Έκτοπο αδένωμα παραθυρεοειδούς – εμβρυολογικη βάση και πρακτική σημασία
Εμβρυολογική βάση
Έκτοπο αδένωμα παραθυρεοειδούς – εμβρυολογία.-Η εμβρυολογική προέλευση των παραθυρεοειδών αδένων είναι από τον 3ο και 4ο φαρυγγικό θύλακο.
Οι παραθυρεοειδείς αναπτύσσονται στη διάρκεια της 4ης-5ης εβδομάδας της εμβρυικής ζωής. Είναι ενδιαφέρον ότι οι άνω παραθυρεοειδείς αναπτύσσονται από τον (κατώτερο) 4ο φαρυγγικό θύλακο. Αντίθετα, οι κάτω παραθυρεοειδείς αναπτύσσονται από τον (ανώτερο) 3ο φαρυγγικό θύλακο.
Στη συνέχεια, οι παραθυρεοειδείς ‘μεταναστεύουν’ σε κατώτερη μοίρα του τραχήλου στη διάρκεια της εμβρυικής ανάπτυξης (από την 6η εβδομάδα).
Η ‘μετανάστευση’ αυτή των άνω παραθυρεοειδών γίνεται σε μικρότερο μήκος. Για το λόγο αυτό, η θέση τους είναι περισσότερο σταθερή και τυπικά βρίσκονται σε κοντινή θέση με το σημείο όπου διασταυρώνονται η κάτω θυρεοειδική αρτηρία και το παλίνδρομο λαρυγγικό νεύρο. Αντίθετα, οι κάτω παραθυρεοειδείς ‘μεταναστεύουν’ σε μεγαλύτερη απόσταση.
Αυτός είναι ένας πιθανός λόγος για τον οποίο οι κάτω παραθυρεοειδείς αδένες μπορεί να βρεθούν σε διάφορες -όχι τόσο σταθερές ή καθορισμένες- θέσεις (θεωρητικά από το ύψος της γωνίας της κάτω γνάθου μέχρι το μεσοθωράκιο [έως το ύψος του περικαρδίου])
Εφαρμοσμένη ανατομία
Πιθανές θέσεις έκτοπων παραθυρεοειδών
Για τους άνω παραθυρεοειδείς
i.Πάνω από το επίπεδο του θυρεοειδούς χόνδρου
ii.Πίσω από τον οισοφάγο
iii.Πίσω από τον φάρυγγα
iv.Βαθιά παραοισοφαγικά
v. Εντός του θυρεοειδικού παρεγχύματος (ενδοθυρεοειδικά)
vi.Στο ανώτερο οπίσθιο μεσοθωράκιο
Για τους κάτω παραθυρεοειδείς
i.Ψηλότερα από τον άνω πόλο του θυρεοειδούς αδένα
ii.Μέσα στο καρωτιδικό έλυτρο
iii.Στον θυμο-θυρεοειδικό σύνδεσμο (κυτταρολιπώδης ιστός που εκτείνεται μεταξύ θυρεοειδούς και θύμου αδένα)
iv.Εντός του θύμου
v.Στο μεσοθωράκιο σε διάφορες θέσεις / ύψη
vi.Εντός του θυρεοειδικού παρεγχύματος (ενδοθυρεοειδικά)
Σχόλια – Πρακτική σημασία στη χειρουργική παραθυρεοειδών
Το έκτοπο αδένωμα παραθυρεοειδούς είναι μία πιθανότητα στον πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό. Η πιθανότητα αυτή υπογραμμίζει την αξία του αξιόπιστου προεγχειρητικού εντοπισμού.
Όσον αφορά το έκτοπο αδένωμα παραθυρεοειδούς, στην πράξη, οι δύο βασικές μέθοδοι προεγχειρητικού εντοπισμού είναι το υπερηχογράφημα τραχήλου και το σπινθηρογράφημα θυρεοειδούς-παραθυρεοειδών (Tc99m-sestamibi scan).
Ο έμπειρος ακτινολόγος μπορεί να αναγνωρίσει υπερηχογραφικά το αδένωμα παραθυρεοειδούς. Μπορεί επίσης να μετρήσει με ακρίβεια τις διαστάσεις του, να περιγράψει επακριβώς τη θέση του και την ανατομική σχέση με άλλα ανατομικά στοιχεία/όργανα του τραχήλου (π.χ. θυρεοειδής, τραχεία, οισοφάγος, καρωτίδα κλπ.).
Εντούτοις, το υπερηχογράφημα δεν μπορεί να ανιχνεύσει τυχόν ενδοθωρακικό έκτοπο αδένωμα (στο μεσοθωράκιο). Αντίθετα, αυτό είναι εφικτό με τη βοήθεια του σπινθηρογραφήματος.
Η συμφωνία των δύο αυτών απεικονιστικών μεθόδων επιτρέπει στον χειρουργό ενδοκρινών αδένων να επιλέξει την τεχνική της ελάχιστα επεμβατικής παραθυρεοειδεκτομής (MIP, minimally invasive parathyroidectomy).
Σε δύσκολες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί η βοήθεια περισσότερο εξειδικευμένων μεθόδων εντοπισμού. Ενδεικτικά αναφέρεται η αξονική τομογραφία (κατά προτίμηση η τεχνική 4D-CT [‘τετραδιάστατη’ αξονική τομογραφία) και η μαγνητική τομογραφία (MRI). Αν αναγνωριστεί κάποια βλάβη που θεωρείται ύποπτη για αδένωμα παραθυρεοειδούς, μπορεί να γίνει υπερηχογραφικά καθοδηγούμενη παρακέντηση αυτής με λεπτή βελόνη και μέτρηση παραθορμόνης (ΡΤΗ) στο υλικό που αναρροφάται. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να τεκμηριωθεί η διάγνωση προεγχειρητικά.
Το έκτοπο αδένωμα παραθυρεοειδούς θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σαν πιθανότητα σε περιπτώσεις επιμένοντος / υποτροπιάζοντος υπερπαραθυρεοειδισμού. Στις περιπτώσεις αυτές είναι υποχρεωτικός ο προεγχειρητικός εντοπισμός του αδενώματος. Σε αντίθετη περίπτωση είναι αυξημένη η πιθανότητα αποτυχίας της νέας επέμβασης. Ο χειρουργός που θα αναλάβει την αντιμετώπιση ασθενούς με έκτοπο παραθυρεοειδή ή επιμένοντα/υποτροπιάζοντα υπερπαραθυρεοειδισμό θα πρέπει να διαθέτει ιδιαίτερη εμπειρία και ενδιαφέρον στη ενδοκρινική χειρουργική (θυρεοειδούς-παραθυρεοειδών).
‘Εκτοπο αδένωμα παραθυρεοειδούς
ΓΙΑΤΙ ΕΜΑΣ?
ΚΟΣΤΟΣ – ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΑΣΘΕΝΩΝ
Υπερπαραθυρεοειδισμός – Πρωτοπαθής
Υπερπαραθυρεοειδισμός – Δευτεροπαθής και Τριτοπαθής
ΕΥΓΕΝΙΔΕΙΟ
ΥΓΕΙΑ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΚΟΡΑΦΑΣ / ΜΗΤΕΡΑ – ΥΓΕΙΑ
Εκτοπο αδένωμα παραθυρεοειδούς[/vc_column_text][/vc_column]
