Θυρεοειδής – ο ρόλος και οι παθήσεις του
Ο θυρεοειδής είναι ένας μικρός σε μέγεθος αδένας, που όμως κατέχει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση σημαντικών λειτουργιών του ανθρωπίνου σώματος. Ο θυρεοειδής παράγει τις λεγόμενες θυρεοειδικές ορμόνες (Τ3 και Τ4) που ρυθμίζουν τον κυτταρικό μεταβολισμό των οργάνων. Για το λόγο αυτό ο θυρεοειδής έχει περιγραφεί ότι λειτουργεί σαν «μαέστρος» που συντονίζει την λειτουργία των οργανικών συστημάτων του ανθρωπίνου σώματος.
Βρίσκεται στην μέση του τραχήλου, λίγο ψηλότερα από το στέρνο, και έχει σχήμα πεταλούδας. Το μέγεθός του κυμαίνεται περί τα 45 – 50 χιλ. (επιμήκης διάμετρος) και 15 – 20 χιλ. (εγκάρσια και προσθιοπισθία διάμετρος). Αποτελείται από δύο λοβούς, δεξιό και αριστερό, που ενώνονται με τον ισθμό. Συχνά υπάρχει και ο λεγόμενος πυραμοειδής λοβός, που ξεκινά από τον ισθμό και ανεβαίνει προς τα πάνω στον τράχηλο. Έχει πλούσια αιμάτωση από τις θυρεοειδικές αρτηρίες (άνω και κάτω) και θεωρείται σαν ένα από τα όργανα του σώματος με την πλουσιότερη αιμάτωση.
Ο θυρεοειδής μπορεί να εμφανίσει μία μεγάλη ποικιλία παθήσεων που μπορεί να διακριθούν στις εξής κατηγορίες:
Διαταραχή της λειτουργίας
Στην ομάδα αυτή ανήκει ο υπερθυρεοειδισμός και ο υποθυρεοειδισμός. Στον υπερθυρεοειδισμό παρατηρείται αυξημένη λειτουργική δραστηριότητα του αδένα, ο οποίος παράγει μεγαλύτερες ποσότητες θυρεοειδικών ορμονών σε σχέση με τις ανάγκες του οργανισμού. Αντίθετα, ο υποθυρεοειδισμός χαρακτηρίζεται από μειωμένη παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών, που υπολείπονται σε σχέση με τις ανάγκες του οργανισμού. Τόσο ο υπερθυρεοειδισμός όσο και ο υποθυρεοειδισμός συνοδεύονται από μία πληθώρα συμπτωμάτων που είναι χαρακτηριστικές και έχουν περιγραφεί λεπτομερώς σε άλλα άρθρα μας (βλ. εδώ για τον υπερθυρεοειδισμό και εδώ για τον υποθυρεοειδισμό).
Φλεγμονή
Η φλεγμονή του θυρεοειδούς περιγράφονται με τον όρο θυρεοειδίτιδα. Υπάρχουν διάφορες μορφές θυρεοειδίτιδας, όπως:
- Η οξεία πυώδης θυρεοειδίτιδα
- Η υποξεία θυρεοειδίτιδα (de Quervain)
- Η χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα (γνωστή και σαν θυρεοειδίτιδα Hashimoto)
- H χρόνια θυρεοειδίτιδα Riedel
H πιο συχνή μορφή θυρεοειδίτιδας είναι η θυρεοειδίτιδα Hashimoto, που αποτελεί την συνηθέστερη αιτία υποθυρεοειδισμού.
Διαταραχές της δομής του θυρεοειδούς
Σε αυτή την ομάδα παθήσεων περιλαμβάνονται οι όζοι θυρεοειδούς. Οι όζοι του θυρεοειδούς περιγράφονται σαν ογκόμορφες βλάβες διακριτές από το υπόλοιπο θυρεοειδικό ιστό. Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για καλοήθεις αδενωματώδεις όζους. Εντούτοις, σε ένα μικρό αλλά σημαντικό ποσοστό (5 – 8 %) μπορεί να υποκρύπτεται καρκίνος θυρεοειδούς.
Περιλαμβάνεται επίσης η βρογχοκήλη που χαρακτηρίζεται από αύξηση των διαστάσεων του θυρεοειδούς. Η βρογχοκήλη μπορεί να συνοδεύεται από την παρουσία όζων οπότε χαρακτηρίζεται σαν οζώδης βρογχοκήλη, μπορεί όμως να απουσιάζουν οι όζοι οπότε η βρογχοκήλη χαρακτηρίζεται σαν διάχυτη. Η βρογχοκήλη επίσης μπορεί να συνοδεύεται από υπερθυρεοειδισμό οπότε χαρακτηρίζεται σαν τοξική.
Νεοπλασματικές παθήσεις
Σε αυτή την ομάδα ανήκει ο καρκίνος θυρεοειδούς και άλλα σπανιότερα νεοπλάσματα (π.χ. λέμφωμα θυρεοειδούς). Υπάρχουν διάφορες μορφές καρκίνου θυρεοειδούς. Ο συνηθέστερος είναι ο θηλώδης και ακολουθεί κατά σειρά συχνότητας ο θυλακιώδης καρκίνος θυρεοειδούς. Οι δύο αυτές μορφές καρκίνου θυρεοειδούς είναι γνωστές από κοινού σαν διαφοροποιημένος καρκίνος θυρεοειδούς. Σπανιότερες μορφές καρκίνου θυρεοειδούς είναι ο μυελοειδής και ο αναπλαστικός ή αδιαφοροποίητος. Ο διαφοροποιημένος καρκίνος θυρεοειδούς έχει εξαιρετική πρόγνωση καθώς πρόκειται για έναν εξαιρετικά ιάσιμο καρκίνο. Η πρόγνωση είναι χειρότερη στον μυελοειδή καρκίνο και κακή για τον αναπλαστικό καρκίνο θυρεοειδούς.
Το λέμφωμα θυρεοειδούς είναι μία σπάνια μορφή νεοπλάσματος θυρεοειδούς με χαρακτηριστικές κλινικές εκδηλώσεις και διαφορετική αντιμετώπιση σε σχέση με τον καρκίνο θυρεοειδούς.
Οι παθήσεις θυρεοειδούς είναι πολύ συχνές. Η μέθοδος αντιμετώπισης εξατομικεύεται ανάλογα με τα ιδιαίτερα δεδομένα του κάθε ασθενούς. Σε κάποιες περιπτώσεις χρειάζεται χειρουργική επέμβαση, σε άλλες όχι. Η επιλογή των ασθενών προς επέμβαση αφαίρεσης θυρεοειδούς (θυρεοειδεκτομή) θα πρέπει να γίνεται με καθαρά ιατρικά κριτήρια και όχι με ωφελιμιστικά κριτήρια από την πλευρά του γιατρού. Η επιλογή επίσης του είδους της επέμβασης (θυρεοειδεκτομή, ολική ή λοβεκτομή, με ή χωρίς λεμφαδενικό καθαρισμό τραχήλου) επίσης εξατομικεύεται στον κάθε ασθενή.
Κάθε θεραπευτική απόφαση που λαμβάνεται θα πρέπει να επιλέγεται μετά από λεπτομερή συζήτηση και ενημέρωση του ασθενούς.
ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΙΤΕ
ΕΥΓΕΝΙΔΕΙΟ-Παπαδιαμαντοπούλου 20 (Ιλίσια)
ΙΑΤΡΙΚΟ ΨΥΧΙΚΟΥ – Άντερσεν 5 (Νέο Ψυχικό)
ΜΗΤΕΡΑ– Ερυθρού Σταυρού 5 (Μαρούσι)
ΤΗΛ. 2107487318 & 6977068223
email: georgesakorafas@yahoo.com