Θυρεοειδής και προληπτικός έλεγχος

Θυρεοειδής και προληπτικός έλεγχος – η σημασία του

Εισαγωγή

Ο θυρεοειδής είναι ένας μικρός σε μέγεθος ενδοκρινής αδένας, αλλά ιδιαίτερα σημαντικός για τον οργανισμό, καθώς ελέγχει τον κυτταρικό μεταβολισμό, επηρεάζοντας με τον τρόπο αυτό όλα τα όργανα και συστήματα του ανθρωπίνου σώματος. Οι ορμόνες που παράγει ο θυρεοειδής (Τ3 [τριιωδοθυρονίνη] και Τ4 [θυροξίνη]) έχουν κεντρικό ρυθμιστικό ρόλο:

Στον βασικό μεταβολισμό
Στην κατανάλωση ενέργειας
Στη θερμορύθμιση του σώματος
Στην καρδιαγγειακή λειτουργία
Στη ρύθμιση του σωματικού βάρους
Στην ανάπτυξη (στην εμβρυική και παιδική ηλικία) του νευρικού συστήματος και στην λειτουργία αυτού
Στη λειτουργία πρακτικά όλων των συστημάτων του ανθρωπίνου σώματος (μυϊκού, πεπτικού, αναπαραγωγικού κλπ.)

Οι παθήσεις του θυρεοειδούς είναι αρκετά συχνές και περιλαμβάνουν τόσο καλοήθεις παθήσεις, όσο και κακοήθεις.

Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν:

Οι όζοι θυρεοειδούς
Η βρογχοκήλη
Ο υπερθυρεοειδισμός (νόσος Graves κλπ.)
Οι θυρεοειδίτιδες (όπως η θυρεοειδίτιδα Hashimoto, η πιο συχνή θυρεοειδίτιδα)

Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν:

O καρκίνος θυρεοειδούς
Άλλα σπανιότερα κακοήθη νεοπλάσματα (π.χ. λέμφωμα θυρεοειδούς, αγγειοσαρκώματα κλπ.).

Θυρεοειδής και προληπτικός έλεγχος – η σημασία του

Τι σημαίνει «προληπτικός έλεγχος»

Με τον όρο «προληπτικός έλεγχος» εννοούμε κάποιες εξετάσεις στις οποίες υποβάλλεται κανείς χωρίς να έχει κάποιο ιδιαίτερο σύμπτωμα ή κάποιο γνωστό πρόβλημα. Ο προληπτικός έλεγχος μπορεί να ακολουθείτε είτε από ένα μεμονωμένο άτομο είτε να εφαρμόζεται στον γενικό πληθυσμό, οπότε περιγράφεται με τον όρο «πληθυσμιακός έλεγχος» (screening).

Οι εξετάσεις που γίνονται στα πλαίσια το προληπτικού ελέγχου εξαρτώνται από το όργανο ή την πάθηση που ελέγχεται. Στο παρόν άρθρο θα αναφερθούμε εν συντομία στην σημασία του προληπτικού ελέγχου του θυρεοειδούς.

Προληπτικός έλεγχος θυρεοειδούς – γιατί είναι σημαντικός?

Ο προληπτικός έλεγχος του θυρεοειδούς είναι ιδιαίτερα σημαντικός και αυτό για πολλούς λόγους:

Συχνότητα παθήσεων θυρεοειδούς. Οι παθήσεις θυρεοειδούς, τόσο οι καλοήθεις όσο και οι κακοήθεις είναι πολύ συχνές και μπορεί να παρατηρηθούν σε όλες τις ηλικίες και συχνότερα στις γυναίκες.
Συχνότητα ασυμπτωματικών παθήσεων. Πολλές από τις παθήσεις του θυρεοειδούς είναι ασυμπτωματικές, ιδιαίτερα στα αρχικά τους στάδια, πράγμα που καθιστά δύσκολη την αναγνώρισή τους με τη βοήθεια της κλινικής εξέτασης και μόνο.
Μη ειδικά συμπτώματα. Ακόμη και όταν υπάρχουν συμπτώματα, αυτά μπορεί να είναι ήπια ή μη ειδικά, με αποτέλεσμα είτε να μην αποδίδεται σημασία σε αυτά είτε να αποδίδονται σε άλλα αίτια. Ενδεικτικά αναφέρονται κάποια από τα συμπτώματα αυτά: κόπωση, υπνηλία, ταχυκαρδία, διαταραχές της libido,τριχόπτωση κλπ.
Πρόληψη επιπλοκών. Ο προληπτικός έλεγχος του θυρεοειδούς μπορεί να αποκαλύψει μία πάθηση στα αρχικά της στάδια. Αυτό έχει σημασία καθώς η πρώιμη διάγνωση και η έγκαιρη αντιμετώπιση προλαμβάνει την εμφάνιση επιπλοκών της νόσου. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι αδιάγνωστες λειτουργικές διαταραχές του θυρεοειδούς μπορεί να έχουν σαν αποτέλεσμα επιπλοκές από το καρδιαγγειακό σύστημα, από το μυοσκελετικό (π.χ. οστεοπόρωση), υπογονιμότητα ή προβλήματα στην εγκυμοσύνη. Ειδικά στον καρκίνο θυρεοειδούς, η έγκαιρη διάγνωση και η χωρίς καθυστέρηση αντιμετώπιση αυξάνουν σημαντικά την πιθανότητα ίασης και βελτιώνουν δραματικά την πρόγνωση της νόσου.
Ποιότητα ζωής. Οι παθήσεις θυρεοειδούς (όπως υπερθυρεοειδισμός, υποθυρεοειδισμός κλπ.) επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό την ποιότητα ζωής του ασθενούς

Προληπτικός έλεγχος θυρεοειδούς – πότε συνιστάται?

Δεν υπάρχουν σαφείς οδηγίες σχετικά με τον προληπτικό έλεγχο του θυρεοειδούς, όπως υπάρχουν για άλλα όργανα (όπως για τον μαστό, τον προστάτη, το παχύ έντερο κλπ.). Οι συστάσεις που έχουν διατυπωθεί από διάφορους φορείς διαφέρουν μεταξύ τους και δεν υπάρχει σχετική ομοφωνία.

Γενικά πάντως ο προληπτικός έλεγχος του θυροειδούς έχει θέση:

Σε μέλη οικογενειών με ιστορικό (οικογενειακό) παθήσεων θυρεοειδούς (συμπεριλαμβανομένου και του καρκίνου θυρεοειδούς)
Σε γυναίκες πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μετά τον τοκετό
Σε άτομα που εμφανίζουν μη ειδικά συμπτώματα, όπως κόπωση, διαταραχές του καρδιακού ρυθμού, νευρικότητα κλπ.
Σε άτομα με αυτοάνοσες παθήσεις (όπως σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1)
Σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας (άνω των 35 ή 40 ετών).
Σε άτομα που έχουν εκτεθεί σε ακτινοβολία κεφαλής και τραχήλου (ιδιαίτερα σε παιδική ηλικία), καθώς στις περιπτώσεις αυτές αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου θυρεοειδούς)
Σε άτομα που λαμβάνουν φάρμακα που μπορεί να επηρεάσουν την λειτουργία του θυρεοειδούς

Προληπτικός έλεγχος θυρεοειδούς – πώς γίνεται?

Κλινική εξέταση. Είναι το αρχικό βήμα και περιλαμβάνει την ψηλάφηση του θυρεοειδούς και τον έλεγχο/αξιολόγηση κάποιων συμπτωμάτων που μπορεί να υπάρχουν (π.χ. καρδιακά, νευρολογικά, μεταβολικά κλπ.)
Υπερηχογράφημα θυρεοειδούς. Είναι η βασική απεικονιστική μέθοδος σήμερα. Ελέγχεται το μέγεθος και η υφή του θυρεοειδούς, σημειώνοντας την τυχόν παρουσία όζων (περιγράφοντας τον αριθμό τους, το μέγεθός τους και την υπερηχογραφική τους υφή). Σημαντικός είναι επίσης στο υπερηχογράφημα και ο έλεγχος των λεμφαδένων τραχήλου. Αν υπάρχουν ενδείξεις κακοήθειας (καρκίνος θυρεοειδούς) θα πρέπει να γίνεται παρακέντηση του ύποπτου όζου θυρεοειδούς με λεπτή βελόνη (FNA) και κυτταρολογική εξέταση του υλικού της αναρρόφησης.
Μέτρηση θυρεοειδικών ορμονών. Η βασική αρχική δοκιμασία είναι η μέτρηση της θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (TSH) με την οποία μπορεί να αξιολογηθεί αν ο ασθενής είναι ευθυρεοειδικός, υποθυρεοειδικός ή υπερθυρεοειδικός. Συμπληρωματικά μπορεί να γίνει μέτρηση της Τ3/Τ4 ή/και των ελεύθερων μορφών τους.

Στο τέλος του σύντομου αυτού άρθρου θα πρέπει να τονιστεί ότι δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ των διαφόρων επιστημονικών φορέων /εταιρειών όσον αφορά την σκοπιμότητα και την συχνότητα του μαζικού πληθυσμιακού ελέγχου (screening) και για τον λόγο αυτό δεν έχουν εκδοθεί σχετικές κατευθυντήριες οδηγίες από τις διάφορες επιστημονικές εταιρείες που ασχολούνται με τις παθήσεις του θυρεοειδούς.

ΜΑΘΕΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας (https://www.gsakorafas.gr)

Διαβάστε τα άρθρα μας στο blog μας (https://gsakorafas.gr/blog/)

Ενημερωθείτε πρακτικά και υπεύθυνα στην ιστοσελίδα μας:

Για τις παθήσεις θυρεοειδούς

Για τις παθήσεις παραθυρεοειδών

Τι είναι ο χειρουργός θυρεοειδούς – παραθυρεοειδών?

Τι σημασία έχει η εμπειρία του χειρουργού στην αντιμετώπιση των παθήσεων θυρεοειδούς και παραθυρεοειδών?

ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΙΤΕ

ΕΥΓΕΝΙΔΕΙΟ-Παπαδιαμαντοπούλου 20 (Ιλίσια)

ΙΑΤΡΙΚΟ ΨΥΧΙΚΟΥ – Άντερσεν 5 (Νέο Ψυχικό)

ΜΗΤΕΡΑ- Ερυθρού Σταυρού 5 (Μαρούσι)

ΤΗΛ. 2107487318 & 6977068223

email: georgesakorafas@yahoo.com

θυρεοειδής και προληπτικός έλεγχος θυρεοειδής και προληπτικός έλεγχος θυρεοειδής και προληπτικός έλεγχος

Θυρεοειδής και προληπτικός έλεγχος – η σημασία του