Αναπλαστικό καρκίνωμα θυρεοειδούς (αδιαφοροποίητο)
Εισαγωγή
Αναπλαστικό καρκίνωμα θυρεοειδούς (αδιαφοροποίητο): Επιδημιολογία και παράγοντες κινδύνου. Το αναπλαστικό καρκίνωμα θυρεοειδούς αποτελεί την πλέον επιθετική μορφή κακοήθους νεοπλάσματος του θυρεοειδούς αδένα. Στην ανάρτηση αυτή παρουσιάζονται εν συντομία κάποια χρήσιμα επιδημιολογικά στοιχεία. Αναφέρονται επίσης εν συντομία κάποιοι παράγοντες κινδύνου όπως επίσης και κάποια δεδομένα όσον αφορά την πρόγνωση της νόσου.
Αναπλαστικό καρκίνωμα θυρεοειδούς – Επιδημιολογικά στοιχεία και πρόγνωση
Το αναπλαστικό καρκίνωμα θυρεοειδούς (ή αδιαφοροποίητο καρκίνωμα) είναι μία από τις πλέον επιθετικές μορφές καρκίνου με πτωχή πρόγνωση. Παρά το ότι αντιστοιχεί σε ποσοστό < 1 – 3 % του συνόλου των καρκίνων του θυρεοειδούς, ο αναπλαστικός καρκίνος θυρεοειδούς ευθύνεται για ποσοστό έως 15 % του συνόλου των θανάτων από καρκίνο θυρεοειδούς.
Η μέση επιβίωση κυμαίνεται περί τους 5 – 6 μήνες από τη στιγμή της διάγνωσης από έμπειρο και εξειδικευμένο χειρουργό θυρεοειδούς. Η επιβίωση των ασθενών στο ένα έτος φθάνει το 20 %. Οι ασθενείς με αναπλαστικό καρκίνωμα θυρεοειδούς σπάνια επιβιώνουν πέραν των 2 ετών. Παρά ταύτα, υπάρχουν και αναφορές στη βιβλιογραφία, σύμφωνα με τις οποίες ένα ποσοστό έως 5 % επιβιώνουν και στα 10 έτη.
Αναπλαστικό καρκίνωμα θυρεοειδούς: παράγοντες κινδύνου
Με δεδομένη την πτωχή γενικά πρόγνωση του αναπλαστικού καρκινώματος θυρεοειδούς, έχει μεγάλη σημασία η αναγνώριση τυχόν παραγόντων κινδύνου, που θα μπορούσαν να ευθύνονται για την εμφάνισή του. Τα εν προκειμένω δεδομένα όσον αφορά το αναπλαστικό καρκίνωμα θυρεοειδούς είναι πενιχρά. Μέχρι στιγμής, η ανάπτυξη του αναπλαστικού καρκινώματος θυρεοειδούς έχει συσχετιστεί με τους εξής παράγοντες:
- Χαμηλό κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο/επίπεδο εκπαίδευσης (πιθανό αυτό να συσχετίζεται με δυσκολία πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας ή αμέλεια από την πλευρά του ασθενούς)
- Ομάδα αίματος τύπου Β (άγνωστος ο μηχανισμός συσχέτισης)
- Βρογχοκήλη– ιωδοπενία
- Παχυσαρκία (συσχετίζεται με τον καρκίνο θυρεοειδούς γενικά και σε μία υποομάδα της στατιστικής ανάλυσης και με το αναπλαστικό καρκίνωμα θυρεοειδούς)
- Διαφοροποιημένος καρκίνος θυρεοειδούς (θηλώδες καρκίνωμα θυρεοειδούς και θυλακιώδες καρκίνωμα θυρεοειδούς)-ένα μικρό ποσοστό των διαφοροποιημένων καρκίνων θυρεοειδούς θα εξελιχθούν προς την ανάπτυξη αναπλαστικού καρκίνου θυρεοειδούς. Το ποσοστό αυτό είναι εξαιρετικά μικρό. Παράγοντες που σχετίζονται με την εξαλλαγή του διαφοροποιημένου προς αναπλαστικό καρκίνο θυρεοειδούς είναι ηλικία > 60 ετών και μία ειδική γενετική αλλοίωση (μετάλλαξη TERT promoter [C228Τ])
Θα πρέπει εντούτοις να ληφθεί υπόψη ότι οι παραπάνω παράγοντες δεν έχουν άμεση αιτιολογική σχέση με την νόσο, καθώς υπάρχουν και πολλές άλλες παράμετροι που μπορεί να επηρεάσουν τη συσχέτιση αυτή (confounding factors).
