Πίνακας Περιεχομένων

Καρκίνος θυρεοειδούς – μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου – πώς αναγνωρίζονται? Ποια η πρακτική τους σημασία για την επέμβαση?

Εισαγωγή

Καρκίνος θυρεοειδούς – μεταστάσεις στους λεμφαδένες – πώς αναγνωρίζονται?. Ο καρκίνος θυρεοειδούς είναι η συνηθέστερη μορφή καρκίνου των ενδοκιρνών αδένων. Τόσο η συνηθέστερη μορφή του (θηλώδης καρκίνος) όσο και ο μυελοειδής καρκίνος χαρακτηρίζονται από τις συχνές μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου. Η αναγνώριση των μεταστάσεων αυτών πριν την χειρουργική επέμβαση έχει τεράστια σημασία για τη σωστή αντιμετώπιση του ασθενούς. Πώς αναγνωρίζονται προεγχειρητικά οι μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου? Τι πρακτική σημασία έχει η αναγνώρισή τους?

Καρκίνος θυρεοειδούς – μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου – ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ

Παλαιότερα, πριν την ευρεία χρήση των σύγχρονων απεικονιστικών μεθόδων, η αναγνώριση των λεμφαδενικών μεταστάσεων ήταν εφικτή μόνο με την κλινική εξέταση (οπτικά ή κυριως ψηλαφητικά). Τυπικά οι λεμφαδενικές μεταστάσεις εμφανίζονται σαν διογκώσεις (μάζες) στην τραχηλική χώρα (κεντρικά ή πλάγια), με σκληρή (πετρώδη) υφή στην ψηλάφηση. Συχνά μπορεί να είναι καθηλωμένες στους γύρω ιστούς.

Είναι εντούτοις προφανές ότι – για να γίνουν αντιληπτές οι λεμφαδενικές μεταστάσεις με την κλινική εξέταση – θα πρέπει να αποκτήσουν μεγάλο μέγεθος. Πράγματι, μία μικρού βαθμού διόγκωση ενός λεμφαδένα βαθιά στον τράχηλο μπορεί να μην είναι δυνατόν να γίνει αντιληπτή με την επισκόπηση ή την ψηλάφηση. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα σε άτομα παχύσαρκα, με βραχύ και ‘βαθύ’ τράχηλο, όπως τυπικά είναι οι παχύσαρκοι ή μυώδεις άρρενες ασθενείς.

Το γεγονός αυτό αναδεικνύει την αξία του σύγχρονου απεικονιστικού ελέγχου για την αναγνώριση των λεμφαδενικών μεταστάσεων σε ασθενείς με καρκίνο θυρεοειδούς.

Καρκίνος θυρεοειδούς – μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου – ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ

Ο προεγχειρητικός έλεγχος των ασθενών με καρκίνο θυροειδούς με τη βοήθεια των σύγχρονων απεικονιστικών μεθόδων είναι σήμερα κεφαλαιώδους σημασίας για τη σωστή αντιμετώπισή τους.

Υπερηχογράφημα

Η βασική μέθοδος απεικόνισης για τη διερεύνηση των παθήσεων του θυρεοειδιούς είναι σήμερα το υπερηχογράφημα θυρεοειδούς.

Ειδικά όσον αφορά τους λεμφαδένες του τραχήλου, με τη βοήθεια του υπερηχογραφήματος μπορεί να γίνει έλεγχος όλων των τραχηλικών λεμφαδένων, από το ύψος της κάτω γνάθου μέχρι το ύψος του στέρνου και των κλειδών (δεξιά και αριστερά). Ελέγχονται επομένως όλοι οι λεμφαδένες, σε όλα τα ανατομικά διαμερίσματα του τραχήλου (κεντρικό και πλάγια, δεξιά και αριστερά).

Είναι προφανές ότι ο έλεγχος αυτός δεν μπορεί να γίνει μέσω της μικρής τομής που συνήθως γίνεται για την επέμβαση της θυρεοειδεκτομής.

Επομένως, ο χειρουργός βασίζεται στον προεγχειρητικό υπερηχογραφικό έλεγχο για την αξιολόγηση της ύπαρξης ή μη μεταστάσεων στους τραχηλικούς λεμφαδένες.

Οι τραχηλικοί λεμφαδένες ταξινομούνται – βάσει των υπερηχογραφικών τους χαρακτήρων – ως εξής:

ΠΙΘΑΝΩΣ ΥΠΟΠΤΟΙ (INDETERMINATE)

Απώλεια της λιπώδους πύλης ΣΥΝ ΕΝΑ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ:

Στρογγυλό σχήμα
Αυξημένη κεντρική αγγείωση
Βραχεία διάσταση > 5 mm

ΥΠΟΠΤΟΙ (SUSPICIOUS)

Λεμφαδένες που έχουν τουλάχιστον ένα από τα παρακάτω χαρακτηριστικά:

Μικροαποτιτανώσεις
Κυστική εκφύλιση
Αυξημένη αγγείωση
Εστίες ηχογένειας υψηλότερης σε σχέση με τους παρακείμενους μύες

Ειδικά όταν υπάρχει αμφιβολία για την ύπαρξη ή μη μετάστασης (μεταστάσεων) στους πλάγιους τραχηλικούς λεμφαδένες, η διάγνωση της μετάστασης μπορεί να τεκμηριωθεί προεγχειρητικά με την παρακέντηση του ύποπτου (ή ύποπτων) λεμφαδένων με λεπτή βελόνη (FNA) υπό υπερηχογαφική καθοδηγηση.

Καρκίνος θυρεοειδούς – μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου – ΑΛΛΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ

Σπανιότερα και σε πλέον ειδικές περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν, συμπληρωματικά με το υπερηχογράφημα και οι άλλες απεικονιστικές μέθοδοι, όπως:

Αξονική τομογραφία (κατά προτίμηση με ενδοφλεβια χορήγηση σκιαγραφικού)
Μαγνητικη τομογραφία
Τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET/CT scan)

Καρκίνος θυρεοειδούς – μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου – ΣΧΟΛΙΟ

Κάθε ασθενής με διάγνωση «Καρκίνος θυρεοειδούς» που πρόκειται να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση θα πρέπει να υποβάλλεται σε λεπτομερή και αξιόπιστο έλεγχο των λεμφαδένων τραχήλου.

Ο έλεγχος αυτός σήμερα γίνεται κατά βάση υπερηχογραφικά και περιγράφεται με τον΄ορο «υπερηχογραφική χαρτογράφηση λεμφαδένων τραχήλου». Ο έλεγχος αυτός δίνει μία ακριβή και σαφή εικόνα της πιθανής διασποράς της νόσου στον τράχηλο.

Με βάση τα δεδομένα της χαρτογράφησης ο χειρουργός καλείται να επιλέξει τη σωστή χειρουργική επέμβαση, καθώς – πέραν της ολικής θυρεοειδεκτομής – συχνά θα χρειαστεί να γίνει στον ίδιο χρόνο και αφαίρεση των ύποπτων ή παθολογικών λεμφαδένων (λεμφαδενικός καθαρισμός).

Αυτονόητη είναι η σημασία της εμπειρίας του χειρουργού στη χειρουργική θυρεοειδούς ώστε να μπορεί να εκτελέσει τις πιο πολύπλοκες αυτές επεμβάσεις με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα.