Υπερπαραθυρεοειδισμός σε νεφροπαθείς ασθενείς (τριτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός) που πρόκειται να υποβληθούν σε μεταμόσχευση νεφρού– γιατί πρέπει να αντιμετωπίζεται χειρουργικά πριν την μεταμόσχευση?
Εισαγωγή
Στους ασθενείς με βαριά νεφροπάθεια (χρόνια νεφρική ανεπάρκεια) παρατηρούνται διάφορες διαταραχές του μεταβολισμού, που σχετίζονται με την απώλεια της νεφρικής λειτουργίας, όπως
- Κατακράτηση φωσφόρου λόγω μειωμένης νεφρικής αποβολής αυτού – εμφάνιση υπερφωσφαταιμίας
- Μειωμένη σύνθεση καλσιτριόλης (1,25 διυδροξυ βιταμίνης D), που συνοδεύεται από μειωμένη απορρόφηση ασβεστίου από το έντερο.
- Υποασβεστιαιμία, λόγω της κατακράτησης φωσφόρου και της μειωμένης σύνθεσης βιταμίνης D
- Διέγερση της έκκρισης παραθορμόνης από τους παραθυρεοειδείς που σχετίζεται με την ουραιμία και την δράση του φωσφόρου σε αυτούς.
Προκύπτει έτσι ο λεγόμενος δευτεροπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός, αρκετά συχνός σε τελικά στάδια νεφρικής ανεπάρκειας.
Αν ο δευτεροπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός παραταθεί, μπορεί να παρατηρηθεί – λόγω της χρόνιας διέγερσης των παραθυρεοειδών προς έκκριση παραθορμόνης – υπερπλασία αυτών, οπότε εμφανίζεται ο λεγόμενος τριτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός.
Ο τριτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός θεωρείται μία σοβαρή και όχι σπάνια επιπλοκή σε ασθενείς με χρόνια νεφροπάθεια τελικού σταδίου και ιδιαίτερα σε αυτούς που είναι σε χρόνια σε αιμοκάθαρση.
Υπερπαραθυρεοειδισμός σε νεφροπαθείς ασθενείς (τριτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός) που πρόκειται να υποβληθούν σε μεταμόσχευση νεφρού– γιατί πρέπει να αντιμετωπίζεται χειρουργικά πριν την μεταμόσχευση?
Για ποιο λόγο χρειάζεται χειρουργική αντιμετώπιση του τριτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού πριν την μεταμόσχευση νεφρού?
Στους ασθενείς με τελικού σταδίου νεφρική ανεπάρκεια που είναι σε αιμοκάθαρση ανακύπτει συχνά η ανάγκη μεταμόσχευσης νεφρού με στόχο την βελτίωση της ποιότητας της ζωής τους. Προϋπόθεση εντούτοις για την ενεργοποίηση της διαδικασίας μεταμόσχευσης νεφρού είναι η χειρουργική αντιμετώπιση του τριτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού.
Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι λόγοι που επιβάλλουν την παραθυρεοειδεκτομή πριν την μεταμόσχευση νεφρού.
- Στον τριτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό οι παραθυροειδείς έχουν καταστεί λειτουργικά αυτόνομοι και παρουσιάζουν διάχυτη υπερπλασία. Αυτό σημαίνει ότι -ακόμη και αν διορθωθούν με την μεταμόσχευση νεφρού οι μεταβολικές διαταραχές που περιγράφηκαν παραπάνω – οι παραθυρεοειδείς θα συνεχίσουν να λειτουργούν αυτόνομα, παράγοντας δυσανάλογα αυξημένες ποσότητες παραθορμόνης, με αποτέλεσμα την επιμονή του υπερπαραθυρεοειδισμού, που μπορεί ακόμη και να επιδεινωθεί.
- Ο επιμένων υπερπαραθυρεοειδισμός στην περίπτωση αυτή σημαίνει ότι συνεχίζεται η απώλεια ασβεστίου από τα οστά, με αποτέλεσμα όχι μόνο την καθυστέρηση της αποκατάστασης του μεταβολισμού των οστών και της δομής αυτών, αλλά -αντίθεα – την επιδείνωση της οστεοπενίας – οστεοπόρωσης.
- Επιπλέον, ο τριτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός – αν δεν έχει αντιμετωπισθεί πριν την μεταμόσχευση – μειώνει την λειτουργικότητα και την βιωσιμότητα του μοσχεύματος. Υπάρχουν αρκετές μελέτες που δείχνουν ότι ο παραμένων τριτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός μετά την μεταμόσχευση συνοδεύεται από μειωμένη μακροχρόνια λειτουργία του μοσχεύματος και μειωμένη επιβίωση αυτού. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να εμφανιστούν στο μόσχευμα οι γνωστές επιπλοκές του υπερπαραθυρεοειδισμού (όπως νεφρασβέστωση, νεφρολιθίαση κλπ.).
Επιπλέον, η αντιμετώπιση του τριτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού μπορεί να είναι δυσκολότερη μετά την μεταμόσχευση νεφρού, δεδομένης της χρήσης ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων.
Πότε ενδείκνυται η θεραπεία του τριτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού πριν την μεταμόσχευση νεφρού?
Σε γενικές γραμμές η παραθυρεοειδεκτομή στον τριτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό ενδείκνυται όταν:
- Τα επίπεδα παραθορμόνης είναι πολύ αυξημένα (> 800 pg/ml) παρά την φαρμακευτική αγωγή
- Υπάρχουν κλινικά συμπτώματα (π.χ. από τα οστά, τις αρθρώσεις, το νευρικό σύστημα κλπ.)
Τι είδους παραθυρεοειδεκτομή θα πρέπει να γίνει στον τριτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό?
Στον τριτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό ενδείκνυται η λεγόμενη υφολική παραθυρεοειδεκτομή, κατά την οποία αφαιρούνται 3 παραθυρεοειδείς και ο μισός λιγότερο παθολογικός (μακροσκοπικά) (3.5 παραθυρεοειδεκτομή).
Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή προκειμένου να αποφευχθεί:
- Μία ανεπαρκής επέμβαση (αφαίρεση μικρότερης ποσότητας παθολογικού παραθυρεοειδικού ιστού σε σχέση με αυτή που χρειάζεται να αφαιρεθεί) που θα οδηγήσει σε υποτροπή (επανεμφάνιση) της νόσου
- Η εξαιρετικά επιθετική αντιμετώπιση που έχει σαν αποτέλεσμα την παραμονή μιας μικρής ποσότητας παραθυρεοειδικού ιστού που αδυνατεί να καλύψει τις ανάγκες του οργανισμού σε ασβέστιο, καταλήγοντας στην εμφάνιση μετεγχειρητικού υποπαραθυρεοειδισμού.
Συμπέρασμα
Η χειρουργική αντιμετώπιση του τριτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού πριν την μεταμόσχευση νεφρού είναι ζωτικής σημασίας καθώς:
- Αυξάνει την λειτουργικότητα και την επιβιωσιμότητα του μοσχεύματος (μεταμοσχευθέντος νεφρού)
- Προλαμβάνει τις επιπλοκές ή την επιδείνωση των επιπλοκών του υπερπαραθυρεοειδισμού (π.χ. από τα οστά)
- Διαφυλάσσει την μεταβολική σταθερότητα του ασθενούς μετά την μεταμόσχευση
ΜΑΘΕΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας (https://www.gsakorafas.gr)
Διαβάστε τα άρθρα μας στο blog μας (https://gsakorafas.gr/blog/)
Ενημερωθείτε πρακτικά και υπεύθυνα στην ιστοσελίδα μας:
Για τις παθήσεις θυρεοειδούς
Για τις παθήσεις παραθυρεοειδών
Τι είναι ο χειρουργός θυρεοειδούς – παραθυρεοειδών?
Τι σημασία έχει η εμπειρία του χειρουργού στην αντιμετώπιση των παθήσεων θυρεοειδούς και παραθυρεοειδών?
ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΙΤΕ
ΕΥΓΕΝΙΔΕΙΟ-Παπαδιαμαντοπούλου 20 (Ιλίσια)
ΙΑΤΡΙΚΟ ΨΥΧΙΚΟΥ – Άντερσεν 5 (Νέο Ψυχικό)
ΜΗΤΕΡΑ- Ερυθρού Σταυρού 5 (Μαρούσι)
ΤΗΛ. 2107487318 & 6977068223
email: georgesakorafas@yahoo.com
