Καρκίνος θυρεοειδούς & ακτινοβολία
Εισαγωγή και κάποια βασικά στοιχεία
Καρκίνος θυρεοειδούς & ακτινοβολία – Η έκθεση του θυρεοειδούς στην ακτινοβολία είναι ο πιο καλά ταυτοποιημένος περιβαλλοντικός παράγοντας κινδύνου που σχετίζεται με την ανάπτυξη καρκίνου θυρεοειδούς, αλλά και άλλων καλοήθων παθήσεων αυτού
• Ο θυρεοειδής αδένας είναι ένας από τους πιο ευαίσθητους στη βλαπτική δράση της ακτινοβολίας ιστούς του ανθρωπίνου σώματος
• Ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου θυρεοειδούς σχετίζεται με τη δόση της ακτινοβολίας και την ηλικία
• Καρκίνοι θυρεοειδούς αναπτύσσονται και με δόσεις < 100 mGy
• Υπάρχει γραμμική συσχέτιση μεταξύ του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου θυρεοειδούς και της δόσης ακτινοβολίας
• Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος όταν η έκθεση στην ακτινοβολία γίνεται στην παιδική ηλικία (και ιδιαίτερα στην πρώιμη παιδική ηλικία)
• Ο κίνδυνος παραμένει αυξημένος για αρκετές δεκαετίες (μέχρι και 45 χρόνια μετά). Σε μελέτες που έγιναν σε άτομα που επιβίωσαν μετά την ρίψη ατομικής βόμβας διαπιστώθηκε αυξημένος κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου θυρεοειδούς ακόμη και μετά από 50 χρόνια
• Η έκθεση του θυρεοειδούς σε ακτινοβολία αυξάνει επίσης και τον κίνδυνο ανάπτυξης καλοήθων παθήσεων (όπως καλοήθεις όζοι ή υποθυρεοειδισμός)
Καρκίνος θυρεοειδούς & ακτινοβολία – Πώς συμβαίνει η έκθεση του θυρεοειδούς σε ακτινοβολία;
Η έκθεση στην ακτινοβολία μπορεί να είναι είτε εξωτερική είτε εσωτερική
Εξωτερική ακτινοβολία
• Διαγνωστικές ακτινολογικές εξετάσεις
• Ακτινοθεραπεία για κακοήθεις παθήσεις (καρκίνους)
• Θεραπευτική χορήγηση ακτινοβολίας για καλοήθεις παθήσεις(εφαρμόζονταν παλιότερα, έχει πλέον καταργηθεί)
• Βραχυθεραπεία: τοποθέτηση μιας πηγής εκπομπής ραδιενέργειας που τοποθετείται [εμφυτεύεται προσωρινά] κοντά στην περιοχή που πρέπει να ακτινοβοληθεί. Η βραχυθεραπεία εφαρμόζεται για τη θεραπεία κάποιων μορφών καρκίνου από έμπειρο και εξειδικευμένο χειρουργό θυρεοειδούς
Εσωτερική ακτινοβολία
Μετά από ατυχήματα σε εργοστάσια παραγωγής πυρηνικής ενέργειας ή μετά από δοκιμές ατομικής βόμβας (όχι υπόγειες)
• Πρόσληψη από το στόμα νερού και τροφών που έχουν μολυνθεί με ραδιενεργά υλικά
• Εισπνοή ραδιενεργών αερίων / σωματίων
Μετά τη χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου για:
• Διαγνωστικές εξετάσεις (σπινθηρογράφημα)
• Θεραπευτικούς σκοπούς (π.χ. στον υπερθυρεοειδισμό)