Αδένωμα Παραθυρεοειδούς

Η αντιμετώπιση του αδενώματος παραθυρεοειδούς συνίσταται στην χειρουργική αφαίρεσή του (παραθυρεοειδεκτομή). Όπως έχει αναφερθεί παραπάνω, παλαιότερα γινόταν αμφοτερόπλευρη ‘ερευνητική τραχήλου’ κατά την οποία αναγνωρίζονται και οι τέσσερις παραθυρεοειδείς αδένες και αφαιρούνταν ο παθολογικός (ή οι παθολογικοί). Σήμερα εντούτοις -χάρη στις εξαιρετικές προόδους της σύγχρονης απεικόνισης – είναι δυνατόν να γίνει ελάχιστα επεμβατική παραθυρεοειδεκτομή, στοχευμένη και κατευθυνόμενη με βάση τα ευρήματα του προεγχειρητικού εντοπισμού.
Αφού ανευρεθεί ο πάσχων παραθυρεοειδής (ή – είς) ακολουθεί η εκτομή αυτού (παραθυρεοειδεκτομή). Κατά τη διάρκεια της επέμβασης ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται για την αποφυγή αιμορραγίας καθώς μπορεί να δυσχεράνει την αναγνώριση αρχικά και την εκτομή στη συνέχεια του αδενώματος. Θα πρέπει επίσης να αποφεύγεται και ο τραυματισμός (ρήξη) του πάσχοντος παραθυρεοειδούς καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση παραθυρωμάτωσης (λόγω εμφύτευσης κυττάρων από το πάσχον παραθυρεοειδικό παρέγχυμα) και υποτροπής του υπερπαραθυρεοειδισμού (δύσκολα αντιμετωπίσιμου).
Η εκτομή του αδενώματος επιβεβαιώνεται με ταχεία βιοψία και με διεγχειρητική μέτρηση της παραθορμόνης ορού, 10 λεπτά με την εκτομή του αδενώματος. Η επέμβαση θεωρείται επιτυχής όταν επιβεβαιώνεται με την ταχεία βιοψία του αδενώματος και όταν παρατηρείται μείωση των επιπέδων ΡΤΗ κατά > 50 % στα 10 λεπτά μετά την εκτομή του αδενώματος σε σύγκριση με τα προ της εκτομής επίπεδα.
Αν κατά την επέμβαση – πλήν του αδενώματος – αναγνωριστεί και ένας ακόμη φυσιολογικός παραθυρεοειδής αδένας, αυτό αποτελεί ένδειξη ότι πρόκειται για αδένωμα πράγματι και όχι για υπερπλασία των παραθυρεοειδών, καθώς αυτή χαρακτηρίζεται από προσβολή και παθολογικές αλλοιώσεις (υπερπλασία) όλων των παραθυρεοειδών αδένων.
Το ποσοστό υποτροπής μετά την εκτομή αδενώματος παραθυρεοειδών είναι πολύ χαμηλό (<2%) εφόσον η επέμβαση γίνει τεχνικά άρτια, από έμπειρο χειρουργό ενδοκρινών αδένων.

H διάρκεια της επέμβασης (εκτομή αδενώματος παραθυρεοειδούς, παραθυρεοειδεκτομή) είναι περίπου μία ώρα. Ο ασθενής εξέρχεται την επομένη της επέμβασης (μία ημέρα νοσηλεία), ενώ υπό προϋποθέσεις μπορεί το εξιτήριο να γίνει ακόμη και το απόγευμα της ημέρας της επέμβασης, λίγες μόνο ώρες μετά την παραθυρεοειδεκτομή.
Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι ελάχιστος και ανταποκρίνεται (αν χρειαστεί) στη λήψη παρακεταμόλης (Depon). H τομή δεν χρειάζεται φροντίδα στο σπίτι. Ράμμα δεν χρειάζεται να κοπεί (καθώς η σύγκλειση της mini-τομής γίνεται με λεπτό απορροφήσιμο ράμμα). Το αισθητικό αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό, καθώς για την σύγκλειση της μικρής τομής εφαρμόζεται πλαστική ενδοδερμική ραφή. Η προαιρετική χρήση επουλωτικής κρέμας βελτιώνει ακόμη περισσότερο το αισθητικό αποτέλεσμα, σε σημείο που η ουλή της τομής να είναι δυσδιάκριτη μετά από λίγες εβδομάδες.
Μετεγχειρητικά δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη αγωγή.

Η χειρουργική τακτική στην αντιμετώπιση του αδενώματος παραθυρεοειδούς έχει αλλάξει σημαντικά τα τελευταία χρόνια και αυτό λόγω των σημαντικών εξελίξεων και βελτιώσεων των διαφόρων μεθόδων ιατρικής απεικόνισης. Ειδικά στο αδένωμα παραθυρεοειδούς έχει πολύ μεγάλη σημασία ο ακριβής και αξιόπιστος προεγχειρητικός εντοπισμός. Με τον όρο ‘προεγχειρητικός εντοπισμός’ περιγράφεται η αναγνώριση του παθολογικού (υπερλειτουργούντος) παραθυρεοειδικού ιστού πριν επιχειρηθεί χειρουργική επέμβαση. Ο προεγχειρητικός εντοπισμός επιτυγχάνεται σήμερα, στις περισσότερες περιπτώσεις, με τη βοήθεια δύο βασικών απεικονιστικών εξετάσεων: του υπερηχογραφήματος τραχήλου και του σπινθηρογραφήματος παραθυρεοειδών με Tc99m-sestamibi. Σε ειδικές περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν επιλεκτικά και κάποιες άλλες μέθοδοι απεικόνισης. Ενδεικτικά αναφέρεται η αξονική τομογραφία, η τετραδιάστατη αξονική τομογραφία, η μαγνητική τομογραφία, το SPECT/CT, κλπ.
Εφόσον επιτευχθεί ο προεγχειρητικός εντοπισμός του αδενώματος παραθυρεοειδούς υπάρχει σήμερα η δυνατότητα εκτέλεσης της λεγόμενης ελάχιστα επεμβατικής παραθυρεοειδεκτομής. Στην επέμβαση αυτή ο χειρουργός κατευθύνεται στον παθολογικό παραθυρεοειδικό ιστό (αδένωμα) που έχει εντοπιστεί με τον προεγχειρητικό εντοπιστικό έλεγχο. Αντίθετα, παλιότερα, όταν δεν υπήρχε η δυνατότητα προεγχειρητικού εντοπισμού, ο χειρουργός ήταν υποχρεωμένος να αναγνωρίσει όλους τους παραθυρεοειδείς και στις δύο πλευρές του τραχήλου (δεξιά και αριστερά). Με τον τρόπο αυτό και εφόσον υπήρχε η απαραίτητη εμπειρία από την πλευρά του, ο χειρουργός αναγνώριζε τον παθολογικό παραθυρεοειδή αδένα τον οποίο και αφαιρούσε (παραθυρεοειδεκτομή).