Υπερπλασία Παραθυρεοειδούς

Ο προεγχειρητικός απεικονιστικός έλεγχος περιλαμβάνει δύο κατά βάση εξετάσεις, το υπερηχογράφημα και το σπινθηρογράφημα. Σε ειδικές περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί να γίνει η τετραδιάστατη αξονική τομογραφία (4D CT). Συχνά ο προεγχειρητικός εντοπιστικός απεικονιστικός έλεγχος είναι αρνητικός, δεν εντοπίζεται δηλαδή ο υπερλειτουργικός παραθυρεοειδικός ιστός.

Η θεραπευτική αντιμετώπιση είναι χειρουργική (παραθυρεοειδεκτομή). Στην επέμβαση γίνεται έλεγχος και στις δύο πλευρές του τραχήλου (δεξιά και αριστερά) ώστε να ανευρεθούν όλοι οι παραθυρεοειδείς (και οι 4). Υποψία για τη διάγνωση μπορεί να δημιουργηθεί με την μακροσκοπική εικόνα των παραθυρεοειδών αδένων. Η διάγνωση τεκμηριώνεται με την λήψη ταχείας βιοψίας από έναν παραθυρεοειδή αδένα. Συνήθως αφαιρείται μέρος ή και ολόκληρος ο πλέον διογκωμένος παραθυρεοειδής αδένας και αποστέλλεται για ταχεία βιοψία. Αν προκύψει η διάγνωση υπερπλασίας τότε μπορεί η διάγνωση να τεκμηριωθεί με λήψη βιοψίας και από έναν άλλον από τους 3 λοιπούς παραθυρεοειδείς αδένες. Αν και στην ταχεία αυτή βιοψία επιβεβαιωθεί ιστολογικά η διάγνωση της υπερπλασίας, τότε θα πρέπει να ακολουθήσει η λεγόμενη υφολική παραθυρεοειδεκτομή.
Η υφολική παραθυρεοειδεκτομή είναι η θεραπεία εκλογής για την αντιμετώπιση της διάχυτης υπερπλασίας των παραθυρεοειδών. Στην επέμβαση αυτή αναγνωρίζονται αρχικά και οι 4 παραθυρεοειδείς αδένες και επισημαίνεται αυτός που παρουσιάζει την λιγότερο παθολογική μακροσκοπική εμφάνιση. Στη συνέχεια γίνεται υφολική παραθυρεοειδεκτομή (3.5 παραθυρεοειδεκτομή) στην οποία διατηρείται ο μισός παραθυρεοειδής με την λιγότερο παθολογική μακροσκοπική εικόνα.
Στη συνέχεια υπάρχουν δύο επιλογές. Η μία επιλογή είναι ο μισός παραθυρεοειδής αδένας που διατηρείται να παραμείνει στη θέση του. Η άλλη επιλογή είναι να γίνει αυτομεταμόσχευση αυτού. Οι δύο πιθανές θέσεις για αυτομεταμόσχευση είναι ένας μυικός θύλακος είτε στον στερνοϋοειδή μυ είτε σε μυ του αντιβραχίου. Η θέση της αυτομεταμόσχευσης επισημαίνεται με ράμμα Prolene ώστε να είναι δυνατή η εύκολη ανεύρεση του αυτομεταμοσχευθέντος παραθυρεοειδικού ιστού σε περίπτωση που θα χρειαστεί να αφαιρεθεί μέρος του (σε περίπτωση υποτροπής του υπερπαραθυρεοειδισμού).
Το πλεονέκτημα της αυτομεταμόσχευσης είναι η ευκολία που προσφέρει στην ανεύρεση του εναπομείναντος παραθυρεοειδούς (αν υποτροπιάσει ο υπερπαραθυρεοειδισμός). Το μειονέκτημα της αυτομεταμόσχευσης είναι ότι μπορεί το μόσχευμα να μην λειτουργήσει ικανοποιητικά και να εμφανιστεί υποπαραθυρεοειδισμός μετεγχειρητικά.
Σε περίπτωση που ο μισός παραθυρεοειδής θα διατηρηθεί στην ανατομική του θέση, θα πρέπει να καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια να διατηρηθεί και η αιμάτωσή του. Και αυτό γιατί σε περίπτωση ισχαιμίας δεν θα λειτουργήσει ικανοποιητικά, με αποτέλεσμα την εμφάνιση υποπαραθυρεοειδισμού.
Υπάρχει τέλος και η επιλογή της λεγόμενης κρυοσυντήρησης, όπου μικρά τεμάχια παραθυρεοειδικού ιστού διατηρούνται υπό ειδικές συνθήκες κατάψυξης, έτσι ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση υποπαραθυρεοειδισμού (με εμφύτευση σε μυϊκό θύλακα σε μυ του αντιβραχίου). Το πρόβλημα με την κρυοσυντήρηση είναι ότι η βιωσιμότητα του κρυοσυντηρημένου παραθυρεοειδικού ιστού μειώνεται σταδιακά με την πάροδο του χρόνου.

Όσον αφορά την πρόληψη, τα άτομα που ανήκουν σε οικογένειες με περισσότερα από 2 (ή κατ’ άλλους 3) κρούσματα υπερπαραθυρεοειδισμού θα πρέπει να υποβάλλονται σε γενετικό έλεγχο για την ανίχνευση γενετικών μεταλλάξεων γονιδίων που μπορεί να ευθύνονται για την εμφάνιση της νόσου. Το ίδιο ισχύει και για μέλη οικογενειών με ιστορικό συνδρόμων πολλαπλής ενδοκρινικής νεοπλασίας. Τα άτομα αυτά θα πρέπει να ελέγχονται με γενετικό έλεγχο και – αν χρειαστεί – να ακολουθεί έλεγχος για τις υπόλοιπες εκδηλώσεις των γενετικών αυτών συνδρόμων.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι τα αποτελέσματα της χειρουργικής θεραπείας της διάχυτης υπερπλασίας των παραθυρεοειδών δεν είναι το ίδιο ικανοποιητικά όσο στην περίπτωση του υπερπαραθυρεοειδισμού που οφείλεται σε αδένωμα παραθυρεοειδούς. Και αυτό γιατί μπορεί να παρατηρηθεί τόσο υποτροπή του υπερπαραθυρεοειδισμού (σε ποσοστό που φθάνει έως και 20 %) όσο και υποπαραθυρεοειδισμός.