Χειρουργός θυρεοειδούς και επεμβάσεις θυρεοειδούς – η σημασία της εξειδίκευσης και της εμπειρίας
Εισαγωγή
Χειρουργός θυρεοειδούς και επεμβάσεις θυρεοειδούς.- Οι επεμβάσεις θυρεοειδούς είναι σήμερα επεμβάσεις που γίνονται καθημερινά για μία μεγάλη ποικιλία παθήσεων του θυρεοειδούς, τόσο καλοήθων (υπερθυρεοειδισμός, βρογχοκήλη, όζοι θυρεοειδούς, θυρεοειδίτιδα) όσο και κακοήθων (καρκίνος θυρεοειδούς). Παρά ταύτα, εντούτοις, μπορεί να υπάρξουν προβλήματα και δυσκολίες, που – αν δεν προσεχθούν ιδιαίτερα από την πλευρά του χειρουργού – μπορεί να οδηγήσουν σε διαγνωστικά και θεραπευτικά λάθη.
Τα λάθη αυτά είναι σε βάρος του ασθενούς, επηρεάζουν το θεραπευτικό αποτέλεσμα και εκθέτουν τον ασθενή στην πιθανότητα νέων διαγνωστικών και θεραπευτικών παρεμβάσεων στο μέλλον για την ριζική λύση του προβλήματός του.
Για το λόγο αυτό η παράμετρος «χειρουργός» έχει τεράστια σημασία για την σωστή αντιμετώπιση του ασθενούς.
Αναλύονται στη συνέχεια κάποια δεδομένα για να γίνει αντιληπτό το πόσο σημαντικό είναι ο χειρουργός να διαθέτει εμπειρία στην αντιμετώπιση των παθήσεων θυρεοειδούς.
Διαγνωστική διερεύνηση
Το πρώτο βήμα είναι η σωστή διαγνωστική διερεύνηση του ασθενούς. Όταν ο ασθενής προσέρχεται στο χειρουργείο προκειμένου να υποβληθεί σε επέμβαση θυρεοειδούς, θα πρέπει ο χειρουργός να είναι «διαβασμένος» και να γνωρίζει από πριν κάθε παράμετρο της νόσου της ασθενούς που μπορεί να είναι χρήσιμη ή/και σημαντική στη διάρκεια της επέμβασης.
Αυτό ισχύει τόσο για τις καλοήθεις όσο και για τις κακοήθεις παθήσεις θυρεοειδούς.
Για παράδειγμα, σε μία λίαν ευμεγέθη βρογχοκήλη θα πρέπει να είναι γνωστό εκ των προτέρων το εάν καταδύεται στο θώρακα, και – αν καταδύεται – το βάθος κατάδυσης. Σε μία βρογχοκήλη θα πρέπει να είναι γνωστό το εάν είναι τοξική ή απλή (μη τοξική).
Στον καρκίνο θυρεοειδούς δεν θα πρέπει να διαφύγει η διάγνωση λόγω λάθους ερμηνείας των απεικονιστικών ευρημάτων ή και των ευρημάτων στην κυτταρολογική εξέταση (μετά από παρακέντηση με λεπτή βελόνη, FNA). Προκειμένου να τεθεί η σωστή διάγνωση, ο χειρουργός θα πρέπει να αξιολογεί όχι μία παράμετρο αλλά συνδυασμό παραμέτρων, όπως ιστορικό ασθενούς, ευρήματα από την κλινική εξέταση, υπερηχογραφική εικόνα, ευρήματα κυτταρολογικής εξέτασης κλπ.
Επίσης στον καρκίνο θυρεοειδούς θα πρέπει να είναι γνωστό το στάδιο της νόσου πριν την επέμβαση. Με τον όρο στάδιο της νόσου περιγράφεται ο βαθμός επέκτασης [ή διασποράς] του καρκίνου. Είναι ο καρκίνος εντοπισμένος στον θυρεοειδή ή έχει επεκταθεί και εκτός αυτού? Και αν έχει επεκταθεί εκτός αυτού, η επέκταση αυτή αφορά μόνο τους λεμφαδένες του τραχήλου (και σε τι έκταση) ή και μακρινά όργανα? (λεμφαδενικές μεταστάσεις ή/και μακρινές μεταστάσεις?).
Σχεδιασμός της επέμβασης θυρεοειδούς
Το είδος της επέμβασης θυρεοειδούς στο οποίο θα υποβληθεί ο ασθενής θα πρέπει να έχει επιλεγεί εκ των προτέρων, πριν δηλαδή την χειρουργική επέμβαση, με βάση τα δεδομένα του λεπτομερούς και αξιόπιστου προεγχειρητικού ελέγχου.
Για παράδειγμα, σε μία γιγάντια βρογχοκήλη που καταδύεται σε βάθος, ο χειρουργός θα πρέπει να είναι προετοιμασμένος για μία δύσκολη τεχνικά επέμβαση. Αν και στην συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων η θυρεοειδεκτομή μπορεί να γίνει στις περιπτώσεις αυτές μέσω της τομής στον τράχηλο, υπάρχει θεωρητικά η πιθανότητα να απαιτηθεί στερνοτομή (εξαιρετικά σπάνια), ενδεχόμενο για το οποίο ο χειρουργός θα πρέπει να είναι προετοιμασμένος εκ των προτέρων.
Σημειώνεται ότι ειδικά το θέμα της στερνοτομής στις επεμβάσεις θυρεοειδούς έχει παρουσιασθεί σε άλλη ανάρτηση στο blog της ιστοσελίδας μας.
Άλλο παράδειγμα: η παρουσία ενός εξωφυτικού όζου, δηλαδή ενός όζου που δεν συνέχεται με τον θυρεοειδή. Σε κάποιες περιπτώσεις, ο εξωφυτικός όζος μπορεί να διαφύγει της προσοχής στην διάρκεια της επέμβασης, καθώς δεν έχει άμεση ανατομική συνέχεια με τον θυρεοειδή. Αυτό μπορεί να συμβεί ιδιαίτερα όταν ο όζος καταδύεται στο θώρακα. Η παρουσία ενός τέτοιου όζου θα πρέπει να είναι εκ των προτέρων γνωστή. Έτσι ο χειρουργός θα αναζητήσει τον όζο αυτό στη διάρκεια της θυρεοειδεκτομής.
Στον καρκίνο θυρεοειδούς, ο χειρουργός οφείλει να γνωρίζει το αν υπάρχουν λεμφαδενικές μεταστάσεις και που ακριβώς εντοπίζονται αυτές. Μόνο έτσι μπορεί να επιλέξει το εάν θα εκτελέσει μόνο θυρεοειδεκτομή ή αν θα προχωρήσει και σε αφαίρεση λεμφαδένων, στον λεγόμενο λεμφαδενικό καθαρισμό τραχήλου. Και στη δεύτερη αυτή περίπτωση, τι είδους λεμφαδενικό καθαρισμό θα εκτελέσει (πόσο δηλαδή εκτεταμένο?).
Μόνο αν έχει τεθεί η σωστή διάγνωση και ο ασθενής έχει μελετηθεί πλήρως και με αξιοπιστία μπορεί ο χειρουργός να επιλέξει εκ των προτέρων την σωστή χειρουργική επέμβαση και να την εκτελέσει με τεχνικά άρτιο τρόπο.
Εξαιρεσιμότητα
Στη χειρουργική, ο όρος «εξαιρεσιμότητα» αναφέρεται στην δυνατότητα αφαίρεσης («εξαίρεσης», εκτομής) ενός οργάνου, εν προκειμένω του θυρεοειδούς, είτε εν όλω είτε εν μέρει.
Γιατί και πότε ένα όργανο μπορεί να μην είναι δυνατόν να αφαιρεθεί? H πιο συνηθισμένη περίπτωση αφορά τον καρκίνο, και αυτό γιατί κάποιες φορές ο καρκίνος μπορεί να επεκτείνεται εκτός των ορίων του θυρεοειδούς και να διηθεί παρακείμενα ανατομικά στοιχεία / όργανα.
Έτσι για παράδειγμα μπορεί να είναι διηθημένα τα μεγάλα αγγεία του τραχήλου (κοινή καρωτίδα αρτηρία, έσω σφαγίτιδα φλέβα), η τραχεία, ο οισοφάγος κλπ.
Στις περιπτώσεις αυτές ο χειρουργός μπορεί να αποφανθεί ότι ο καρκίνος είναι «μη εξαιρέσιμος», ότι δηλαδή δεν είναι δυνατόν να αφαιρεθεί.
Εντούτοις, ο χαρακτηρισμός ενός καρκίνου ως «μη εξαιρέσιμου» εμπεριέχει μεγάλο στοιχείο υποκειμενισμού από την πλευρά του χειρουργού. Και αυτό γιατί η εξαιρεσιμότητα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εμπειρία του χειρουργού. Ένας δηλαδή καρκίνος θυρεοειδούς που χαρακτηρίζεται ως μη εξαιρέσιμος για έναν χειρουργό με μικρή εμπειρία στις επεμβάσεις θυρεοειδούς, μπορεί να είναι εξαιρέσιμος στα χέρια ενός έμπειρου χειρουργού θυρεοειδούς.
Το ίδιο μπορεί να συμβεί και σε καλοήθεις παθήσεις. Για παράδειγμα, είναι σε γνώση μου περιπτώσεις ασθενών με γιγάντιες βρογχοκήλες που καταδύονταν σε βάθος στο θώρακα που κρίθηκαν πως δεν μπορούν να αφαιρεθούν (τουλάχιστον μέσω τομής στον τράχηλο, χωρίς δηλαδή στερνοτομή), που όμως στάθηκε δυνατόν να αφαιρεθούν χωρίς να γίνει διάνοιξη του στέρνου.
Με άλλα λόγια, η εξαιρεσιμότητα είναι σχετική και καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από την εμπειρία του χειρουργού.
Ριζικότητα
Με τον όρο ριζικότητα περιγράφεται η πλήρης εκρίζωση της νόσου, δηλαδή η αφαίρεση του πάσχοντος οργάνου χωρίς να παραμείνει υπολειμματικός ιστός / νόσος.
Το πιο τυπικό παράδειγμα στις επεμβάσεις θυρεοειδούς, όπου η ριζικότητα έχει τεράστια σημασία για τον ασθενή, είναι ο καρκίνος θυρεοειδούς.
Είναι φανερό ότι – αν παραμείνει νόσος (καρκίνος) στον ασθενή μετά την επέμβαση – αυτό θα του δημιουργήσει πολλά προβλήματα, τόσο άμεσα μετεγχειρητικά, όσο και σε βάθος χρόνου, μειώνοντας την επιβίωσή του και πρακτικά μηδενίζοντας την πιθανότητα ίασής του. Είναι δε πολύ πιθανό να χρειαστούν και νέες διαγνωστικές και θεραπευτικές παρεμβάσεις ή και επαναπεμβάσεις (που είναι τεχνικά πιο δύσκολες σε σχέση με την αρχική).
‘Ένα τυπικό σενάριο μη ριζικής επέμβασης θυρεοειδούς είναι η παραμονή των λεμφαδενικών μεταστάσεων στον ασθενή λόγω μη αφαίρεσής τους. Αν δηλαδή ο χειρουργός αφαιρέσει μόνο τον θυρεοειδή (στον ασθενή με καρκίνο θυρεοειδούς) ενώ υπάρχουν και λεμφαδενικές μεταστάσεις, τότε η επιλογή αυτής της επέμβασης είναι λανθασμένη.
Επίσης αν επιλέξει μικρής έκτασης λεμφαδενικό καθαρισμό, ενώ υπάρχουν εκτεταμένες λεμφαδενικές μεταστάσεις από τον καρκίνο θυρεοειδούς, τότε και πάλι η επέμβαση είναι μη ριζική.
Σε κάποιες περιπτώσεις, ο καρκίνος μπορεί να επεκτείνεται εκτός του θυρεοειδούς (εξωθυρεοειδική επέκταση) και να διηθεί διπλανά ανατομικά στοιχεία (βλ. παραπάνω). Και εδώ η εμπειρία του χειρουργού είναι καθοριστικής σημασίας προκειμένου να επιτευχθεί η πλήρης εκτομή του καρκίνου, χωρίς παραμονή υπολειμματικού ιστού και νόσου.
Αλλά η ριζικότητα αφορά και καλοήθεις παθήσεις θυρεοειδούς. Αν για παράδειγμα στον ασθενή με υπερθυρεοειδισμό (π.χ. διάχυτη τοξική βρογχοκήλη) παραμείνει μετά την επέμβαση σημαντικό υπόλειμμα θυρεοειδούς, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υποτροπή (επανεμφάνιση) της νόσου.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι οι γιγάντιες καταδυόμενες βρογχοκήλες. Μία μη ριζική επέμβαση στις περιπτώσεις αυτές έχει σαν αποτέλεσμα την παραμονή σημαντικού υπολείμματος θυρεοειδικού ιστού (συνηθέστατα στον θώρακα), κάτι που μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στον ασθενή.
Ασφάλεια
Με τον όριο «ασφάλεια της επέμβασης» εννοούμε την αποφυγή της πιθανότητας εμφάνισης επιπλοκών, στον μέγιστο δυνατό βαθμό. Και εδώ η παράμετρος «χειρουργός» έχει καθοριστική σημασία. Αυτό ισχύει για όλες τις επεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένης και των επεμβάσεων θυρεοειδούς.
Έχει κατ’ επανάληψη τεκμηριωθεί, σε πολλές μελέτες, η αντίστροφη συσχέτιση εμπειρίας χειρουργού και πιθανότητας εμφάνισης επιπλοκών. Όσο μεγαλύτερη είναι η εμπειρία του χειρουργού στις επεμβάσεις θυρεοειδούς, τόσο μικρότερη είναι η πιθανότητα εμφάνισης μετεγχειρητικών επιπλοκών.
Σχόλιο
Από τα παραπάνω καθίσταται σαφές ότι οι επεμβάσεις θυρεοειδούς θα πρέπει κατά προτίμηση να γίνονται από εξειδικευμένο χειρουργό θυρεοειδούς, ο οποίος – πέραν της θεωρητικής του εξειδίκευσης – θα πρέπει να διαθέτει και επαρκή κλινική εμπειρία. Ο εξειδικευμένος και έμπειρος χειρουργός θυρεοειδούς είναι σε θέση:
- Να υποβάλλει τον ασθενή στον σωστό προεγχειρητικό έλεγχο, με συγκεκριμένη διαγνωστική μεθοδολογία και στοχευμένες εξετάσεις, αποφεύγοντας χρονοβόρες και κοστοβόρες εξετάσεις που καθυστερούν άσκοπα την επέμβαση χωρίς να προσφέρουν καμία χρήσιμη πληροφορία.
- Να επιλέξει την σωστή χειρουργική επέμβαση, βάσει των ευρημάτων του διαγνωστικού ελέγχου του κάθε ασθενούς (εξατομίκευση θεραπείας)
- Να εκτελέσει την επέμβαση με ριζικότητα και ασφάλεια, με τεχνικά άρτιο τρόπο
- Να κατευθύνει σωστά τον ασθενή όσον αφορά την μετεγχειρητική του αγωγή, σε συνεννόηση με τον ενδοκρινολόγο του.
ΜΑΘΕΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας (https://www.gsakorafas.gr)
Διαβάστε τα άρθρα μας στο blog μας (https://gsakorafas.gr/blog/)
Ενημερωθείτε πρακτικά και υπεύθυνα στην ιστοσελίδα μας:
Για τις παθήσεις θυρεοειδούς
Για τις παθήσεις παραθυρεοειδών
Τι είναι ο χειρουργός θυρεοειδούς?
Τι είναι ο χειρουργός παραθυρεοειδών?
Τι σημασία έχει η εμπειρία του χειρουργού στην αντιμετώπιση των παθήσεων θυρεοειδούς και παραθυρεοειδών?
ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΙΤΕ
ΕΥΓΕΝΙΔΕΙΟ-Παπαδιαμαντοπούλου 20 (Ιλίσια)
ΙΑΤΡΙΚΟ ΨΥΧΙΚΟΥ – Άντερσεν 5 (Νέο Ψυχικό)
ΜΗΤΕΡΑ- Ερυθρού Σταυρού 5 (Μαρούσι)
ΤΗΛ. 2107487318 & 6977068223
email: georgesakorafas@yahoo.com
χειρουργός θυρεοειδούς χειρουργός θυρεοειδούς χειρουργός θυρεοειδούς χειρουργός θυρεοειδούς χειρουργός θυρεοειδούς χειρουργός θυρεοειδούς χειρουργός θυρεοειδούς χειρουργός θυρεοειδούς χειρουργός θυρεοειδούς χειρουργός θυρεοειδούς χειρουργός θυρεοειδούς χειρουργός θυρεοειδούς χειρουργός θυρεοειδούς χειρουργός θυρεοειδούς χειρουργός θυρεοειδούς