Καρκίνος θυρεοειδούς και υποπλασία θυρεοειδούς – με αφορμή 3 ασθενείς μας
Ασθενής Α (άνδρας 30 ετών): υποπλασία θυρεοειδούς αριστερού λοβού – καρκίνος θυρεοειδούς (δεξιού λοβού)
Ο ασθενής προσήλθε με διάγνωση “θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς” για χειρουργική αντιμετώπιση . Στο υπερηχογράφημα απεικονίσθηκε υποπλασία θυρεοειδούς του αριστερού λοβού (διαστάσεις, 1.3 x 0.6 x 0.6 cm). Στον κάτω πόλο του δεξιού λοβού παρατηρείται όζος με ύποπτη ηχομορφολογία μεγίστης διαμέτρου 1.25 cm (Εικόνα 1).
Εικόνα 1: Ασθενής Α. Απεικονίζεται ο υποπλαστικός αριστερός λοβός του θυρεοειδούς (επισημαίνεται με το κόκκινο βέλος, και όπως φαίνεται από το περίγραμμα με τη μαύρη γραμμή που οριοθετεί τον θυρεοειδή αδένα στον ασθενή). Οι διαστάσεις του αριστερού λοβού είναι μόλις 1.3 x 0.6 x 0.6 cm. H κάθετη μπλε γραμμή αντιστοιχεί στη μέση γραμμή (μεσότητα του ισθμού)
Ταυτοποιήθηκε ως Bethesda V στην FNA (ύποπτος θηλώδης καρκίνος). Συνυπάρχουν υπερηχογραφικά ευρήματα ενδεικτικά θυρεοειδίτιδας.
Η λεπτομερής χαρτογράφηση λεμφαδένων τραχήλου σε εξειδικευμένο εργαστήριο υπερήχων δεν ανέδειξε παθολογικούς λεμφαδένες σε όλα τα ανατομικά διαμερίσματα του τραχήλου (κεντρικό και πλάγια). Ασθενής ευθυρεοειδικός.
Ο ασθενής υποβλήθηκε σε ολική θυρεοειδεκτομή μέσω εγκάρσιας τραχηλικής τομής υπό γενική αναισθησία. Κατά την επέμβαση επιβεβαιώνονται τα ευρήματα του προεγχειρητικού ελέγχου. Σημειώνεται η υποπλασία θυρεοειδούς του αριστερού λοβού που περιγράφεται στο υπερηχογράφημα (Εικόνα 2).
Εικόνα 2: Ασθενής Α. Χειρουργικό παρασκεύασμα. Η κίτρινη διακεκομμένη γραμμή αντιστοιχεί στην μέση γραμμή (διερχόμενη από τη μεσότητα του ισθμού). Ο αριστερός λοβός είναι υποπλαστικός όπως περιγράφεται στο προεγχειρητικό υπερηχογράφημα.
Η επέμβαση ολοκληρώθηκε ομαλά και έγινε καλά ανεκτή. Η ανάνηψη εξελίχθηκε χωρίς πρόβλημα. Η μετεγχειρητική πορεία του ασθενούς ήταν ομαλή. Εξήλθε της κλινικής την 1η μετεγχειρητική ημέρα, σε καλή γενική κατάσταση.
Ασθενής Β (γυναίκα 52 ετών): υποπλασία θυρεοειδούς αριστερού λοβού – καρκίνος θυρεοειδούς (δεξιού λοβού)
Η ασθενής προσήλθε με διάγνωση “θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς” για χειρουργική αντιμετώπιση . Στο υπερηχογράφημα απεικονίσθηκε υποπλασία του αριστερού λοβού του θυρεοειδούς (επιμήκης διάμετρος 1 cm, προσθιοπισθία διάμετρος 0.6 cm, εγκάρσια διάμετρος 0.8 cm). Απεικονίζονται πολλαπλοί όζοι στο δεξιό λοβό και στο δεξιό πλάγιο του ισθμού, διαμέτρου από 0.4 έως 1.2 cm. Κάποιοι από τους όζους αυτούς παρουσιάζουν ύποπτους ηχομορφολογικούς χαρακτήρες (υποηχογένεια, στικτές αποτιτανώσεις, αυξημένη μικτού τύπου αγγείωση). FNA έγινε σε δύο από τους όζους αυτούς (Ν1, διαμέτρου 0.7 cm στα όρια ισθμού – δεξιού λοβού και Ν2, διαμέτρου 1 cm στην οπίσθια επιφάνεια του δεξιού λοβού) (Εικόνα 3).
Εικόνα 3: Ασθενής Β. Επισημαίνεται η υποπλασία του αριστερού λοβού του θυρεοειδούς στο προεγχειρητικό υπερηχογράφημα (διακεκομμένο μαύρο βέλος). Στο δεξιό λοβό υπάρχουν πολλαπλοί όζοι (βλ. κείμενο, δύο εξ αυτών Bethesda V & VI). Όζος υπάρχει επίσης και στον ισθμό του θυρεοειδούς. Η μπλε κάθετη γραμμή αντιστοιχεί στη μέση γραμμή.
H κυτταρολογική εξέταση έδειξε ευρήματα που εγείρουν την υπόνοια θηλώδους Ca θυρεοειδούς για τον όζο Ν1 (Bethesda V) και ευρήματα ενδεικτικά θηλώδους Ca θυρεοειδούς για τον όζο Ν2 (Bethesda VI).
H λεπτομερής χαρτογράφηση λεμφαδένων τραχήλου δεν έδειξε ύποπτους ή παθολογικούς λεμφαδένες, σε όλα τα ανατομικά διαμερίσματα του τραχήλου (κεντρικό και πλάγια). Ασθενής ευθυρεοειδική. Η ασθενής υποβλήθηκε σε ολική θυρεοειδεκτομή και προφυλακτικό κεντρικό λεμφαδενικό καθαρισμό τραχήλου (Εικόνα 4).
Εικόνα 4: Ασθενής Β. Χειρουργικό παρασκεύασμα. Το διακεκομμένο βέλος αντιστοιχεί στον υποπλαστικό αριστερό λοβό του θυρεοειδούς. Η λαβίδα (mosquito) επισημαίνει τη θέση της μέσης γραμμής (μεσότητα ισθμού).
Η επέμβαση ολοκληρώθηκε ομαλά και έγινε καλά ανεκτή. Η ανάνηψη εξελίχθηκε χωρίς πρόβλημα. Η μετεγχειρητική πορεία της ασθενούς ήταν ομαλή. Εξήλθε της κλινικής την 1η μετεγχειρητική ημέρα, σε καλή γενική κατάσταση.
Ασθενής Γ (γυναίκα 47 ετών) –αγενεσία αριστερού λοβού (ημιαγενεσία) και καρκίνος θυρεοειδούς δεξιού λοβού
Η ασθενής – χωρίς προηγούμενο ιστορικό χειρουργικής επέμβασης του θυρεοειδούς προσήλθε για χειρουργική αντιμετώπιση θηλώδους καρκίνου θυρεοειδούς. Το υπερηχογράφημα τραχήλου ανέδειξε την παρουσία όζου μεγίστης διαμέτρου 15 mm στο δεξιό λοβό του θυρεοειδούς, χωρίς συνοδό τραχηλική λεμφαδενοπάθεια. Ο όζος ταυτοποιήθηκε ως Bethesda VI (κυτταρολογικά ευρήματα
ενδεικτικά θηλώδους καρκίνου θυρεοειδούς).
Δεν απεικονίσθηκε παρέγχυμα θυρεοειδούς στην ανατομική θέση του αριστερού λοβού, υποδηλώνοντας συγγενή απλασία του αριστερού λοβού. Η ασθενής υπεβλήθη σε ολική θυρεοειδεκτομή. Κατά τη χειρουργική επέμβαση, επιβεβαιώθηκαν τα υπερηχογραφικά ευρήματα και η διάγνωση της συγγενούς αγενεσίας του αριστερού λοβού (απουσία θυρεοειδικού ιστού στην σύστοιχη αριστερή παρατραχειακή χώρα) / υποπλασία θυρεοειδούς (Εικόνες 5 και 6).
Εικόνα 5: Ασθενής Γ. Εικόνα από το χειρουργείο. Φαίνεται ο δεξιός λοβός, το μαύρο βέλος αντιστοιχεί στον ισθμό του θυρεοειδούς και η κίτρινη διακεκομμένη γραμμή αντιστοιχεί στην μέση γραμμή.
![(Πλήρης Αγενεσία Του Αριστερού Λοβού [Ημιαγενεσία]).](https://gsakorafas.gr/wp-content/uploads/2022/05/θυρεοειδους-καρκίνος-1024x576.jpg "Καρκίνος Θυρεοειδούς Σε Τρεις Ασθενείς Μας Με Υποπλασία Θυρεοειδούς (N=2) Και Πλήρη Αριστερά Ημιαγενεσία (N=1)")
Εικόνα 6: Χειρουργικό παρασκεύασμα. Φαίνεται ο δεξιός λοβός και ο ισθμός, που καταλήγει στο κόκκινο βέλος, πέραν του οποίου δεν υπάρχει αριστερός λοβός (πλήρης αγενεσία του αριστερού λοβού [ημιαγενεσία]).
Σχόλιο
Η αγενεσία / υποπλασία θυρεοειδούς αδένα είναι εξαιρετικά σπάνια. Η συχνότητα της ημιαγενεσίας στη διεθνή βιβλιογραφία κυμαίνεται από 0,05 έως 0,2%. Παρουσιάζει ενδιαφέρον το γεγονός πως στις περισσότερες περιπτώσεις η ημιαγενεσία/υποπλασία αφορά στον αριστερό λοβό του θυρεοειδούς αδένα. Αυτό επιβεβαιώνεται και από την εμπειρία μας, όπου – και στα τρία περιστατικά που παρουσιάσθηκαν – ο λοβός που ήταν υποπλαστικός ή έλειπε εντελώς ήταν ο αριστερός. Περίπου στο 50% των περιπτώσεων αυτών, ο ισθμός μπορεί να είναι επίσης απών.
Επίσης η ημιαγενεσία / υποπλασία θυρεοειδούς αδένα είναι πιο συχνή στις γυναίκες. Πράγματι, στην παρούσα ανακοίνωση δύο από τους τρεις συνολικά ασθενείς ήταν γυναίκες.
Οι ασθενείς παραμένουν συνήθως ασυμπτωματικοί με αποτέλεσμα η ημιαγενεσία / υποπλασία θυρεοειδούς να διαγιγνώσκεται τυχαία κατά τη διάρκεια των απεικονιστικών εξετάσεων (συνήθως υπερηχογραφήματος) στις οποίες υποβάλλεται ο/η ασθενής στα πλαίσια διερεύνησης πάθησης του υπάρχοντος λοβού του θυρεοειδούς.
Είναι χρήσιμη η αναγνώριση της συγγενούς αυτής παραλλαγής προεγχειρητικά, ώστε κατά τη διάρκεια της επέμβασης ο χειρουργός να αποφύγει την προσπάθεια παρασκευής του ελλείποντος λοβού, αποφεύγοντας με τον τρόπο αυτό την πιθανότητα πρόκλησης κάκωσης των παρακείμενων ανατομικών στοιχείων σε μία άσκοπη προσπάθεια αναζήτησης του υποπλαστικού ή του απόντος λοβού.
