Παραθυρεοειδεκτομή και πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός – είναι σε θέση η χειρουργική επέμβαση να επιτύχει αποκατάσταση των βλαβών στα όργανα-στόχος;
Ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός διαγιγνώσκεται τελευταία όλο και πιο συχνά. Συνηθέστερα οφείλεται σε μονήρες αδένωμα παραθυρεοειδούς (85 %) και σπανιότερα σε υπερπλασία των παραθυρεοειδών, σε διπλό αδένωμα και -εξαιρετικά σπάνια – σε καρκίνο παραθυρεοειδών. Είναι γνωστό ότι ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός συνοδεύεται συχνά από βλάβες σε αρκετά όργανα – στόχος, όπως οι νεφροί, τα οστά, η καρδιά και τα αγγεία κλπ. Ένα πολύ ενδιαφέρον ερώτημα είναι αν η παραθυρεοειδεκτομή μπορεί να επιτύχει την αποκατάσταση των βλαβών που ήδη έχει προκαλέσει ο υπερπαραθυρεοειδισμός μέχρι τη στιγμή της επέμβασης.
ΝΕΦΡΟΙ
Μετά από επιτυχή χειρουργική αντιμετώπιση (παραθυρεοειδεκτομή) του πρωτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού η πιθανότητα ανάπτυξης ΝΕΩΝ λίθων στο ουροποιητικό μειώνεται σημαντικά και σταδιακά εξαφανίζεται. Αντίθετα, η νεφρασβέστωση και η νεφρική ανεπάρκεια δεν αποκαθίστανται μετά την επέμβαση. Παρά ταύτα, η παραθυρεοειδεκτομή προλαμβάνει την περαιτέρω μείωση του ρυθμού σπειραματικής διήθησης (στο βαθμό που αυτή οφείλεται στον πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό).
ΟΣΤΑ
Η παραθυρεοειδεκτομή βελτιώνει την οστική πυκνότητα και την μικροαρχιτεκτονική των οστών, τόσο σε συμπτωματικούς όσο και σε ασυμπτωματικούς ασθενείς. Σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε επιτυχή παραθυρεοειδεκτομή έχει βρεθεί ότι η οστική πυκνότητα αυξάνεται στον αυχένα του μηριαίου οστού κατά 15 % στα 10 χρόνια. Αντίθετα, στους ασθενείς που δεν έχουν υποβληθεί σε επέμβαση, η οστική πυκνότητα στον αυχένα του μηριαίου και στην περιφερική κερκίδα συνεχίζει να μειώνεται και στα 15 χρόνια η μείωση αυτή φθάνει στο 10 % και 35 %, αντίστοιχα. Ταυτόχρονα, η επιτυχής παραθυρεοειδεκτομή μειώνει την πιθανότητα αυτόματου κατάγματος σε όλες τις ομάδες των ασθενών (είτε έχουν φυσιολογική οστική πυκνότητα είτε παρουσιάζουν οστεοπενία ή οστεοπόρωση).
ΝΕΥΡΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΝΟΗΤΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ
Οι εκδηλώσεις αυτές είναι μη ειδικές, παρατηρούνται όμως συχνά σε ασθενείς με πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό. Η αυξημένη συχνότητα των εκδηλώσεων αυτών είναι και ένας λόγος για τον οποίο έχει δημιουργηθεί προβληματισμός για το αν υπάρχει στην πραγματικότητα ‘ασυμπτωματικός’ πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός. Έχει αποδειχθεί ότι η επιτυχής παραθυρεοειδεκτομή επιτυγχάνει συχνά και σε κάποιο βαθμό την απαλλαγή του ασθενούς από τα συμπτώματα αυτά. Τα αποτελέσματα αυτά έχουν παρατηρηθεί μετά προσεκτική αξιολόγηση των ασθενών χρησιμοποιώντας ειδικά ‘εργαλεία’ για την αξιολόγηση νευροψυχιατρικών παραμέτρων.
Ένα τέτοιο ‘εργαλείο’ είναι το “PAS tool” (Parathyroidectomy Assessment of Symptoms tool). Με τη χρήση του ‘PAS tool’ βρέθηκε ότι οι περισσότεροι ασθενείς παρουσιάζουν σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων τους μέσα σε 10 ημέρες μετά την παραθυρεοειδεκτομή. Στον ένα χρόνο μετά την επέμβαση, το 60 % των ασθενών δηλώνει σημαντική βελτίωση στη συνολική κατάσταση της υγείας τους. Η βελτίωση αυτή διατηρήθηκε και σε βάθος 10ετίας μετά την επέμβαση. Τα δεδομένα αυτά δείχνουν ότι η βελτίωση των νευροψυχιατρικών εκδηλώσεων και των διαταραχών της νοητικής λειτουργίας είναι σημαντική και έχει διάρκεια.
Ανάλογα αποτελέσματα έχουν παρατηρηθεί και με τη χρήση άλλων εργαλείων αξιολόγησης, όπως το SF-36 tool (Short Form Health Survey tool) ή με τον συνδυασμό των SF-36 tool και PAS tool. Κοινός παρονομαστής όλων των μετρήσεων αυτών ήταν η βελτίωση της κατάστασης των ασθενών όσον αφορά τις νευροψυχιατρικές εκδηλώσεις και τις διαταραχές της νοητικής λειτουργίας μετά την επιτυχή παραθυρεοειδεκτομή. Η βελτίωση αυτή διατηρήθηκε σε βάθος χρόνου μετά την επέμβαση. Υπάρχουν και κάποιες ενδείξεις ότι ο βαθμός της βελτίωσης σχετίζεται και με τον βαθμό της μείωσης των επιπέδων της παραθορμόνης μετά την επέμβαση.
ΒΛΑΒΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Η παραθυρεοειδεκτομή επιτυγχάνει:
- βελτίωση της υπερτροφίας της αριστεράς κοιλίας
- βελτίωση της συστολικής και της διαστολικής καρδιακής λειτουργίας (ιδιαιτέρως της αριστερής κοιλίας)
- μείωση της διεγερσιμότητας του μυοκαρδίου
- αποκατάσταση της αγγειοδιαστολής μέσω βελτίωσης της λειτουργίας των αγγειακών λείων μυικών ινών
- αποκατάσταση κάποιων ηλεκτροκαρδιογραφικών αλλοιώσεων (π.χ. κατάσπαση του ST στην άσκηση).
ΆΛΛΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ
Σε μελέτες από Σκανδιναβικές χώρες βρέθηκε ότι η παραθυρεοειδεκτομή μειώνει τον κίνδυνο θανάτου λόγω καρδιαγγειακών επιπλοκών του υπερπαραθυρεοειδισμού. Η μείωση αυτή επαναφέρει την πιθανότητα θανάτου στα βασικά επίπεδα (που ισχύουν για τον γενικό πληθυσμό) ένα χρόνο μετά την παραθυρεοειδεκτομή. Το θέμα της βελτίωσης της υπέρτασης μετά από παραθυρεοειδεκτομή στον πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό παραμένει αμφιλεγόμενο. Οι περισσότερες πάντως μελέτες έδειξαν ότι η υπέρταση δεν αποκαθίσταται μετά από επιτυχή παραθυρεοειδεκτομή. Και αυτό είναι λογικό καθώς η υπέρταση έχει τυπικά πολυπαραγοντική αιτιολογία. Με βάση τα υπάρχοντα σήμερα δεδομένα η παραθυρεοειδεκτομή μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς με καρδιαγγειακή νόσο προλαμβάνοντας την εξέλιξη ή και αναστρέφοντας κάποιες από τις βλάβες του καρδιαγγειακού πλην της υπέρτασης και της σκλήρυνσης/πάχυνσης του τοιχώματος των αγγείων.
ΑΛΛΑ ΜΗ ΕΙΔΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Όπως έχει ήδη αναφερθεί και σε άλλη ανάρτηση, υπάρχουν και αρκετά άλλα μη ειδικά συμπτώματα στον πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό, όπως εύκολη κόπωση, διαταραχές του ύπνου, συμπτώματα από το πεπτικό κλπ. Καθώς οι εκδηλώσεις αυτές μπορεί να οφείλονται σε πάρα πολλές άλλες διαταραχές, είναι δύσκολη η συσχέτισή τους με τον πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό. Σε αρκετές εντούτοις περιπτώσεις παρατηρείται βελτίωση από τα συμπτώματα αυτά μετά την επέμβαση, γεγονός που αποτελεί απόδειξη ότι για τα συμπτώματα αυτά ευθύνονταν ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
Η παραθυρεοειδεκτομή μπορεί να βελτιώσει αρκετές από τις βλάβες που έχει προκαλέσει ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός στα όργανα-στόχος. Υπάρχουν όμως και βλάβες που δεν αποκαθίστανται από την στιγμή που θα εμφανιστούν (π.χ. η νεφρασβέστωση). Τα δεδομένα αυτά αναδεικνύουν την αξία της παραθυρεοειδεκτομής που θα πρέπει να γίνεται στο σωστό χρόνο ώστε ιδανικά να προληφθούν οι βλάβες στα όργανα στόχος, ή –σε περίπτωση που έχουν ήδη δημιουργηθεί – να αποκατασταθούν στον μέγιστο δυνατό βαθμό.
ΜΑΘΕΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας (https://www.gsakorafas.gr)
Διαβάστε τα άρθρα μας στο blog μας (https://gsakorafas.gr/blog/)
Ενημερωθείτε πρακτικά και υπεύθυνα στην ιστοσελίδα μας:
Για τις παθήσεις θυρεοειδούς
Για τις παθήσεις παραθυρεοειδών
Τι είναι ο χειρουργός θυρεοειδούς?
Τι είναι ο χειρουργός παραθυρεοειδών?
Τι σημασία έχει η εμπειρία του χειρουργού στην αντιμετώπιση των παθήσεων θυρεοειδούς και παραθυρεοειδών?
ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΙΤΕ
ΕΥΓΕΝΙΔΕΙΟ-Παπαδιαμαντοπούλου 20 (Ιλίσια)
ΙΑΤΡΙΚΟ ΨΥΧΙΚΟΥ – Άντερσεν 5 (Νέο Ψυχικό)
ΜΗΤΕΡΑ- Ερυθρού Σταυρού 5 (Μαρούσι)
ΤΗΛ. 2107487318 & 6977068223
email: georgesakorafas@yahoo.com
