TSH και θυρεοειδής: Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για τη βασική αυτή εξέταση

Τι είναι η TSH και ποιος ο ρόλος της;

Η TSH (Thyroid-Stimulating Hormone) είναι μια ορμόνη που παράγεται από την υπόφυση, έναν μικρό αδένα που βρίσκεται στην βάση του εγκεφάλου. Η έκκριση της TSH διεγείρεται από ένα “υψηλότερο’ κέντρο (και πάλι στον εγκέφαλο), τον υποθάλαμο. H TSH ασκεί διεγερτική δράση στον θυρεοειδή, αυξάνοντας την παραγωγή και την έκκριση των θυρεοειδικών ορμονών (Τ3 και Τ4).

Αυτές οι ορμόνες συμμετέχουν στη ρύθμιση βασικών λειτουργιών του ανθρωπίνου σώματος μέσω του ελέγχου του κυτταρικού μεταβολισμού. Πρακτικά, ο θυρεοειδής επηρεάζει – μέσω των θυρεοειδικών ορμονών – την λειτουργία όλων του οργανικών συστημάτων του ανθρωπίνου σώματος (νευρικό σύστημα, καρδιαγγειακό, θερμορρύθμιση, κλπ.).

Τα επίπεδα της TSH σχετίζονται με τα επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα, μέσω του μηχανισμού της αρνητικής παλίνδρομης αλληλορύθμισης. Όταν τα επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα είναι αυξημένα, μειώνεται η παραγωγή της TSH. Αντίθετα, τα χαμηλά επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα αυξάνουν την έκκριση της TSH σε μία προσπάθεια του οργανισμού να διεγείρει (εντατικοποιήσει) την λειτουργία του θυρεοειδούς και την παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών.

Όταν η παραγωγή Τ3 και Τ4 είναι χαμηλή, η TSH αυξάνεται. Αντίθετα, όταν είναι υψηλή, η TSH πέφτει.

TSH και θυρεοειδής

Ποια είναι η φυσιολογική τιμή της TSH;

Οι φυσιολογικές τιμές της TSH διαφέρουν ελαφρώς ανάλογα με το εργαστήριο, αλλά γενικά κυμαίνονται από 0.4 έως 4.0 mIU/L.

Παθολογικές τιμές TSH – τι μπορεί να σημαίνουν?

Υψηλή TSH

Όταν η τιμή της TSH είναι αυξημένη, μπορεί να υποδηλώνει ότι ο θυρεοειδής δεν παράγει αρκετές ορμόνες (υποθυρεοειδισμός), γεγονός που αναγκάζει την υπόφυση να αυξήσει την παραγωγή της TSH για να διεγείρει τον θυρεοειδή. Πιθανές αιτίες περιλαμβάνουν:

Έλλειψη ιωδίου
Νόσος Hashimoto (αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα)
Αντίσταση στις θυρεοειδικές ορμόνες
Λήψη ορισμένων φαρμάκων (π.χ. λίθιο, αμιοδαρόνη) κλπ.

Χαμηλή TSH

Όταν η TSH είναι χαμηλή, μπορεί να σημαίνει ότι ο θυρεοειδής παράγει περισσότερες ορμόνες από το φυσιολογικό (υπερθυρεοειδισμός), γεγονός που αναγκάζει την υπόφυση να μειώσει την παραγωγή της TSH. Πιθανές αιτίες είναι:

Νόσος Graves (διάχυτη τοξική βρογχοκήλη)
Πολυοζώδης τοξική βρογχοκήλη
Τοξικό αδένωμα (υπερλειτουργικός όζος θυρεοειδούς)
Υπερβολική πρόσληψη θυροξίνης (Τ4) κλπ.

Η TSH πρέπει να αξιολογείται μαζί με τις ορμόνες Τ3, Τ4 και συχνά με αντισώματα (anti-TPO, TRAb).

Οι διαταραχές των επιπέδων της TSH είναι ένδειξη διαταραχής της λειτουργίας του θυρεοειδούς.

Η διαταραχή αυτή μπορεί να συνοδεύεται από συμπτώματα, μπορεί όμως να είναι και ασυμπτωματική (απουσία συμπτωμάτων).

Στην συχνή αυτή ομάδα παθήσεων του θυρεοειδούς ανήκει ο υποθυρεοειδισμός και ο υποθυρεοειδισμός.

Ποια είναι τα συμπτώματα στους ασθενείς με διαταραχές της λειτουργίας του θυρεοειδούς (υποθυρεοειδισμό – υπερθυρεοειδισμό)?

Υποθυρεοειδισμός

Κόπωση
Αύξηση σωματικού βάρους
Δυσανεξία στο κρύο
Αρθραλγίες
Μυαλγίες
Ξηροδερμία
Λεπτές και εύθρυπτες τρίχες
Υπογονιμότητα
Διαταραχές της περιόδου
Βραδυκαρδία
Υπνηλία
Κατάθλιψη
Διαταραχές της συγκέντρωσης κλπ.

Υπερθυρεοειδισμός

Απώλεια βάρους, ενώ η όρεξη αυξάνεται ή παραμένει η ίδια
Ταχυκαρδία (συχνά > 100 ανά λεπτό)
Καρδιακές αρρυθμίες
Αίσθημα παλμών από την καρδιά (στον προκάρδιο χώρο του θώρακα)
Νευρικότητα
Άγχος
Ευερεθιστότητα
Μυικός τρόμος, συνήθως λεπτός στις άκρες των δακτύλων των χεριών
Εφιδρώσεις
Διαταραχές της περιόδου (εμμήνου ρύσεως) (σε γυναίκες)
Δυσανεξία στη ζέστη
Αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου (συνήθως διαρροϊκές κενώσεις)
Διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα (βρογχοκήλη), που μπορεί να είναι είτε διάχυτη (νόσος Graves’) είτε με παρουσία όζων
Εύκολη κόπωση
Μυϊκή αδυναμία
Αϋπνίες
Λέπτυνση του δέρματος
Λεπτές εύθραυστες τρίχες
Εκδηλώσεις από τους οφθαλμούς, όπως εξόφθαλμος, ξηρότητα οφθαλμών, δυσφορία στους οφθαλμούς, ευαισθησία στο φως, θόλωση όρασης, διπλωπία, μείωση κινητικότητας οφθαλμών κλπ.

Πότε πρέπει να κάνετε μέτρηση της TSH;

Η μέτρηση της TSH γίνεται ενδεικτικά:

Όταν υπάρχουν συμπτώματα ενδεικτικά διαταραχής της λειτουργίας του θυρεοειδούς (υποθυρεοειδισμός / υπερθυρεοειδισμός, βλ. παραπάνω)
Όταν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό παθήσεων του θυρεοειδούς
Σε εγκυμοσύνη ή όταν είναι ειθυμητή η εγκυμοσύνη
‘Οταν χορηγούνται φάρμακα για την ρύθμιση της λειτουργίας του θυρεοειδούς (π.χ. λεβοθυροξίνη στον υποθυρεοειδισμό ή αντιθυρεοειδικά φάρμακα στον υπερθυρεοειδισμό)
Στον προεγχειρητικό έλεγχο του ασθενούς που πρόκειται να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση θυρεοειδούς
Συχνά σήμερα γίνεται μέτρηση της TSH στα πλαίσια του γενικού ελέγχου του ασθενούς (check up).

Συχνές ερωτήσεις για την TSH

Ποια ώρα της ημέρας είναι καλύτερα να γίνει η εξέταση;

Το πρωί (πριν την λήψη τροφής).

Μπορεί να είναι φυσιολογική η TSH και να υπάρχει πρόβλημα στον θυρεοειδή;

Ναι, για το λόγο αυτό θα πρέπει να γίνεται ταυτόχρονα μέτρηση και των θυρεοειδικών ορμονών Τ3 και Τ4 και των αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων, παράλληλα με ένα υπερηχογράφημα. Τονίζεται ότι ο καρκίνος του θυρεοειδούς και οι όζοι του θυρεοειδούς συνηθέστατα δεν συνοδεύονται από διαταραχές της θυρεοειδικής λειτουργίας (που σημαίνει ότι η TSH θα είναι μέσα στα φυσιολογικά όρια)

Μπορεί η TSH να επηρεάζεται από το άγχος;

Είναι πιθανό, όχι όμως σε σημαντικό βαθμό.

Κλείνοντας…

Η TSH είναι το πρώτο βήμα για την αξιολόγηση της λειτουργίας του θυρεοειδούς. Για τον πληρέστερο εντούτοις έλεγχο του θυρεοειδούς θα πρέπει να συνδυάζεται και με άλλες εξετάσεις αίματος (όπως θυρεοειδικές ορμόνες, αντιθυρεοειδικά αντισώματα) και με την απεικόνιση του θυρεοειδούς για τον αποκλεισμό της παρουσίας όζων ή καρκίνου θυρεοειδούς

ΜΑΘΕΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας (https://www.gsakorafas.gr)

Διαβάστε τα άρθρα μας στο blog μας (https://gsakorafas.gr/blog/)

Ενημερωθείτε πρακτικά και υπεύθυνα στην ιστοσελίδα μας:

Για τις παθήσεις θυρεοειδούς

Για τις παθήσεις παραθυρεοειδών

Τι είναι ο χειρουργός θυρεοειδούς – παραθυρεοειδών?

Τι σημασία έχει η εμπειρία του χειρουργού στην αντιμετώπιση των παθήσεων θυρεοειδούς και παραθυρεοειδών?

ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΙΤΕ

ΕΥΓΕΝΙΔΕΙΟ-Παπαδιαμαντοπούλου 20 (Ιλίσια)

ΙΑΤΡΙΚΟ ΨΥΧΙΚΟΥ – Άντερσεν 5 (Νέο Ψυχικό)

ΜΗΤΕΡΑ- Ερυθρού Σταυρού 5 (Μαρούσι)

ΤΗΛ. 2107487318 & 6977068223

email: georgesakorafas@yahoo.com

TSH και θυρεοειδής TSH και θυρεοειδής TSH και θυρεοειδής TSH και θυρεοειδής TSH και θυρεοειδής TSH και θυρεοειδής

TSH και θυρεοειδής