Παραθυρεοειδείς – βιταμίνη D και καλοκαίρι

Παραθυρεοειδείς – βιταμίνη D και καλοκαίρι

 

Εισαγωγή

Οι παραθυρεοειδείς είναι τέσσερις μικροί αδένες που βρίσκονται ανά δύο πίσω από τον κάθε λοβό του θυρεοειδούς (δεξιά και αριστερά). Παρά το μικρό τους μέγεθος, οι παραθυρεοειδείς έχουν κεντρικό ρόλο στην ρύθμιση του μεταβολισμού του ασβεστίου.

 

 

Πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός

Ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός είναι η συνηθέστερη πάθηση των παραθυρεοειδών. Χαρακτηρίζεται από αυξημένη παραγωγή παραθορμόνης που προκαλεί κινητοποίηση (απομάκρυνση) του ασβεστίου από τα οστά (που χάνουν την αντοχή τους και παρουσιάζουν οστεοπενία και οστεοπόρωση και σπάνια παθολογικά κατάγματα).

Το ασβέστιο από τα οστά εισέρχεται στη συνέχεια στο αίμα (με αποτέλεσμα την εμφάνιση υπερασβεστιαιμίας). Κατόπιν αποβάλλεται στα ούρα με αποτέλεσμα την εμφάνιση αυξημένης συγκέντρωσης στα ούρα (υπερασβεστιουρία). Η καθίζηση του ασβεστίου στα ούρα (λόγω της αυξημένης του συγκέντρωσης) έχει σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση νεφρολιθίασης.

Η διάγνωση του υπερπαραθυρεοειδισμού τίθεται από το συνδυασμό υπερπαραθορμοναιμίας (αυξημένα επίπεδα παραθορμόνης στο αίμα) και υπερασβεστιαιμίας (αυξημένα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα).

Συνηθέστατα ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός οφείλεται σε αδένωμα ενός παραθυρεοειδούς (μονήρες αδένωμα) και σπανιότερα σε διάχυτη υπερπλασία παραθυρεοειδών ή σε διπλό αδένωμα παραθυρεοειδών. Ο καρκίνος παραθυρεοειδών είναι μία εξαιρετικά σπάνια αιτία πρωτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού.

 

Παραθυρεοειδείς και βιταμίνη D

Τα επίπεδα παραθορμόνης στο αίμα επηρεάζονται από τα επίπεδα της βιταμίνης  D, που επίσης συμμετέχει στον μεταβολισμό του ασβεστίου.

Η έλλειψη / ανεπάρκεια βιταμίνης D μπορεί να προκαλέσει αύξηση των επιπέδων παραθορμόνης στο αίμα, που – όπως αναφέρθηκε παραπάνω – αποτελεί χαρακτηριστικό εύρημα στους ασθενείς με πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό.

Για την αξιολόγηση επομένως των εργαστηριακών δεδομένων στον ασθενή με υπερπαραθορμοναιμία θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και τα επίπεδα βιταμίνης  D στο αίμα.

Ιδανικά, θα πρέπει – όταν αξιολογείται η υπερπαραθορμοναιμία – τα επίπεδα της βιταμίνης D στο αίμα να είναι μέσα στα φυσιολογικά όρια.

Βιταμίνη D και καλοκαίρι

Η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για τη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού. Ο ανθρώπινος οργανισμός, υπό την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας, μπορεί να παράγει (από την χοληστερόλη) επαρκείς ποσότητες βιταμίνης D σε μία διαδικασία που αρχίζει από το δέρμα, συνεχίζεται στο ήπαρ και ολοκληρώνεται στους νεφρούς. Θεωρητικά λοιπόν, όταν υπάρχει επαρκής έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία (όπως για παράδειγμα το καλοκαίρι, που ο ήλιος είναι έντονος και είναι περίοδος διακοπών με έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, για παράδειγμα στη θάλασσα), θα έπρεπε να μην υπάρχει έλλειμμα ή ανεπάρκεια βιταμίνης D.

Στην πράξη αυτό δεν συμβαίνει και μεγάλο μέρος του πληθυσμού παρουσιάζει ανεπάρκεια βιταμίνης D ακόμη και το καλοκαίρι, ακόμη και σε ηλιόλουστες περιοχές της πατρίδας μας. Αυτό δεν είναι φαινόμενο αποκλειστικά ελληνικό, καθώς σε μελέτες που έγιναν αποδείχθηκε ότι ένα ποσοστό 40 % του παιδικού και 60 % του ενήλικου πληθυσμού παγκοσμίως, ακόμη και σε χώρες με τροπικό ή υποτροπικό κλίμα, υποφέρει από ανεπάρκεια βιταμίνης D.

Οι λόγοι που συμβαίνει αυτό είναι η αποφυγή της υπερβολικής έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία, λόγω παραμονής σε κλειστούς χώρους. Πολλοί άνθρωποι σήμερα απασχολούνται επαγγελματικά εξ ολοκλήρου σε γραφεία, ενώ τα παιδιά παίζουν συχνά μπροστά στην οθόνη ενός υπολογιστή.

Ένας άλλος λόγος είναι η αποφυγή της έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία για λόγους πρόληψης του καρκίνου δέρματος, όπως συνιστάται από τις δερματολογικές εταιρείες. Υπάρχουν όμως και άλλοι λόγοι, όπως οι παθήσεις του ήπατος και των νεφρών, ο σακχαρώδης διαβήτης, η λήψη φαρμάκων (π.χ. στατίνες) κλπ.

Σημειώνεται τέλος ότι και η ευρεία χρήση των αντιηλιακών που προτείνεται για την προστασία του δέρματος από τα ηλιακά εγκαύματα και τον καρκίνο δέρματος (λόγω έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες) προκαλεί σημαντική μείωση της σύνθεσης της βιταμίνης D. Έχει βρεθεί ότι τα αντιηλιακά με δείκτη προστασίας 15 και άνω μπορεί να προκαλέσουν μείωση της σύνθεσης της βιταμίνης D σε ποσοστό 99 %!

Συμπεράσματα

• Η έλλειψη ή η ανεπάρκεια βιταμίνης D είναι αρκετά συχνή.
• Τα μειωμένα επίπεδα βιταμίνης D στο αίμα συνδυάζονται με αύξηση των επιπέδων παραθορμόνης.
• Η συσχέτιση αυτή θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στην αξιολόγηση του ασθενούς που παρουσιάζει υπερπαραθορμοναιμία (αύξηση των επιπέδων παραθορμόνης στο αίμα).
• Η λήψη συμπληρώματος βιταμίνης D είτε υπό τη μορφή ειδικού σκευάσματος είτε υπό άλλες μορφές (π.χ. μουρουνέλαιο) είναι απαραίτητη για την πρόληψη ελλείμματος ή ανεπάρκειας βιταμίνης D.
• Παρά το ότι ο οργανισμός μπορεί να συνθέσει – υπό την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας – επαρκείς ποσότητες βιταμίνης D, η λήψη συμπληρωματικής ποσότητας βιταμίνης D συνιστάται ακόμη και τους καλοκαιρινούς μήνες. Και αυτό γιατί υπάρχουν διάφοροι λόγοι που μπορεί η φυσιολογική σύνθεση της βιταμίνης D να υπολείπεται των αναγκών του οργανισμού για διάφορους λόγους, όπως μειωμένη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, διάφορες παθήσεις, χρήση αντιηλιακών κλπ.

 

ΜΑΘΕΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας (https://www.gsakorafas.gr)

Διαβάστε τα άρθρα μας στο blog μας (https://gsakorafas.gr/blog/)

 

Ενημερωθείτε πρακτικά και υπεύθυνα στην ιστοσελίδα μας:

Για τις παθήσεις θυρεοειδούς

Για τις παθήσεις παραθυρεοειδών

Τι είναι ο χειρουργός θυρεοειδούς – παραθυρεοειδών?

Τι σημασία έχει η εμπειρία του χειρουργού στην αντιμετώπιση των παθήσεων θυρεοειδούς και παραθυρεοειδών?

 

ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΙΤΕ

ΕΥΓΕΝΙΔΕΙΟ-Παπαδιαμαντοπούλου 20 (Ιλίσια)

ΙΑΤΡΙΚΟ ΨΥΧΙΚΟΥ – Άντερσεν 5 (Νέο Ψυχικό)

ΜΗΤΕΡΑ- Ερυθρού Σταυρού 5 (Μαρούσι)

ΤΗΛ. 2107487318 & 6977068223

email: georgesakorafas@yahoo.com