Ελαστογραφία θυρεοειδούς, υπερηχογράφημα και όζοι θυρεοειδούς

Εισαγωγή

Η ελαστογραφία θυρεοειδούς αποτελεί ένα σχετικά νέο ‘διαγνωστικό’ εργαλείο που έχει προστεθεί στο κλασικό υπερηχογράφημα θυρεοειδούς και μπορεί να βοηθήσει ώστε να αναγνωριστεί ένας καρκίνος θυρεοειδούς που μπορεί να υποκρύπτεται σε έναν όζο θυρεοειδούς. Με την ελαστογραφία μπορεί να γίνει αξιολόγηση της σκληρότητας των ιστών που απεικονίζονται στο υπερηχογράφημα.

Ελαστογραφία θυρεοειδούς και όζοι θυρεοειδούς – πώς μπορεί να αναγνωριστούν οι ‘κακοήθεις’ όζοι?

Όπως είναι γνωστό, μία χαρακτηριστική ιδιότητα των καρκινικών ιστών είναι γενικά η αυξημένη σκληρότητά τους. Μάλιστα στον θυρεοειδή, ακόμη και με την κλινική εξέταση (ψηλάφηση) μπορεί να δημιουργηθεί υπόνοια για την παρουσία καρκίνου θυρεοειδούς σε έναν όζο, εφόσον κατά την ψηλάφηση διαπιστωθεί ότι ο όζος αυτός έχει σκληρή (ξυλώδη, πετρώδη) υφή.

Το χαρακτηριστικό αυτό ‘εκμεταλλεύεται’ η ελαστογραφία όταν απεικονίζονται όζοι θυρεοειδούς, προκειμένου να αναγνωριστεί η τυχόν παρουσία καρκίνου θυρεοειδούς. Επομένως, με την ελαστογραφία μπορεί να αναγνωριστούν οι σκληρότερης υφής ιστοί (εύρημα ενδεικτικό κακοήθειας) και να διακριθούν από τους φυσιολογικούς ιστούς.

Ελαστογραφία θυρεοειδούς και όζοι – ποια η χρησιμότητά της στην πράξη?

Η ελαστογραφία θυρεοειδούς χρησιμοποιείται σήμερα ευρύτατα κατά την υπερηχογραφική διερεύνηση των ασθενών με όζους θυρεοειδούς.
Με την ελαστογραφία είναι σήμερα δυνατή:

Η πληρέστερη εκτίμηση της πιθανότητας να υποκρύπτεται καρκίνος σε έναν όζο θυρεοειδούς.
Η αξιολόγηση της ανάγκης να γίνει παρακέντηση ενός όζου θυρεοειδούς
Η επιλογή του καταλληλότερου σημείου για την παρακέντηση ενός όζου θυρεοειδούς (επιλέγεται το σημείο εντός του όζου με την μεγαλύτερη σκληρότητα – αφορά κυρίως τους ευμεγέθεις όζους)

Ελαστογραφία θυρεοειδούς – ποια είναι η θέση της σήμερα στην υπερηχογραφική απεικόνιση του θυρεοειδούς αδένα?

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η ελαστογραφία θυρεοειδούς προσφέρει κάποιες συγκεκριμένες επιπλέον πληροφορίες όσον αφορά ειδικά την σκληρότητα ενός όζου. Ως εκ τούτου οι πληροφορίες που προσφέρει θα πρέπει να αξιολογούνται σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα ευρήματα από το υπερηχογράφημα (συμπεριλαμβανομένης και της χαρτογράφησης λεμφαδένων).

Επομένως, η ελαστογραφία θυρεοειδούς είναι μία συμπληρωματική εξέταση σε σχέση με το κλασικό (συμβατικό) υπερηχογράφημα θυρεοειδούς.

Η προεγχειρητική τεκμηρίωση της διάγνωσης του καρκίνου θυρεοειδούς γίνεται σήμερα με την παρακέντηση με λεπτή βελόνη του ύποπτου όζου, που γίνεται υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση (ultrasound-guided Fine-Needle Aspiration). Η ελαστογραφία θυρεοειδούς δεν μπορεί να υποκαταστήσει την FNA για το σκοπό αυτό. Μπορεί όμως να βοηθήσει στην αναγνώριση των ύποπτων όζων ή της ύποπτης περιοχής μέσα σε έναν όζο, που θα πρέπει στη συνέχεια να παρακεντηθούν με λεπτή βελόνη (FNA).

ΛΕΖΑΝΤΑ ΕΙΚΟΝΑΣ

Στην εικόνα απεικονίζεται σχηματικά η αρχή πάνω στην οποία βασίζεται η ελαστογραφία θυρεοειδούς (διάκριση της σκληρότητας των ιστών, μεγαλύτερη σκληρότητα παρατηρείται σε καρκινικούς ιστούς, μικρότερη σε φυσιολογικούς ιστούς). Με την κεφαλή των υπερήχων ασκείται πίεση επί του θυρεοειδούς.

Αριστερά στο σχήμα απεικονίζεται ο όζος Ι, στον οποίο με την πίεση μεταβάλλεται η διάμετρος. Συγκεκριμένα, στον όζο Ι με την πίεση παρατηρείται αποπλάτυνση αυτού, δηλαδή η αρχική διάμετρος Α είναι μεγαλύτερη από τη διάμετρο Β. Ο όζος αυτός έχει ελαστογραφικούς χαρακτήρες συμβατούς με καλοήθη όζο (στην οθόνη του υπερηχογραφήματος απεικονίζεται σχηματικά σαν όζος με κίτρινο χρώμα).

Αντίθετα, ο όζος ΙΙ (δεξιά στο σχήμα) διατηρεί το αρχικό του σχήμα (η αρχική του διάμετρος Α είναι σχεδόν ίδια με την διάμετρο Β που παρατηρείται με την συμπίεσή του), πράγμα που σημαίνει ότι έχει αυξημένη σκληρότητα. Ο όζος αυτός αποδίδεται σχηματικά στην οθόνη του υπερηχογραφήματος σαν όζος με πράσινο χρώμα. Η πιθανότητα να υποκρύπτεται καρκίνος είναι μεγαλύτερη στον όζο ΙΙ λόγω της σκληρής του υφής.