσβάλλει συχνότερα γυναίκες, και κυρίως αναπαραγωγικής ηλικίας. Για το λόγο αυτό δεν είναι σπάνιο να συνυπάρχει η θυρεοειδίτιδα Hashimoto και εγκυμοσύνη. Τι προβλήματα μπορεί να δημιουργήσει η θυρεοειδίτιδα Hashimoto στην εγκυμοσύνη? Τι σημαίνει ο συνδυασμός ‘ θυρεοειδίτιδα Hashimoto και εγκυμοσύνη ‘?.

Θυρεοειδίτιδα Hashimoto και εγκυμοσύνη – γιατί έχει σημασία για το έμβρυο?

Οι θυρεοειδικές ορμόνες ρυθμίζουν τη λειτουργία πρακτικά όλων των οργανικών συστημάτων του ανθρωπίνου σώματος. Αυτό ισχύει και για το έμβρυο. Ειδικά στο έμβρυο, ο θυρεοειδής του αρχίζει να λειτουργεί και να παράγει θυρεοειδικές ορμόνες μετά το πρώτο τρίμηνο της κύησης και έτσι στο διάστημα αυτό (και πρακτικά για το πρώτο μισό της εγκυμοσύνης) το έμβρυο εξαρτάται από τις θυρεοειδικές ορμόνες που παράγει η μητέρα του και που κυκλοφορούν σε αυτό μέσω του αίματος. Η ανάπτυξη επομένως του εμβρύου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη θυρεοειδική λειτουργία της μητέρας του. Για το λόγο αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία η διατήρηση της φυσιολογικής θυρεοειδικής λειτουργίας της μητέρας στη διάρκεια της κύησης.

Θυρεοειδίτιδα Hashimoto και εγκυμοσύνη – πιθανά προβλήματα που μπορεί να εμφανιστούν

Όταν μία γυναίκα με θυρεοειδίτιδα Hashimoto μείνει έγκυος, είναι πιθανόν να εμφανιστούν κάποια ιδιαίτερα προβλήματα, ιδιαίτερα όταν δεν είναι υπό αγωγή για την πάθησή της. Τα προβλήματα αυτά μπορεί να αφορούν την μητέρα, το έμβρυο ή και τα δύο.

Ευτυχώς, η διάγνωση και η αντιμετώπιση της θυρεοειδίτιδας Hashimoto είναι εύκολη και έτσι τα προβλήματα αυτά μπορεί εύκολα να προληφθούν. Θα πρέπει όμως να είναι κανείς ενήμερος για το θέμα αυτό, ώστε να είναι έτοιμος και να το αντιμετωπίσει.

Τα συνηθέστερα προβλήματα που σχετίζονται με το θέμα ‘ θυρεοειδίτιδα Hashimoto και εγκυμοσύνη ‘ οφείλονται στον υποθυρεοειδισμό που συχνά παρατηρείται στη θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Τέτοια προβλήματα είναι (μεταξύ άλλων):

Προεκλαμψία

Υπέρταση

Αποκόλληση πλακούντα

Πρόωρος τοκετός

Χαμηλό βάρος γέννησης

Αιμορραγία μετά τον τοκετό

Διαταραχές της ανάπτυξης του παιδιού (σωματικής και νευρο-ψυχολογικής)

Οξεία αναπνευστική δυσχέρεια στο νεογνό

Γενικά, τα παιδιά που γεννιούνται από μητέρες που πάσχον από μη ρυθμιζόμενο υποθυρεοειδισμό λόγω θυρεοειδίτιδας Hashimoto έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίζουν διάφορες συγγενείς παθήσεις σε σύγκριση με τα παιδιά που γεννιούνται από υγιείς μητέρες.

Θυρεοειδίτιδα Hashimoto και εγκυμοσύνη – προβλήματα που μπορεί να οφείλονται στη λήψη φαρμάκων (ιατρογενή)

Μία άλλη ομάδα προβλημάτων που μπορεί να σχετίζονται με το θέμα ‘ θυρεοειδίτιδα Hashimoto και εγκυμοσύνη ‘ είναι αυτά που μπορεί να ανακύψουν από την όχι σωστή ρύθμιση της ασθενούς όσον αφορά την θυρεοειδική λειτουργία.

Πράγματι, υπάρχει πιθανότητα η ασθενής να λαμβάνει μικρές δόσεις θυροξίνης που δεν καλύπτουν τις ανάγκες της και έτσι στις περιπτώσεις αυτές παρατηρούνται οι επιπλοκές που αναφέρθηκαν παραπάνω (λόγω υποθυρεοειδισμού).

Ένα άλλο πιθανό σενάριο είναι να λαμβάνει η ασθενής μεγαλύτερες δόσεις θυροξίνης σε σχέση με τις ανάγκες της. Στην περίπτωση αυτή παρατηρείται ιατρογενής υπερθυρεοειδισμός. Και σε αυτή την περίπτωση μπορεί να εμφανιστούν επιπλοκές, όπως (ενδεικτικά):

Πρόωρος τοκετός

Αυτόματη διακοπή της κύησης (αποβολή)

Διαταραχή της ανάπτυξης του εμβρύου

Συγγενής καρδιοπάθεια (ανεπάρκεια)

Προεκλαμψία

Χαμηλό βάρος γέννησης

Θυρεοειδίτιδα Hashimoto και εγκυμοσύνη – αντιμετώπιση

Σε κάθε περίπτωση, σε κάθε γυναίκα με θυρεοειδίτιδα Hashimoto και υποθυρεοειδισμό (και οποιασδήποτε άλλης αιτιολογίας) θα πρέπει να αρχίζει η χορήγηση θυροξίνης (λεβοθυροξίνης) με στόχο να γίνει η γυναίκα ευθυρεοειδική όσο το δυνατόν ταχύτερα. Αν δεν αντιμετωπιστεί ο υποθυρεοειδισμός στη διάρκεια της κύησης (που συχνά οφείλεται σε θυρεοειδίτιδα Hashimoto) μπορεί να προκαλέσει διάφορα προβλήματα στην εξέλιξη της κύησης τόσο στην μητέρα όσο και στο παιδί.

Τα καλά νέα είναι ότι η διάγνωση της θυρεοειδίτιδας Hashimoto είναι γενικά εύκολη, όπως επίσης εύκολη είναι και η αντιμετώπιση του συνοδού υποθυρεοειδισμού (αν υπάρχει). Για το λόγο αυτό θα πρέπει να ενημερώνεται έγκαιρα τόσο ο γυναικολόγος όσο και ο ενδοκρινολόγος της γυναίκας όταν υπάρχει πιθανότητα εγκυμοσύνης. Η γυναίκα θα πρέπει να υποβάλλεται στον κατάλληλο έλεγχο που επαναλαμβάνεται περιοδικά ΄στη διάρκεια της κύησης.