Θυρεοειδίτιδα

Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι μία από τις πιο συχνές αυτοάνοσες παθήσεις του θυρεοειδούς. Είναι επίσης γνωστή και σαν χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα. Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto χαρακτηρίζεται από διάχυτη φλεγμονώδη διήθηση του θυρεοειδικού παρεγχύματος από λεμφοκύτταρα.

Θεραπεία Θυρεοειδίτιδας Hashimoto

Διάγνωση Θυρεοειδίτιδας Hashimoto

Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι η πιο συνηθισμένη πάθηση του θυρεοειδούς. Είναι 10-15 φορές συχνότερη στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες, με μέση ηλικία εμφάνισης τα 30-50 έτη. Χαρακτηρίζεται από την παρουσία άφθονων λεμφοκυττάρων που βρίσκονται μέσα στον θυρεοειδή αδένα (τον διηθούν).

Για το λόγο αυτό είναι γνωστή και σαν χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα. H διήθηση του θυρεοειδούς από τα λεμφοκύτταρα έχει σαν αποτέλεσμα την προοδευτική καταστροφή του θυρεοειδικού ιστού και την σταδιακή μείωση της λειτουργικότητάς του. Έτσι εξηγείται η εμφάνιση του υποθυρεοειδισμού που χαρακτηρίζει συχνά την θυρεοειδίτιδα Hashimoto.

Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto διαγιγνώσκεται με την ακόλουθη διαγνωστική μεθοδολογία:

Κλινική Εξέταση Θυρεοειδίτιδας Hashimoto

Περιλαμβάνει τη λήψη ιστορικού και την φυσική εξέταση του ασθενούς.

Εργαστηριακές Εξετάσεις Θυρεοειδίτιδας Hashimoto

Μέτρηση της θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (TSH, thyroid-stimulating hormone)

Ελεύθερη Θυροξίνη (Free T4)

Καθώς η θυρεοειδίτιδα Hashimoto συνοδεύεται συνηθέστατα από υποθυρεοειδισμό, τα επίπεδα της F-T4 στο αίμα βρίσκονται είτε κάτω από φυσιολογικά επίπεδα είτε στα κατώτερα φυσιολογικά όρια.
Η μέτρηση της F-T4 γίνεται σε συνδυασμό με την μέτρηση της TSH στο αίμα.

Αντιθυρεοειδικά Αντισώματα

Γίνεται μέτρηση των αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων κατά της υπεροξειδάσης (αντί-ΤΡΟ) και κατά της θυρεοσφαιρίνης (αντί-TG).

Υπερηχογράφημα Θυρεοειδίτιδας Hashimoto

Παρακέντηση με Λεπτή Βελόνη (FNA, Fine_Needle Aspiration)

Ενδείκνυται όταν – βάσει των ευρημάτων στο υπερηχογράφημα – εγείρεται υπόνοια για παρουσία καρκίνου θυρεοειδούς (συνηθέστατα σε έναν όζο που συνυπάρχει στον θυρεοειδή του ασθενούς με θυρεοειδίτιδα Hashimoto)

Δείτε περισσότερα για την Διάγνωση Θυρεοειδίτιδας Hashimoto

Επιδημιολογία Θυρεοειδίτιδας Hashimoto

Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι η συνηθέστερη αιτία υποθυρεοειδισμού στις περισσότερες δυτικές χώρες. Διαγιγνώσκεται σε 30 – 60 άτομα ανά 100.000 πληθυσμού ανά έτος (επίπτωση ~ 4 %). Παρατηρείται 10 – 20 φορές συχνότερα στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες.

Διαγιγνώσκεται συχνότερα σε άτομα της λευκής φυλής. Εκτιμάται ότι ένα ποσοστό 5 % των λευκών γυναικών θα εμφανίσουν θυρεοειδίτιδα Hashimoto κάποια στιγμή στη διάρκεια της ζωής τους.

Αιτιολογία Θυρεοειδίτιδας Hashimoto

Πιστεύεται ότι στην εμφάνιση της θυρεοειδίτιδας Hashimoto παίζουν ρόλο τόσο περιβαλλοντικοί όσο και γενετικοί παράγοντες.

Τα αντιθυρεοειδικά αντισώματα που ανιχνεύονται στον ορό των ασθενών (anti-TPO, anti-Tg και TSBAb) ευθύνονται για την εμφάνιση της φλεγμονώδους απάντησης που χαρακτηρίζει τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto.

Η αρχική αλλοίωση είναι η σταδιακή ατροφία του θυλακιώδους συστατικού του θυρεοειδικού παρεγχύματος. Η ατροφία αυτή εμφανίζεται σαν αποτέλεσμα της χαρακτηριστικής διήθησης του θυρεοειδικού ιστού από λεμφοκύτταρα.

Συμπτώματα & Κλινικές Εκδηλώσεις Θυρεοειδίτιδας Hashimoto

• Υποθυρεοειδισμός
• Υπερθυρεοειδισμός
• Κυκλικός υπερθυρεοειδισμός
• Σκληρής υφής, διάχυτη, ανώδυνη διόγκωση του θυρεοειδούς
• Μικρός, ατροφικός θυρεοειδής
• Πιεστικά φαινόμενα (π.χ. δυσφαγία, δύσπνοια)
• Αλλοίωση της χροιάς της φωνής (δυσφωνία)
• Πόνος (σπάνια)

Δείτε περισσότερα για τα Συμπτώματα Θυρεοειδίτιδας Hashimoto

Η θυρεοειδίτιδα Riedel είναι μία πολύ σπάνια πάθηση που χαρακτηρίζεται από χρόνια φλεγμονή και ίνωση του θυρεοειδικού ιστού. Προσβάλλει ένα άτομο ανά 100.000 γενικού πληθυσμού.

Παρουσιάζεται συνήθως με υποθυρεοειδισμό και έναν πολύ σκληρό, ξυλώδους (πετρώδους) υφής θυρεοειδή αδένα. Χαρακτηριστική είναι η απουσία πόνου. Πρόκειται για αυτοάνοσης αιτιολογίας θυρεοειδίτιδα.

Μπορεί να συνδυάζεται και με κάποιες άλλες χαρακτηριστικές παθήσεις, όπως η πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειΐτιδα, η οπισθοπεριτοναϊκή ίνωση, η ίνωση μεσοθωρακίου, κλπ.

Θεραπεία Θυρεοειδίτιδας Riedel

Στη θυρεοειδίτιδα Riedel δεν υπάρχει κάποια τυποποιημένη μέθοδος θεραπείας και αυτό λόγω της σπανιότητας της νόσου. Είναι συντηρητική ή – σε επιλεγμένες περιπτώσεις – χειρουργική.

Η συντηρητική αγωγή περιλαμβάνει τη χορήγηση κορτιζόνης με την οποία συχνά παρατηρείται σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων. Στις σπάνιες περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει απάντηση στην κορτιζόνη μπορεί να δοκιμαστεί η χορήγηση ταμοξιφαίνης ή / και ακτινοθεραπείας.

Η χειρουργική επέμβαση έχει θέση όταν έχουν αποτύχει όλες οι άλλες μέθοδοι συντηρητικής αντιμετώπισης ή όταν ο ασθενής παρουσιάζει έντονα συμπτώματα (πιο συχνά δύσπνοια λόγω πίεσης της τραχείας). Έχει προταθεί η υφολική ή μερική θυρεοειδεκτομή…Δείτε περισσότερα εδώ Θεραπεία Θυρεοειδίτιδας Riedel

Διάγνωση Θυρεοειδίτιδας Riedel

• Εξωθυρεοειδική επέκταση της φλεγμονώδους ίνωσης.
• Αποφρακτική βλάβη αγγείων (φλεβικών στελεχών) με προστενωτική διάταση.

• Σε αυτές που οφείλονται στο περιεχόμενο ιώδιο (σε κάθε δισκίο των 200 mg περιέχονται 75 mg ιωδίου).
• Σε αυτές που οφείλονται στην άμεση βλαπτική (κυτταροτοξική) δράση της αμιοδαρόνης επί του θυρεοειδούς.

Θεραπεία Καταστροφικής Θυρεοειδίτιδας από Αμιοδαρόνη

• Άμεση διακοπή αμιοδαρόνης.
• Έναρξη χορήγησης αντιθυρεοειδικών φαρμάκων (στον τύπο 1), κορτικοστεροειδών (στον τύπο 2) ή συνδυασμού των δύο (σε μικτό τύπο ή όταν ο μηχανισμός της θυρεοτοξίκωσης δεν είναι γνωστός).
• Θυρεοειδεκτομή. Ενδείκνυται σε ασθενείς που δεν απαντούν στη συντηρητική αγωγή.

Τύποι Υπερθυρεοειδισμού από Αμιοδαρόνη

• Τύπος 1. Ασθενείς με προϋπάρχουσα πάθηση θυρεοειδούς (π.χ. λανθάνουσα διάχυτη ή οζώδης τοξική βρογχοκήλη)
• Τύπος 2. Ασθενείς χωρίς προϋπάρχουσα πάθηση θυρεοειδούς. Σε αυτή την περίπτωση ο υπερθυρεοειδισμός οφείλεται σε άμεση καταστροφική βλάβη του θυρεοειδικού παρεγχύματος από την αμιοδαρόνη. Ο μηχανισμός αυτός εξηγεί και τον όρο ‘καταστροφική’ (destructive) θυρεοειδίτιδα που χρησιμοποιείται για να περιγράψει αυτή την περίπτωση. Σαν αποτέλεσμα αυτής της βλάβης, παρατηρείται μαζική έξοδος θυρεοειδικών ορμονών από τα θυλακιώδη κύτταρα που καταστρέφονται. Η θυρεοτοξική φάση μπορεί να διαρκέσει αρκετές εβδομάδες ή ακόμη και λίγους μήνες
• Μικτός τύπος. Ο μικτός τύπος αφορά ασθενείς με προϋπάρχουσα πάθηση του θυρεοειδούς, παράλληλα με άμεση καταστροφική βλάβη επί του θυρεοειδούς. Στον τύπο αυτό ταξινομούνται και οι ασθενείς όπου ο ακριβής μηχανισμός της βλάβης παραμένει αμφίβολος. Αν και έχουν περιγραφεί κάποια κριτήρια για την διάκριση του τύπου 1 από τον τύπο 2, η διάκριση αυτή στην πράξη δεν είναι πάντα εφικτή.

Η θυρεοειδίτιδα αυτή χαρακτηρίζεται από την παρουσία λεμφοκυττάρων στον ιστό του θυρεοειδούς και συχνά συνοδεύεται από διαταραχή της θυρεοειδικής λειτουργίας (τυπικά υποθυρεοειδισμό, ενίοτε μετά από μία αρχική φάση υπερθυρεοειδισμού).

Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto (ή αλλιώς χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα) εμπίπτει στην ομάδα αυτή και αποτελεί τη συνηθέστερη μορφή θυρεοειδίτιδας. Τι στοιχεία υπάρχουν σήμερα διαθέσιμα για το θέμα «Θυρεοειδίτιδα & Διατροφή»;

Θυρεοειδίτιδα & Διατροφή – Διατροφικό Πλάνο

• Δίαιτα προσαρμοσμένου ενεργειακού περιεχομένου στις ανάγκες του
• Λήψη 4-5 γευμάτων την ημέρα, χωρίς να υπερβαίνονται τα ανώτερα συνιστώμενα όρια όσον αφορά την ενεργειακή πρόσληψη και την πρόσληψη των βασικών θρεπτικών ουσιών
• Λήψη τροφών που να περιέχουν βιταμίνη D, Α, Ε, C όπως και βιταμίνες της ομάδας Β, ψευδάργυρο, μαγνήσιο, σίδηρο, ιώδιο και σελήνιο.
• Προτείνεται η πρόσληψη λιπαρών από ελαιόλαδο, λιπαρά ψάρια, θαλασσινά και ξηρούς καρπούς (π.χ. καρύδια)
• Προσθήκη στο διαιτολόγιο τροφών πλούσιας περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες
• Πρόσληψη υδατανθράκων κατά προτίμηση από προϊόντα ολικής άλεσης
• Κατανάλωση φρούτων και λαχανικών
• Λήψη τροφών με προβιοτική δράση για τη διατήρηση του εντερικού μικροβιώματος (γιαούρτι, κεφίρ, αριάνι)
• Αποφυγή κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφίμων
• Σε ειδικές περιπτώσεις (π.χ. κοιλιοκάκη) αποφυγή της γούμενής ή οποιασδήποτε τροφής προκαλεί πρόβλημα (π.χ. αυγό)

Ποια η σχέση Θυρεοειδίτιδας & διατροφής;

• Σεληνίου
• Σιδήρου
• Καλίου
• Μαγνησίου
• Ψευδαργύρου
• Βιταμίνης Α
• Βιταμίνης D
• Βιταμίνης C (αντιοξειδωτική δράση)
• Βιταμινών ομάδας Β

Περιβαλλοντικοί Παράγοντες Παθογένειας της Θυρεοειδίτιδας

• Το άγχος.
• Η έκθεση σε τοξίνες.
• Η δυσβίωση του μικροβιώματος (διαταραχή της μικροβιακής χλωρίδας του εντέρου).
• Οι διαταραχές θρέψης (υπερθρεψία / υποθρεψία).
• Η διατροφή (που αποτελεί και το βασικό μέρος της παρούσης συζήτησης).

Θυρεοειδίτιδα & Διατροφή – Παραπάνω πληροφορίες, πιθανά προβλήματα & σχόλιο

Παραπάνω αναφέρθηκαν κάποια ενδεικτικά στοιχεία σχετικά με το θέμα «θυρεοειδίτιδα και διατροφή». Είναι προφανές ότι εφόσον υπάρχει μία ισορροπημένη διατροφή τα περισσότερα από τα παραπάνω προβλήματα που έχουν θιγεί ρυθμίζονται ούτως ή άλλως.

Προβλήματα μπορεί εντούτοις να προκύψουν όταν υπάρχουν προβλήματα όσον αφορά την διατροφή του ατόμου. Τα προβλήματα αυτά είναι πολύ συνηθισμένα σε χώρες που μαστίζονται από τη φτώχεια και την πείνα.

Μπορεί εντούτοις να παρατηρηθούν και σε πολλές αναπτυγμένες χώρες. Στην τελευταία αυτή περίπτωση τα προβλήματα αυτά μπορεί να παρατηρηθούν σε πληθυσμιακές ομάδες που ζουν στο περιθώριο των κοινωνιών των δυτικών χωρών, αντιμετωπίζοντας και αυτές το φάσμα της φτώχειας, σε άτομα που ζουν σε ιδρύματα (π.χ. γηροκομεία) αλλά και σε άτομα που παραμελούν την σωστή διατροφή για διάφορους λόγους (π.χ. εντατικοί ρυθμοί δουλειάς).

Ειδικά η τελευταία αυτή ομάδα διευρύνεται όλο και περισσότερο τελευταία, καθώς ακόμη και νεαρά και δραστήρια άτομα παραμελούν την διατροφή τους και αρκούνται σε πρόχειρες και βολικές λύσεις του τύπου fast-food.

Πέραν της θυρεοειδίτιδας, η σωστή διατροφή και η άσκηση αποτελούν προϋπόθεση για τη διατήρηση της σωματικής και της ψυχικής υγείας. Αν και πρόσφατα χρησιμοποιούνται πολύ πιο συχνά από ό,τι στο παρελθόν συμπληρώματα διατροφής, η χρήση τους – αν και συχνά πολύ χρήσιμη – δεν θα πρέπει να θεωρείται ισοδύναμη με την τήρηση των κανόνων υγιεινής διατροφής.