Skip to main content
search

Τι είναι το Τοξικό Αδένωμα;

Το τοξικό αδένωμα είναι ένας υπερλειτουργικός μονήρης όζος θυρεοειδούς, δηλαδή ένας όζος που υπερλειτουργεί και παράγει αυξημένες ποσότητες θυρεοειδικών ορμονών, με αποτέλεσμα την εμφάνιση υπερθυρεοειδισμού («εστιακή» υπερλειτουργία του θυρεοειδούς). Η αυξημένη αυτή λειτουργική δραστηριότητα (υπερλειτουργία) του θυρεοειδούς δεν ελέγχεται από τους φυσιολογικούς ρυθμιστικούς μηχανισμούς του οργανισμού (TSH). Η αυξημένη λειτουργική δραστηριότητα του τοξικού αδενώματος έχει σαν αποτέλεσμα την καταστολή της λειτουργίας του υπολοίπου θυρεοειδικού παρεγχύματος (ιστού).

Γεώργιος Σακοράφας MD, PhD

Χειρουργός Θυρεοειδούς / Ενδοκρινών Αδένων – Γενικός Χειρουργός

Θεραπεία Τοξικού Αδενώματος & ο ρόλος της χειρουργικής

Αρχικά, χορηγούνται αντιθυρεοειδικά φάρμακα για τον έλεγχο του υπερθυρεοειδισμού, πράγμα απαραίτητο και εν όψει τυχόν χειρουργικής επέμβασης για την αντιμετώπιση του τοξικού αδενώματος.

Χειρουργική επέμβαση θα απαιτηθεί με βάση συγκεκριμένα κριτήρια. Σε γενικές γραμμές, χειρουργική αντιμετώπιση (θυρεοειδεκτομή) χρειάζεται συχνότερα σε ασθενείς με τοξικό αδένωμα παρά με διάχυτη τοξική βρογχοκήλη (νόσο Graves). Οι επιλογές στην χειρουργική αντιμετώπιση του τοξικού αδενώματος περιλαμβάνουν την λοβεκτομή με συναφαίρεση του ισθμού του θυρεοειδούς (ισθμεκτομή) και την ολική θυρεοειδεκτομή. Η λοβεκτομή με ισθμεκτομή είναι μία λογική επιλογή όταν ο ετερόπλευρος λοβός του θυρεοειδούς είναι υγιής. Αντίθετα, η ολική θυρεοειδεκτομή επιβάλλεται όταν συνυπάρχουν βλάβες (π.χ. όζοι) και στον άλλο λοβό του θυρεοειδούς ή όταν υπάρχει υποψία ή διάγνωση καρκίνου θυρεοειδούς. Η επιλογή γίνεται πριν την χειρουργική επέμβαση με βάση τα ευρήματα του λεπτομερούς προεγχειρητικού ελέγχου.

Η θυρεοειδεκτομή προσφέρει άμεση και οριστική λύση στο πρόβλημα του ασθενούς. Θα πρέπει να γίνεται κατά προτίμηση από εξειδικευμένο χειρουργό θυρεοειδούς, ο οποίος θα πρέπει να είναι σε θέση να:

  • Καθορίσει την ένδειξη για θυρεοειδεκτομή
  • Επιλέξει την ενδεικνυόμενη ανά περίπτωση έκταση θυρεοειδεκτομής
  • Εκτελέσει την επέμβαση με την μέγιστη δυνατή ασφάλεια, επιλύοντας άμεσα και οριστικά το πρόβλημα του ασθενούς.

Η θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο είναι μία άλλη θεραπευτική επιλογή.

Διάγνωση Τοξικού Αδενώματος

Το τοξικό αδένωμα εμφανίζεται υπό τη μορφή μονήρους όζου θυρεοειδούς που συνοδεύεται από υπερθυρεοειδισμό.

Κλινικές Εκδηλώσεις Τοξικού Αδενώματος

Ανάλογα με το μέγεθός του αλλά και τη θέση του στο θυρεοειδή μπορεί να είναι εμφανές με την επισκόπηση ή αντιληπτό με την κλινική εξέταση. Για παράδειγμα, αν εντοπίζεται σε επιφανειακή θέση στο θυρεοειδή (π.χ. στον ισθμό) μπορεί να είναι ορατό και ψηλαφητό σαν μία διόγκωση στην πρόσθια επιφάνεια του τραχήλου. Αν όμως βρίσκεται σε εν τω βάθει θέση στον τράχηλο, μπορεί να μην γίνει αντιληπτό με την κλινική εξέταση.

Όταν το μέγεθος του τοξικού αδενώματος είναι αρκετά μεγάλο (> 3 – 4 cm) είναι πιθανόν να υπάρχουν πιεστικά φαινόμενα από τα παρακείμενα όργανα (δηλαδή συμπτώματα λόγω πίεσης των οργάνων αυτών), όπως: δύσπνοια και εισπνευστικός συριγμός (λόγω πίεσης της τραχείας) και δυσκαταποσία (λόγω πίεσης του οισοφάγου).

Παράλληλα, στην τυπική εικόνα, συνυπάρχουν οι κλινικές εκδηλώσεις του υπερθυρεοειδισμού, όπως:

  • Νευρικότητα
  • Ανησυχία
  • Διέγερση
  • Άγχος
  • Ταχυκαρδίες
  • Απώλεια βάρους παρά την αυξημένη όρεξη
  • Διάρροιες
  • Δυσανεξία στη ζέστη
  • Εξάψεις κλπ.

Είναι εντούτοις πιθανόν ο υπερθυρεοειδισμός να είναι κλινικά ‘λανθάνων’, δηλαδή να μην συνοδεύεται από κλινικές εκδηλώσεις παρά μόνο από τις κλασικές ορμονολογικές διαταραχές (βλ. παρακάτω).

Απεικονιστικός Έλεγχος Τοξικού Αδενώματος

Στο υπερηχογράφημα εμφανίζεται σαν ένας όζος θυρεοειδούς, ο οποίος μπορεί να είναι είτε μονήρης είτε να συνυπάρχει και με άλλους όζους. Υπενθυμίζεται ότι σε περίπτωση που από το υπερηχογράφημα προκύψουν ύποπτα ευρήματα για πιθανή υποκείμενη κακοήθεια (π.χ. αποτιτανώσεις σε έναν όζο, ανώμαλα όρια αυτού, κάθετος προσανατολισμός του όζου, παθολογικοί τραχηλικοί λεμφαδένες κλπ.) θα πρέπει να ακολουθείται η συνήθης διαγνωστική διερεύνηση που ενδείκνυται στις περιπτώσεις αυτές (μέρος της οποίας είναι και η παρακέντηση του ύποπτου όζου με λεπτή βελόνη [FNA]). Υπογραμμίζεται εντούτοις ότι η πιθανότητα να υποκρύπτεται καρκίνος θυρεοειδούς σε ένα τοξικό αδένωμα είναι πολύ μικρή.

Ιδιαίτερα χρήσιμο στη διάγνωση του τοξικού αδενώματος είναι το σπινθηρογράφημα παραθυρεοειδών. Παρά το ότι ο ρόλος του σπινθηρογραφήματος όσον αφορά τη διερεύνηση των παθήσεων του θυρεοειδούς έχει μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, το σπινθηρογράφημα έχει θέση στη διαγνωστική διερεύνηση του ασθενούς με όζο και καταστολή της TSH (υπερθυρεοειδισμό). Στο σπινθηρογράφημα παρατηρείται αυξημένη πρόσληψη του ραδιοφαρμάκου από το τοξικό αδένωμα και μειωμένη πρόσληψη από το υπόλοιπο θυρεοειδικό παρέγχυμα (λόγω καταστολής αυτού). Η εικόνα αυτή είναι χαρακτηριστική και περιγράφεται σαν εικόνα της «Ιαπωνικής σημαίας».

Σπάνια μπορεί να χρειαστεί περαιτέρω έλεγχος και με άλλες απεικονιστικές εξετάσεις, όπως αξονική / μαγνητική τομογραφία (για παράδειγμα σε καταδυόμενο όζο για την αξιολόγηση του βάθους κατάδυσής του στο μεσοθωράκιο).

Εργαστηριακά Ευρήματα για το Τοξικό Αδένωμα

Εργαστηριακά παρατηρούνται οι κλασικές ορμονολογικές διαταραχές του υπερθυρεοειδισμού (αυξημένα επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών με μειωμένα επίπεδα [καταστολή] της TSH [θυρεοειδοτρόπου ορμόνης]).

Αριθμοί Επεμβάσεων έως 30/6/24

3497

Θυρεοειδεκτομές

746

Λεμφαδενικοί Καθαρισμοί

456

Παραθυρεοειδεκτομές
ΚΑΛΕΣΤΕ ΜΑΣ
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ