Όζος θυρεοειδούς και PET-CT scan: τυχαία διάγνωση σε ασθενή μας
Εισαγωγή
Όζος θυρεοειδούς και PET-CT τυχαία διάγνωση με τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων- Τα τελευταία χρόνια, η διαρκής εξέλιξη της ιατρικής τεχνολογίας και της απεικόνισης (συμπεριλαμβάνεται και η τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων) έχει σαν αποτέλεσμα την όλο και πιο συχνή ανακάλυψη βλαβών σε διάφορα όργανα, σαν τυχαίο εύρημα.
Οι βλάβες αυτές περιγράφονται σαν ‘τυχαιώματα’ (‘incidentalomas’). Οι βλάβες αυτές είναι υποκλινικές, δηλαδή δεν συνοδεύονται από κλινικές εκδηλώσεις [κλινικά σημεία και συμπτώματα]. Στο παρελθόν οι βλάβες αυτές διέλαθαν της προσοχής.
Ένα ενδιαφέρον κλινικό σενάριο είναι η τυχαία διάγνωση όζου θυρεοειδούς σε τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET, Positron Emission Tomography), που γίνεται για άλλους λόγους (συνήθως στα πλαίσια ελέγχου ασθενούς με νεοπλασία [‘καρκίνο’]).
Το σενάριο αυτό μέχρι πρόσφατα δεν ήταν συνηθισμένο, καθώς όμως η χρήση της ΡΕΤ διευρύνεται όλο και περισσότερο αρχίζει πλέον να μας απασχολεί στην πράξη.
Παρουσιάζεται μία τέτοια περίπτωση ασθενούς και με συντομία γίνεται συζήτηση των ιδιαιτεροτήτων που παρουσιάζει το κλινικό αυτό σενάριο (Όζος θυρεοειδούς και PET-CT ).
Όζος θυρεοειδούς και PET-CT scan – Τι είναι η τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET-CT scan)?
Όζος θυρεοειδούς και PET-CT. H Τομογραφία Εκπομπής Ποζιτρονίων (PET, Positron Emission Tomography) είναι η πιο σύγχρονη διαγνωστική μέθοδος της Πυρηνικής Ιατρικής. H μέθοδος έχει σημαντικές εφαρμογές κυρίως στην Ογκολογία, αλλά και σε άλλες ειδικότητες της Ιατρικής (π.χ. Καρδιολογία, Νευρολογία).
Στην εξέταση αυτή χορηγείται ενδοφλέβια ένα ραδιοφάρμακο (συνήθως μία μορφή ραδιενεργού γλυκόζης, σεσημασμένη με ραδιεργό φθόριο (18F-FDG, 18φθόριο-φθοριοδεοξυγλυκόζη). Το ραδιοφάρμακο ακολουθεί τη μεταβολική οδό της γλυκόζης στους ιστούς. Περιοχές με μη φυσιολογική πρόσληψη γλυκόζης υποδηλώνουν την ύπαρξη κάποιας υποκείμενης παθολογικής διεργασίας.
Βασικό πλεονέκτημα της μεθόδου είναι ότι παρέχει κλινικά σημαντικές πληροφορίες για τη μεταβολική δραστηριότητα των υπό εξέταση ιστών και οργάνων, σε αντίθεση με τις λοιπές μεθόδους απεικόνισης που παρέχουν πληροφορίες μόνο για την ανατομική δομή των οργάνων. Συχνά, οι μεταβολικές διαταραχές που ανιχνεύονται με την PET αναγνωρίζονται σε πιο πρώιμο στάδιο των ευθυνόμενων παθολογικών καταστάσεων. Αυτό συμβαίνει πριν την εμφάνιση των ανατομικών αλλοιώσεων που ανακαλύπτονται με τις συνήθεις απεικονιστικές μεθόδους.
Στο PET-CT συνδυάζεται η τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET) και η αξονική τομογραφία (CT, Computed Tomography). Με τον τρόπο αυτό παρέχονται εικόνες υψηλής ευκρίνειας συνδυάζοντας τις ανατομικές πληροφορίες της CT με τις ‘μεταβολικές’ πληροφορίες της PET.
Ειδικά στην Ογκολογία, η μέθοδος έχει πολύ ευρύ πεδίο εφαρμογής, καθώς συμβάλλει στη διάγνωση των διαφόρων όγκων, στη σταδιοποίηση / επανασταδιοποίηση αυτών, στον έλεγχο της τυχόν υποτροπής, στην αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της θεραπευτικής αγωγής και στο σχεδιασμό του θεραπευτικού πλάνου.
Όζος θυρεοειδούς και PET-CT scan: τυχαία διάγνωση σε τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων – Ποια η κλινική σημασία?
Η γενική αρχή της χρήσης της FDG στους ογκολογικούς ασθενείς βασίζεται στο γεγονός ότι τα καρκινικά (νεοπλασματικά) κύτταρα προσλαμβάνουν εκλεκτικά και μεταβολίζουν το ραδιοφάρμακο σε μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με τους πέριξ υγιείς ιστούς. Αυτό οφείλεται στο ότι τα κύτταρα των καρκινικών ιστών πολλαπλασιάζονται με ταχύτερο ρυθμό σε σχέση με τα φυσιολογικά κύτταρα.
Το γεγονός αυτό εξηγεί γιατί η συχνότητα καρκίνου θυρεοειδούς σε όζους θυρεοειδούς που ανακαλύπτονται τυχαία σε PET scans που γίνονται για άλλες μη θυρεοειδικές κακοήθεις παθήσεις είναι αρκετά μεγαλύτερη σε σύγκριση με τη συχνότητα καρκίνου θυρεοειδούς σε όζους που ανακαλύπτονται τυχαία σε CT ή MRI.
Σε μία πρόσφατη μεγάλη μελέτη το ένα τρίτο των όζων θυρεοειδούς που ανακαλύφθηκαν με PET-CT (33 %) ήταν κακοήθεις (συνηθέστατα επρόκειτο για θηλώδες καρκίνωμα θυρεοειδούς, 82 %). H σχετική πρόσληψη του ραδιοφαρμάκου από την απεικονιζόμενη βλάβη [τιμή SUV (*)] είναι μία σημαντική παράμετρος που θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη. Επίσης η κατανομή του ραδιοφαρμάκου στο θυρεοειδή (διάχυση vs. Εστιακή) έχει σημασία για την αξιολόγηση του κινδύνου υποκείμενης κακοήθειας.
Όζος θυρεοειδούς και PET-CT scan: τυχαία διάγνωση με τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων – Σύντομη παρουσίαση ασθενούς
Η ασθενής, ηλικίας 50 ετών, υποβλήθηκε σε 18F-FDG PET-CT scan (Τομογραφία Εκπομπής Ποζιτρονίων, βλ. παρακάτω) στα πλαίσια διερεύνησης οζώδους αλλοίωσης πνεύμονα.
Σαν τυχαίο εύρημα στο PET-CT scan απεικονίσθηκε υπόπυκνος όζος αριστερού λοβού θυρεοειδούς μεγίστης διαμέτρου 30 mm περίπου, με ήπια διάχυτη μεταβολική δραστηριότητα (SUVmax:3.2). Η ασθενής ήταν ασυμπτωματική και ευθυρεοειδική.
Ακολούθησε υπερηχογραφικός έλεγχος στον οποίο σημειώνεται η ύπαρξη υποηχογενούς μικτής ηχοδομής όζου με διαστάσεις 32.2 x 28 mm. Συνυπάρχουν επίσης δύο μικρά οζίδια, ένα στον δεξιό λοβό διαμέτρου 4,8 mm και ένα στον αριστερό λοβό (στα όρια με τον ισθμό) διαμέτρου 9 mm. Δεν απεικονίσθηκαν παθολογικά διογκωμένοι τραχηλικοί λεμφαδένες ούτε παθολογική διόγκωση των παραθυρεοειδών αδένων.
Συνεστήθη η διενέργεια προεγχειρητικά παρακέντησης με λεπτή βελονη (FNA), την οποία αρνήθηκε η ασθενής. Μετά λεπτομερή συζήτηση για τις διαθέσιμες επιλογές επελέγη η εκτέλεση ολικής θυρεοειδεκτομής. Στην απόφαση αυτή ελήφθη υπόψη τόσο το αποτέλεσμα της PET-CT, το μέγεθος του όζου και η μικρή ηλικία της ασθενούς.
Κατά την επέμβαση επιβεβαιώθηκαν τα ευρήματα του προεγχειρητικού ελέγχου. Η επέμβαση εξελίχθηκε ομαλά. Η ασθενής ανέχθηκε καλά την επέμβαση και ανένηψε ομαλά. Η μετεγχειρητική της πορεία ήταν ομαλή και η ασθενής εξήλθε της κλινικής την 1η μετεγχειρητική ημέρα σε καλή γενική κατάσταση. Η ιστολογική εξέταση δεν ανέδειξε κακοήθεια (καλοήθης αδενωματώδης όζος).
Όζος θυρεοειδούς και PET-CT
ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΙΤΕ
ΕΥΓΕΝΙΔΕΙΟ– Παπαδιαμαντοπούλου 20 (Ιλίσια)
ΙΑΤΡΙΚΟ ΨΥΧΙΚΟΥ– Άντερσεν 1 (Νέο Ψυχικό)
ΜΗΤΕΡΑ– Ερυθρού Σταυρού 5 (Μαρούσι)
Τηλ 6977068223 & 210-7487318
Email: georgesakorafas@yahoo.com
Όζος θυρεοειδούς και PET-CT
