Θυρεοειδεκτομή και στερνοτομή

Θυρεοειδεκτομή και στερνοτομή

Εισαγωγή

Ο θυρεοειδής αδένας είναι ένα όργανο που βρίσκεται υπό φυσιολογικές συνθήκες στον τράχηλο. Το κάτω όριό του, και συγκεκριμένα οι κάτω πόλοι των δύο λοβών, βρίσκεται σε απόσταση λίγων εκατοστών πάνω από το στέρνο και τις κλείδες.

Για τον λόγο αυτό η αφαίρεση του θυρεοειδούς (θυρεοειδεκτομή) είναι μία επέμβαση που μπορεί να γίνει μέσω μιας μικρής τομής στον τράχηλο (τραχηλική τομή). Η τομή αυτή γίνεται λίγο πάνω από το άνω όριο του στέρνου (που περιγράφεται με τον όρο στερνική εντομή).

Υπάρχουν εντούτοις και κάποιες περιπτώσεις όπου είναι πιθανόν να απαιτηθεί διαφορετική χειρουργική προσπέλαση, μέσω διαφορετικής τομής. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η παρουσία λεμφαδενικών μεταστάσεων στα λεγόμενα πλάγια ανατομικά διαμερίσματα του τραχήλου, δηλαδή δίπλα από τα μεγάλα αγγεία του τραχήλου (καρωτίδα και σφαγίτιδα). Σε αυτή την περίπτωση η τομή επεκτείνεται ανάλογα, ώστε να υπάρχει διαθέσιμη η προσπέλαση (‘πρόσβαση’) στους παθολογικούς λεμφαδένες που θα πρέπει να αφαιρεθούν.

Μία άλλη αρκετά σπανιότερη περίπτωση διαφορετικής τομής και χειρουργικής προσπέλασης είναι η συνδυασμένη τραχηλική τομή με στερνοτομή.

 

Τι είναι η στερνοτομή?

Με τον όρο στερνοτομή περιγράφεται η διάνοιξη (διατομή) του στέρνου. Η διατομή αυτή γίνεται στη μέση γραμμή του στέρνου κατά τον επιμήκη άξονά του με ένα ειδικό εργαλείο (στερνοτόμος).

 

Τι προσφέρει η στερνοτομή?

Με την στερνοτομή ο χειρουργός εξασφαλίζει άνετη προσπέλαση στο μεσοθωράκιο.  Σαν μεσοθωράκιο ορίζεται ο χώρος που περιλαμβάνεται μεταξύ των δύο πνευμόνων (δεξιού και αριστερού). Πρόκειται για έναν χώρο όπου ευρίσκονται πολλά και σημαντικά ανατομικά στοιχεία (καρδιά, μεγάλα αγγεία, τραχεία και στελεχιαίοι βρόγχοι, οισοφάγος κλπ.).

Η σε βάθος προσπέλαση στο χώρο αυτό δεν είναι εφικτή μέσω μιας τραχηλικής τομής.

Όταν επομένως χρειάζεται πρόσβαση σε βάθος (κατά την κεφαλοουραία διάσταση) στο μεσοθωράκιο, η στερνοτομή είναι μία σημαντική επιλογή.

Η άνετη αυτή πρόσβαση προσφέρει την δυνατότητα για την ασφαλή και ριζική εκτέλεση της επέμβασης. Ειδικά ο όρο «ριζική εκτέλεση της επέμβασης» εννοούμε την πλήρη αφαίρεση του θυρεοειδικού ιστού (και των λεμφαδένων σε περίπτωση καρκίνου).

 

Είδη τομής – στερνοτομής

Στις επεμβάσεις θυρεοειδούς σχεδόν πάντα γίνεται διάνοιξη μόνο του ανώτερου τμήματος του στέρνου, μήκους λίγων εκατοστών. Η στερνοτομή αυτή χαρακτηρίζεται ως mini-στερνοτομή και προσφέρει στον χειρουργό θυρεοειδούς την απαραίτητη πρόσβαση στο μεσοθωράκιο για την ασφαλή εκτέλεση της επέμβασης.

Η στερνοτομή πάντα συνδυάζεται με την τραχηλική τομή (απαραίτητη για την αφαίρεση του μέρους του θυρεοειδούς που βρίσκεται στην κανονική του θέση στον τράχηλο).

Η τραχηλική τομή μπορεί να είναι είτε οριζόντια (σχηματίζοντας με την στερνοτομή ένα Τ) είτε κάθετη στη μέση γραμμή στην προέκταση προς τα άνω της μέσης στερνοτομής.

 

 

 

 

Ενδείξεις

Ένα εύλογο ερώτημα που τίθεται είναι το εξής:  Αφού ο θυρεοειδής είναι ένα όργανο που βρίσκεται στον τράχηλο, και μπορεί να αφαιρεθεί μέσω μιας τραχηλικής τομής, όπως περιεγράφηκε παραπάνω, γιατί να χρειαστεί στερνοτομή για τις επεμβάσεις θυρεοειδούς?

Η απάντηση είναι ότι μερικές φορές μπορεί να εντοπίζεται θυρεοειδικός ιστός σε βάθος στο μεσοθωράκιο. Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι πιθανόν να χρειαστεί στερνοτομή αν δεν σταθεί δυνατή η ασφαλής ολοκλήρωση της επέμβασης μέσω της τραχηλικής τομής. Στη συνέχεια αναφέρονται ενδεικτικά κάποιες τέτοιες περιπτώσεις.

 

Καταδυόμενη βρογχοκήλη

Με τον όρο βρογχοκήλη περιγράφεται η αύξηση των διαστάσεων του θυρεοειδούς. Σε κάποιες περιπτώσεις, ο θυρεοειδής μπορεί να αποκτήσει εξαιρετικά μεγάλες διαστάσεις και ο τράχηλος μπορεί να μην ‘χωράει’ τον διογκωμένο θυρεοειδή, που επεκτείνεται προς τα κάτω, εισερχόμενος και σταδιακά κατερχόμενος στην κοιλότητα του θώρακα. Σε αυτή την περίπτωση πρόκειται για την λεγόμενη καταδυόμενη βρογχοκήλη.

To βάθος κατάδυσης μιας καταδυόμενης βρογχοκήλης μπορεί να ποικίλει σημαντικά. Τις περισσότερες φορές είναι σχετικά μικρό (λίγα εκατοστά), άλλες όμως φορές μπορεί να υπάρχει κατάδυση σε μεγάλο βάθος στο μεσοθωράκιο. Το μέγεθος της κατάδυσης μπορεί να μετρηθεί με ακρίβεια μόνο με την αξονική τομογραφία θώρακα. Αντίθετα, το υπερηχογράφημα έχει σημαντικούς περιορισμούς καθώς η δέσμη υπερήχων δεν μπορεί να διαπεράσει τον οστέινο κλωβό του θωρακικού τοιχώματος (πλευρές, στέρνο, κλείδες).

 

Καταδυόμενος όζος

Η βρογχοκήλη, και κυρίως η καταδυόμενη, οφείλεται συνηθέστατα στην παρουσία πολλαπλών όζων και για τον λόγο αυτό περιγράφεται σαν πολυοζώδης βρογχοκήλη. Σε κάποιες εντούτοις περιπτώσεις μπορεί να καταδύεται στο μεσοθωράκιο ένας και μόνο όζος (περιγράφεται και σαν μονήρης όζος θυρεοειδούς). Ο όζος αυτός χαρακτηρίζεται ως καταδυόμενος όζος.

Υπάρχουν περιπτώσεις που ο μονήρης καταδυόμενος όζος θυρεοειδούς μπορεί να μην είναι δυνατόν να αφαιρεθεί με ασφάλεια από την τραχηλική τομή. Στις περιπτώσεις αυτές η στερνοτομή μπορεί να είναι μία επιλογή όσον αφορά την οδό προσπέλασης.

 

Καρκίνος θυρεοειδούς

Υπάρχουν εξαιρετικά επιλεγμένοι ασθενείς με καρκίνο θυρεοειδούς όπου είναι πιθανόν να χρειαστεί στερνοτομή προκειμένου η χειρουργική επέμβαση (θυρεοειδεκτομή) να είναι ριζική όσον αφορά την αντιμετώπιση της νόσου. Ενδεικτικά αναφέρονται δύο τέτοιες περιπτώσεις:

O ασθενής στον οποίο ο καρκίνος θυρεοειδούς αναπτύσσεται επί εδάφους βαθιά καταδυόμενης βρογχοκήλης (βλ. παραπάνω).

Ο ασθενής με καρκίνο θυρεοειδούς και εντοπισμένες μεταστάσεις σε λεμφαδένες του μεσοθωρακίου.

 

 

Μειονεκτήματα

Η στερνοτομή – αν και προσφέρει άνετη χειρουργική πρόσβαση στο μεσοθωράκιο, απαραίτητη για τις περιπτώσεις που περιεγράφηκαν παραπάνω – συνοδεύεται από κάποια μειονεκτήματα, όπως:

• Αύξηση της βαρύτητας της επέμβασης
• Πιθανότητα εμφάνισης επιπλοκών της στερνοτομής (π.χ. διαπύηση)
• Μεγαλύτερης έντασης μετεγχειρητικό πόνο
• Παράταση νοσηλείας (συνήθως μικρή)
• Αύξηση του κόστους της επέμβασης
• Παράταση του χρόνου της επέμβασης κλπ.

Για το λόγο αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή όταν σχεδιάζεται να γίνει στερνοτομή σε έναν ασθενή με πάθηση θυρεοειδούς.

 

 

Εμπειρία του χειρουργού

Η απόφαση για στερνοτομή δεν θα πρέπει να λαμβάνεται «ελαφρά τη καρδία». Θα πρέπει να εξαντλούνται όλες οι δυνατότητες αφαίρεσης του θυρεοειδούς και από το μεσοθωράκιο μέσω της τραχηλικής τομής. Σε περιπτώσεις όπου η κατάδυση του θυρεοειδούς στο μεσοθωράκιο φθάνει σε μεγάλο βάθος, η αφαίρεσή του μέσω του τραχήλου μπορεί να είναι τεχνικά εξαιρετικά δύσκολη και απαιτεί μεγάλη εμπειρία από την πλευρά του χειρουργού. ΄

Ο έμπειρος και εξειδικευμένος χειρουργός θυρεοειδούς είναι σε θέση να επιτύχει την αφαίρεση ακόμη και ενός βαθιά καταδυόμενου όζου, μέσω της τομής του τραχήλου, αποφεύγοντας την στερνοτομή στην συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων. Η στερνοτομή επιφυλάσσεται για τις εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, όπου ο πραγματικά έμπειρος χειρουργός θυρεοειδούς την θεωρεί απαραίτητη για λόγους ασφάλειας και ριζικότητας.

 

ΜΑΘΕΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας (https://www.gsakorafas.gr)

Διαβάστε τα άρθρα μας στο blog μας (https://gsakorafas.gr/blog/)

 

Ενημερωθείτε πρακτικά και υπεύθυνα στην ιστοσελίδα μας:

Για τις παθήσεις θυρεοειδούς

Για τις παθήσεις παραθυρεοειδών

Τι είναι ο χειρουργός θυρεοειδούς?

Τι είναι ο χειρουργός παραθυρεοειδών?

Τι σημασία έχει η εμπειρία του χειρουργού στην αντιμετώπιση των παθήσεων θυρεοειδούς και παραθυρεοειδών?

 

ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΙΤΕ

ΕΥΓΕΝΙΔΕΙΟ-Παπαδιαμαντοπούλου 20 (Ιλίσια)

ΙΑΤΡΙΚΟ ΨΥΧΙΚΟΥ – Άντερσεν 5 (Νέο Ψυχικό)

ΜΗΤΕΡΑ- Ερυθρού Σταυρού 5 (Μαρούσι)

ΤΗΛ. 2107487318 & 6977068223

email: georgesakorafas@yahoo.com

 

Θυρεοειδεκτομή και στερνοτομή Θυρεοειδεκτομή και στερνοτομή Θυρεοειδεκτομή και στερνοτομή Θυρεοειδεκτομή και στερνοτομή Θυρεοειδεκτομή και στερνοτομή Θυρεοειδεκτομή και στερνοτομή Θυρεοειδεκτομή και στερνοτομή Θυρεοειδεκτομή και στερνοτομή Θυρεοειδεκτομή και στερνοτομή Θυρεοειδεκτομή και στερνοτομή