Τι είναι ο δευτεροπαθής / τριτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός?
Δευτεροπαθής και τριτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός-τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται? Στους ασθενείς με χρόνια νεφροπάθεια αναπτύσσεται υπερπαραθυρεοειδισμός λόγω αντίστασης των περιφερικών ιστών στη δράση της παραθορμόνης. Στους ασθενείς αυτούς, οι παραθυρεοειδείς αντιρροπιστικά εκκρίνουν αυξημένες ποσότητες παραθορμόνης. Σαν αποτέλεσμα, παρατηρείται υπερπαραθορμοναιμία (δευτεροπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός).
Η συνεχής διέγερση των παραθυρεοειδών σε βάθος χρόνου έχει σαν αποτέλεσμα την διάχυτη υπερπλασία και την αυτονόμηση της λειτουργίας τους. Το φαινόμενο αυτό αφορά και τους τέσσερις παραθυρεοειδείς (και τυχόν υπεράριθμο). Στην περίπτωση αυτή πρόκειται για τον λεγόμενο τριτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό.
Θεραπεία του δευτεροπαθούς / τριτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού
Η θεραπεία του δευτεροπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού είναι κατά βάση συντηρητική. Πριλαμβάνει τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής για την ρύθμιση των επιπέδων ασβεστίου, παραθορμόνης και φωσφορικών. Η σύγχρονη φαρμακευτική αγωγή έχει βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια. Το γεγονός αυτό έχει σαν αποτέλεσμα όλο και λιγότεροι ασθενείς να χρειάζεται να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση. Εκτιμάται σήμερα ότι χειρουργική επέμβαση στον δευτεροπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό θα απαιτηθεί σε ένα πολύ μικρό ποσοστό ασθενών (1 – 2 %). Χειρουργική αντιμετώπιση θα απαιτηθεί όταν η συντηρητική αγωγή αποτύχει ή όταν δεν γίνεται ανεκτή. Η χειρουργική επέμβαση ενδείκνυται επίσης και στην αντιμετώπιση του τριτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού.
Χειρουργικές επιλογές
Οι χειρουργικές επιλογές στους ασθενείς αυτούς είναι δύο:
(1) υφολική παραθυρεοειδεκτομή
(2) ολική παραθυρεοειδεκτομή με αυτομεταμόσχευση παραθυρεοειδικού ιστού
Στην υφολική παραθυρεοειδεκτομή αφαιρούνται 3.5 παραθυρεοειδείς και διατηρείται το ήμισυ ενός εξ αυτών. Η επιλογή αυτή συνοδεύεται από λιγότερο βαριά μετεγχειρητική υποασβεστιαιμία. Μειονέκτημα της υφολικής παραθυρεοειδεκτομής είναι η μεγαλύτερη πιθανότητα υποτροπής (επανεμφάνισης) του υπερπαραθυρεοειδισμού σε σύγκριση με την ολική παραθυρεοειδεκτομή με αυτομεταμόσχευση.
Η ολική παραθυρεοειδεκτομή με αυτομεταμόσχευση αντίθετα συνοδεύεται από μεγαλύτερη πιθανότητα κλινικά σημαντικής μετεγχειρητικής υποασβεστιαιμίας. Για την αντιμετώπιση αυτής συνήθως απαιτούνται μεγαλύτερες δόσεις ασβεστίου και καλσιτριόλης για να αντιρροπιστεί η έλλειψη παραθορμόνης στο διάστημα που χρειάζεται το μόσχευμα παραθυρεοειδικού ιστού για να αναλάβει τη λειτουργία του.