Καρκίνος θυρεοειδούς και μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου – πώς αναγνωρίζονται?

Εισαγωγή

Καρκίνος θυρεοειδούς και μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου.-Ο καρκίνος θυρεοειδούς είναι η συνηθέστερη μορφή καρκίνου ενδοκρινών αδένων. Η συνηθέστερη μορφή του (που έχει και την πλέον ευνοϊκή πρόγνωση) είναι ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς. Σπανιότερες μορφές είναι ο θυλακιώδης καρκίνος θυρεοειδούς (που από κοινού με τον θηλώδη χαρακτηρίζονται ως διαφοροποιημένος καρκίνος θυρεοειδούς), ο μυελοειδής καρκίνος και ο αναπλαστικός (ή αδιαφοροποίητος) καρκίνος θυρεοειδούς. Η παρούσα ανάρτηση αφορά την πιο συνηθισμένη μορφή (θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς).

Καρκίνος θυρεοειδούς και μεταστάσεις : γενικότητες

Οι περισσότερες μορφές καρκίνου χαρακτηρίζονται από μεταστατικό δυναμικό, από την πιθανότητα δηλαδή εμφάνισης μεταστάσεων. Ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς, ειδικά, δίνει συχνά μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχηλου. Οι μεταστάσεις αυτές εμφανίζονται σαν αποτέλεσμα εισόδου των καρκινικών κυττάρων στα λεμφικά αγγεία που βρίσκονται πέριξ του όγκου (καρκίνου). Στη συνέχεια, τα κύτταρα αυτά μεταφέρονται μέσω της λεμφικής οδού στους λεμφαδένες, όπου ‘φιλτράρονται’ και δημιουργούν τις λεμφαδενικές μεταστάσεις.

Οι μεταστάσεις του θηλώδους καρκίνου θυρεοειδούς στους λεμφαδένες του τραχήλου δεν είναι σπάνιες. Πολύ σπανιότερες αντίθετα είναι οι μακρινές μεταστάσεις, δηλαδή οι μεταστάσεις σε απομακρυσμένα όργανα (όπως οι πνεύμονες, ο εγκέφαλος, το ήπαρ, τα οστά κλπ.).

Καρκίνος θυρεοειδούς και μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου – πώς αναγνωρίζονται?

Παλαιότερα, όταν δεν υπήρχε η δυνατότητα απεικονιστικού ελέγχου των ασθενών και η πρόσβασή τους σε υπηρεσίες υγείας ήταν προβληματική οι λεμφαδενικές μεταστάσεις εκδηλώνονταν όταν πλέον το μέγεθός τους είχε αυξηθεί σημαντικά. Τότε λοιπόν εμφανίζονταν σαν διόγκωση της τραχηλικής χώρας, εμφανής συχνά οπτικά (επισκοπικά) ή ψηλαφητικά.

Σήμερα εντούτοις είναι δυνατή οι μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου μπορεί να αναγνωριστούν σε πολύ πρωιμότερο στάδιο και σε μικρότερο μέγεθος, χάρη στην εξέλιξη των σύγχρονων μεθόδων ιατρικής απεικόνισης.

Οι απεικονιστικές εξετάσεις που χρησιμοποιούνται για την διάγνωση των λεμφαδενικών μεταστάσεων είναι:

Το υπερηχογράφημα
Η αξονική τομογραφία
Η μαγνητική τομογραφία
Η τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (ΡΕΤ/CT scan)

Από τις εξετάσεις αυτές η βασικότερη είναι το υπερηχογράφημα τραχήλου. Με το υπερηχογράφημα – πέραν της ανακάλυψης των ύποπτων ή παθολογικών λεμφαδένων – είναι δυνατή η ακριβής περιγραφή της θέσης τους στον τράχηλο, στα λεγόμενα ανατομικά διαμερίσματα του τραχήλου (χαρτογράφηση λεμφαδένων).

Οι υπόλοιπες εξετάσεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν σε ειδικές περιπτώσεις, ανάλογα με τα ιδιαίτερα δεδομένα του κάθε ασθενούς.

Υπάρχουν συγκεκριμένα ευρήματα στον απεικονιστικό έλεγχο με βάση τα οποία μπορεί να χαρακτηριστούν οι λεμφαδένες ως ‘άτυποι’ ή ‘ενδιάμεσης υφής’ και σε ‘ύποπτους’ ή παθολογικούς.

Σχόλιο: Καρκίνος θυρεοειδούς και μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου

Η αναγνώριση τυχόν λεμφαδενικών μεταστάσεων έχει τεράστια σημασία για την σωστή αντιμετώπιση του ασθενούς.

Ο ακτινολόγος θα πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίσει τυχόν ύποπτους ή παθολογικούς λεμφαδένες. Οι λεμφαδένες αυτοί θα πρέπει να αφαιρούνται ΣΤΗΝ ΑΡΧΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ. Διαφορετικά η επέμβαση δεν είναι η σωστή (δεν είναι ριζική δηλαδή δεν είναι θεραπευτική).

Ο χειρουργός θα πρέπει να είναι σε θέση να επιλέξει τη σωστή επέμβαση με βάση τα ευρήματα του σωστού, λεπτομερούς και αξιόπιστου απεικονιστικού ελέγχου. Δεν είναι η απλή ολική θυρεοειδεκτομή η κατάλληλη επέμβαση για όλους τους ασθενείς με καρκίνο θυρεοειδούς. Σε κάποιες περιπτώσεις ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ η ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΗ εκτέλεση πλέον σύνθετων και εκτεταμένων χειρουργικών επεμβάσεων, σε συνδυασμό με την ολική θυρεοειδεκτομή. Είναι πιθανό λοιπόν να χρειαστεί να γίνει στην ΑΡΧΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ και ΛΕΜΦΑΔΕΝΙΚΟΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΤΡΑΧΗΛΟΥ, στον ίδιο χρόνο. Μόνο έτσι μπορεί μία επέμβαση να θεωρηθεί σωστή (με βάση τα κριτήρια της ριζικότητας και του βέλτιστου θεραπευτικού αποτελέσματος).

Θα πρέπει επίσης οι σύνθετες και πλέον εκτεταμένες αυτές επεμβάσεις θυρεοειδούς να μπορεί να γίνουν όχι μόνο με την απαιτούμενη ριζικότητα αλλά και με την μέγιστη δυνατή ασφάλεια για τον ασθενή.

Αναδεικνύεται έτσι η πολύ μεγάλη σημασία της εμπειρίας του χειρουργού που θα πρέπει να είναι εξειδικευμένος στις χειρουργικές παθήσεις του θυρεοειδούς (χειρουργός θυρεοειδούς). Ο εξειδικευμένος χειρουργός είναι σε θέση:

Να υποβάλλει τον ασθενή στον σωστό προεγχειρητικό έλεγχο
Να επιλέξει τη σωστή χειρουργική επέμβαση
Να εκτελέσει την ενδεικνυόμενη επέμβαση με ριζικότητα και ασφάλεια

Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται η βέλτιστη θεραπευτική αντιμετώπιση του ασθενούς, με την μικρότερη δυνατή νοσηλεία (διάρκειας λίγων ωρών), επιτυγχάνοντας το μέγιστο θεραπευτικό αποτέλεσμα, παράλληλα με την μέγιστη δυνατή ασφάλεια.