Θυρεοειδεκτομή σε υπερήλικες/ηλικιωμένους ασθενείς

Εισαγωγή

Θυρεοειδεκτομή σε υπερήλικες/ηλικιωμένους ασθενείς (με ή χωρίς λεμφαδενικό καθαρισμό) -η ηλικία και η σημασία της.- Με την αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης του γενικού πληθυσμού παρατηρείται σταθερά το φαινόμενο να αναζητούν τις υπηρεσίες υγείας όλο και περισσότεροι μεγαλύτερης ηλικίας ασθενείς. Το φαινόμενο αυτό καθίσταται ακόμη πιο συχνό λόγω του ότι αρκετές παθήσεις εμφανίζονται όλο και πιο συχνά όσο αυξάνεται η ηλικία των ασθενών. Τι ισχύει για τις επεμβάσεις θυρεοειδούς (θυρεοειδεκτομή +/- λεμφαδενικός καθαρισμός) και την ηλικία των ασθενών;

Ηλικία ασθενών – Βιολογική vs. Χρονολογική

Για την ασφάλεια των χειρουργικών επεμβάσεων κάθε είδους (συμπεριλαμβάνεται και η θυρεοειδεκτομή) θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κυρίως η ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ηλικία των ασθενών και όχι η ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΗ.

Ο όρος ‘ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ’ αναφέρεται κυρίως στη γενική κατάσταση ενός ατόμου, λαμβανομένων υπόψιν τυχόν προβλημάτων υγείας που μπορεί να αντιμετωπίζει. Έτσι, υπάρχουν ασθενείς χρονολογικής ηλικίας για παράδειγμα 40 ετών, των οποίων η ‘βιολογική ηλικία΄ είναι μεγαλύτερη από αυτή ασθενών χρονολογικής ηλικίας για παράδειγμα 85 ετών.

Η εντυπωσιακή αυτή αναντιστοιχία οφείλεται στην συνύπαρξη διαφόρων παθήσεων. Οι παθήσεις αυτές μπορεί να είναι άσχετες με το χειρουργικό πρόβλημα του ασθενούς. Εντούτοις όμως επιβαρύνουν τη γενική κατάσταση του ασθενούς.

Έτσι μπορεί ο σαραντάχρονος ασθενείς που αναφέρουμε στο παράδειγμά μας να πάσχει – εκτός την χειρουργική πάθηση του θυρεοειδούς – και από άλλες σοβαρές παθήσεις. Ενδεικτικά αναφέρεται η καρδιακή / αναπνευστική ανεπάρκεια, οι διαταραχές πηκτικότητας, η νεφρική ανεπάρκεια κλπ. Οι συστηματικές αυτές παθήσεις επιβαρύνουν σημαντικά τη γενική του κατάσταση, αυξάνοντας δραματικά την βιολογική του ηλικία.

Αντίθετα, ο ογδονταπεντάχρονος ασθενής που αναφέρουμε στο παράδειγμα, εφόσον δεν παρουσιάζει κάποια σοβαρή συστηματική πάθηση, βρίσκεται σε καλύτερη γενική κατάσταση υγείας. Το γεγονός αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η βιολογική του ηλικία να είναι μικρότερη από αυτή του επιβαρυμένου με σοβαρές συστηματικές παθήσεις σαραντάχρονου ασθενούς.

Θυρεοειδεκτομή σε υπερήλικες / ηλικιωμένους ασθενείς (+/- λεμφαδενικός καθαρισμός)- Προϋποθέσεις για την ασφαλή εκτέλεση

Προκειμένου να είναι ασφαλής η θυρεοειδεκτομή σε υπερήλικες/ηλικιωμένους ασθενείς (με ή χωρίς λεμφαδενικό καθαρισμό) υπάρχουν κάποιες βασικές προϋποθέσεις. Χρειάζεται πάντα ιδιαίτερη προσοχή για την τήρηση των προϋποθέσεων αυτών.

Προσεκτικός προεγχειρητικός έλεγχος

Ο ασθενής θα πρέπει να αξιολογείται προσεκτικά πριν την επέμβαση, τόσο από τον χειρουργό όσο και από τον αναισθησιολόγο.

Γενικός προεγχειρητικός έλεγχος

Στόχος είναι η ανακάλυψη τυχόν παθολογικών καταστάσεων που μπορεί να μην έχουν γίνει αντιληπτές. Οι παθολογικές αυτές καταστάσεις συχνά είναι άσχετες με την χειρουργική πάθηση του θυρεοειδούς, για την οποία προσέρχεται ο ασθενής προς επέμβαση. Για παράδειγμα, μπορεί να παρουσιάζει αναιμία, η οποία μπορεί να οφείλεται σε συνυπάρχοντα αδιάγνωστο μέχρι τη στιγμή καρκίνο εντέρου. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η τυχαία διάγνωση καρκίνου πνεύμονα στην ακτινογραφία θώρακα η οποία γίνεται πάντα στα πλαίσια του συνήθους προεγχειρητικού ελέγχου.

Ειδικός προεγχειρητικός έλεγχος

Με τον όρο αυτό περιγράφεται ο έλεγχος ο οποίος στοχεύει στην διερεύνηση του προβλήματος του ασθενούς για το οποίο προσέρχεται για χειρουργική αντιμετώπιση. Εν προκειμένω αναφερόμαστε στις χειρουργικές παθήσεις του θυρεοειδούς. Η διερεύνησή τους θα πρέπει να γίνεται προσεκτικά, κατά προτίμηση από εξειδικευμένους στις παθήσεις του θυρεοειδούς γιατρούς. Κομβικό εν προκειμένω ρόλο παίζουν και οι εξειδικευμένοι στην υπερηχογραφική απεικόνιση του θυρεοειδούς ακτινολόγοι. Με τον τρόπο αυτό είναι εκ των προτέρων γνωστή η ακριβής φύση του προβλήματος και η έκταση της νόσου. Το γεγονός αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία για τον σωστό σχεδιασμό μιας ασφαλούς επέμβασης.

Σωστή προεγχειρητική προετοιμασία

Υπάρχουν διάφορες καταστάσεις, στις οποίες απαιτείται προσεκτική προεγχειρητική προετοιμασία. Στόχος είναι να φθάσει ο ασθενής στο χειρουργείο όσο το δυνατόν πιο καλά προετοιμασμένος. Ένα τέτοιο συνηθισμένο παράδειγμα είναι ο ασθενής που λαμβάνει για οποιοδήποτε λόγο αντιπηκτική αγωγή. Σε αυτή την περίπτωση, η αντιπηκτική αγωγή θα πρέπει να τροποποιείται κατάλληλα. Έτσι ο ασθενής μπορεί να έχει μεν την απαιτούμενη αντιπηκτική κάλυψη, χωρίς όμως αυτό να μεταφράζεται σε αυξημένο κίνδυνο αιμορραγίας στο χειρουργείο. Ένα άλλο συνηθισμένο επίσης παράδειγμα είναι ο ασθενής με κάποιου βαθμού πνευμονοπάθεια, στον οποίο συχνά χρειάζεται χορήγηση προεγχειρητικά (και μετεγχειρητικά) εισπνεόμενων βρογχοδιασταλτικών.

Θυρεοειδεκτομή σε υπερήλικες/ηλικιωμένους ασθενείς – Εμπειρία του αναισθησιολόγου

Οι σωστοί χειρισμοί από την πλευρά του αναισθησιολόγου έχουν τεράστια σημασία για την ασφάλεια του ασθενούς αλλά και για την συνολική ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας. Αυτο ισχύει σε όλες τις φάσεις της φροντίδας του ασθενούς (προεγχειρητικά, διεγχειρητικά και μετεγχειρητικά). Θεμελιώδες ζητούμενο είναι να τηρούνται οι βασικές αρχές ασφάλειας (αυτονόητο). Αυτό δεν αρκεί, αλλά θα πρέπει παράλληλα να προσέχονται και όλες οι λεπτομέρειες εκείνες που χαρακτηρίζουν μία σωστή αναισθησία και μία καλή μετεγχειρητική ανάνηψη-πορεία. Με τον τρόπο αυτό η εμπειρία του χειρουργείου μπορεί όχι μόνο να μην είναι τραυματική, αλλά μία εμπειρία ανώδυνη χωρίς δυσάρεστο αποτύπωμα στη μνήμη του ασθενούς.

Θυρεοειδεκτομή σε υπερήλικες/ηλικιωμένους ασθενείς – Εμπειρία του χειρουργού

Πρόκειται για εξαιρετικά σημαντική παράμετρο για την ασφάλεια του ασθενούς και αυτό για δύο βασικούς λόγους:

Θυρεοειδεκτομή σε υπερήλικες/ηλικιωμένους ασθενείς-Σωστή επιλογή επέμβασης

Είναι αυτονόητο ότι ο χειρουργός θα πρέπει να είναι σε θέση να επιλέξει την σωστή μέθοδο χειρουργικής αντιμετώπισης της πάθησης του θυρεοειδούς. Η μέθοδος αυτή μπορεί να επιτύχει την άμεση και οριστική λύση του προβλήματος. Μία μη ριζική επέμβαση (π.χ. μερική θυρεοειδεκτομή ή παράλειψη λεμφαδενικού καθαρισμού όταν χρειάζεται σε καρκίνο θυρεοειδούς) αντιστοιχεί στην ‘υποθεραπεία’ (undertreatment). Σε αυτή την περίπτωση, ο υπερήλικας ασθενής μπορεί να χρειαστεί να υποβληθεί σε νέα χειρουργική επέμβαση με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Τέτοια παραδείγματα είναι η συμπληρωματική θυρεοειδεκτομή ή ο λεμφαδενικός καθαρισμός σε δεύτερο χρόνο (δηλαδή σε νέα επέμβαση)

Από την άλλη, ο χειρουργός θα πρέπει να έχει την ωριμότητα να αποφύγει αδικαιολόγητα και υπερβολικά εκτεταμένες επεμβάσεις. Οι επεμβάσεις αυτές όχι μόνο δεν ενδείκνυνται, αλλά εκθέτουν τον ασθενή σε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών. Η επιθετική αυτή τακτική (υπερθεραπεία, «overtreatment”) δεν προσφέρει κάποιο θεραπευτικό όφελος στον ασθενή, ενώ αντίθετα αυξάνει χωρίς λόγο την νοσηρότητα της επέμβασης.

Θυρεοειδεκτομή σε υπερήλικες/ηλικιωμένους ασθενείς-Σωστή εκτέλεση της επέμβασης

Σε όλους τους ασθενείς θα πρέπει η θυρεοειδεκτομή (+/- λεμφαδενικός καθαρισμός) να γίνεται με τεχνικά άρτιο τρόπο (lege artis). Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγεται η εμφάνιση μετεγχειρητικών επιπλοκών. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους ασθενείς, στους οποίους η γενική κατάσταση μπορεί να επιδεινωθεί ταχύτερα και σε μεγαλύτερο βαθμό σε σύγκριση με τους νεότερους ασθενείς. Ο έμπειρος χειρουργός θυρεοειδούς μπορεί να εκτελέσει την θυρεοειδεκτομή (+/- λεμφαδενικός καθαρισμός) με ασφάλεια. Έτσι ο ασθενής είναι σε θέση να πάρει εξιτήριο την επομένη της επέμβασης, επιστρέφοντας πρακτικά άμεσα στις συνήθεις καθημερινές δραστηριότητές του.

Διάρκεια της επέμβασης

Ο έμπειρος χειρουργός θυρεοειδούς είναι σε θέση να εκτελέσει κάθε επέμβαση θυρεοειδούς (θυρεοειδεκτομή +/ λεμφαδενικός καθαρισμός) σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η παράμετρος αυτή έχει μεγάλη σημασία, ιδιαίτερα για τους υπερήλικες ασθενείς. Είναι άλλο μία επέμβαση να ολοκληρώνεται σωστά και με ασφάλεια σε 1.5 ώρες και άλλο η ίδια επέμβαση να γίνεται σε διάστημα 8 ωρών.

Θυρεοειδεκτομή σε υπερήλικες/ηλικιωμένους ασθενείς

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Θυρεοειδεκτομή σε υπερήλικες/ηλικιωμένους ασθενείς

ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ

Καρκίνος θυρεοειδούς

Καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά

Καρκίνος θυρεοειδούς στην εγκυμοσύνη