Πίνακας Περιεχομένων

Καρκίνος θυρεοειδούς και εγκυμοσύνη – διάγνωση στο πρώτο τρίμηνο (με αφορμή ασθενή μας)

Εισαγωγή

Καρκίνος θυρεοειδούς και εγκυμοσύνη: ένα πρόβλημα που όταν αναφύεται μετατρέπει την χαρά της εγκυμοσύνης και της επικείμενης απόκτησης ενός παιδιού σε μία δοκιμασία, τόσο για την έγκυο γυναίκα όσο και για την οικογένειά της. Ποιες επιλογές υπάρχουν? Πώς αντιμετωπίζεται το πρόβλημα «καρκίνος θυρεοειδούς και εγκυμοσύνη»?

Παρουσίαση ασθενούς

Η ασθενής ετών 34 προσήλθε για χειρουργική αντιμετώπιση όζου θυρεοειδούς.

Διάγνωση

Υπερηχογράφημα

Η διάγνωση τέθηκε με τη βοήθεια του υπερηχογραφήματος, στο οποίο υποβλήθηκε η ασθενής στο πρώτο τρίμηνο της κύησης. Απεικονίσθηκε όζος μεγίστης διαμέτρου 9 mm. Ο όζος παρουσιάζει ύποπτη ηχομορφολογία (συμπαγής υποηχογενής όζος, με λοβωτή παρυφή, αποτιτάνωση και αυξημένη ροή αίματος μικτού τύπου [κεντρική και περιφερική], EU TIRADS 5).

Βάσει των υπερηχογραφικών ευρημάτων θεωρείται πιθανόν να υποκρύπτεται καρκίνος θυρεοειδούς.

Λόγω της πιθανότητας αυτής, η ασθενής υποβλήθηκε σε λεπτομερή χαρτογράφηση λεμφαδένων τραχήλου σε εξειδικευμένο εργαστήριο υπερήχων, η οποία δεν ανέδειξε παθολογικούς λεμφαδένες σε όλα τα ανατομικά διαμερίσματα του τραχήλου (κεντρικό και πλάγια).

Υπερηχογραφικά καθοδηγούμενη παρακέντηση με λεπτή βελόνη (Ultrasound-guided FNA)

H ασθενής, στα πλαίσια της διερεύνησης του όζου υποβλήθηκε σε υπερηχογραφικά κατευθυνόμενη παρακέντηση με λεπτή βελόνη (FNA) του όζου.

Κυτταρολογική εξέταση

Το υλικό της παρακέντησης εστάλη για κυτταρολογική εξέταση, στην οποία παρατηρήθηκαν ευρήματα που συνηγορούν υπέρ θυλακιώδους αλλοίωσης θυρεοειδούς, απροσδιορίστου σημασίας (κατηγορία Bethesda III), επί εδάφους χρόνιας λεμφοκυτταρικής θυρεοειδίτιδας. Δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ενός νεοπλάσματος, όπως NIFTP (πρόκειται για ένα νεόπλασμα με εξαιρετικά καλοήθη βιολογική συμπεριφορά, το όνομα από τα ακρωνύμια των εξής λέξεων: Non-invasive follicular thyroid neoplasm with papillary-like nuclear features).

Μοριακή ανάλυση

Για περαιτέρω διερεύνηση, τo υλικό της παρακέντησης εστάλη για μοριακή ανάλυση η οποία ήταν θετική για τη μετάλλαξη p.Q61R στο γονίδιο NRAS, εύρημα που παρατηρείται στα θυλακιώδη αδενώματα/NIFTP και σε RAS-like θηλώδη καρκινώματα.

Καρκίνος θυρεοειδούς και εγκυμοσύνη – Θεραπευτική αντιμετώπιση της ασθενούς μας

Οι διαθέσιμες επιλογές ήταν η χειρουργική επέμβαση στο δεύτερο τρίμηνο της κύησης και η επέμβαση μετά την ολοκλήρωση της κύησης, με ταυτόχρονο περιοδικό έλεγχο στην διάρκεια της κύησης.

Επιλέχθηκε η δεύτερη επιλογή, με ταυτόχρονο υπερηχογραφικό έλεγχο σε εξειδικευμένο εργαστήριο υπερήχων στη διάρκεια της κύησης, όπου δεν παρατηρήθηκε διαφοροποίηση των απεικονιστικών ευρημάτων, όπως ήταν αναμενόμενο.

Το πλέον πρόσφατο υπερηχογράφημα είναι αυτό που παρουσιάσθηκε παραπάνω, το οποίο είναι όπως και τα προηγούμενα όσον αφορά τα ευρήματα.

Χειρουργική επέμβαση

Η ασθενής υποβλήθηκε σε ολική θυρεοειδεκτομή μέσω εγκάρσιας τραχηλικής τομής υπό γενική αναισθησία. Κατά την επέμβαση επιβεβαιώνονται τα ευρήματα του προεγχειρητικού ελέγχου. Δεν παρατηρούνται μακροσκοπικά ύποπτοι ή παθολογικοί λεμφαδένες στο κεντρικό διαμέρισμα του τραχήλου (βλ. και χαρτογράφηση). Η φάση της αποκόλλησης των δύο λοβών από την τραχεία εξελίχθηκε με σχετική δυσκολία, προφανώς λόγω της συνυπάρχουσας χρόνιας λεμφοκυτταρικής θυρεοειδίτιδας (βλ. παραπάνω, FNA-κυτταρολογική).

Σε όλη τη διάρκεια της επέμβασης οπτική αναγνώριση και προστασία των παλίνδρομων λαρυγγικών νεύρων άμφω όπως επίσης και των παραθυρεοειδών.
Η επέμβαση εξελίχθηκε ομαλά.

Μετεγχειρητική πορεία

Η γενική αναισθησία και η επέμβαση έγιναν καλά ανεκτές.

Η μετεγχειρητική πορεία ήταν ομαλή.

Εξήλθε της κλινικής την 1η μετεγχειρητική ημέρα σε καλή γενική κατάσταση.

Ιστολογική εξέταση

Μικροσκοπικό θηλώδες καρκίνωμα θυρεοειδούς διαμέτρου 9 mm χωρίς διάσπαση κάψας

Καρκίνος θυρεοειδούς και εγκυμοσύνη – Σχόλιο

Καρκίνος θυρεοειδούς και εγκυμοσύνη – δύο είναι τα βασικά ερωτήματα που ανακύπτουν:

το ένα αφορά την εξέλιξη της κύησης
το άλλο τον τρόπο αντιμετώπισης της νόσου.

Όσον αφορά το πρώτο ερώτημα: Σχεδόν πάντα η κύηση μπορεί να εξελιχθεί ομαλά, με εξαιρετικά σπάνιες εξαιρέσεις (που αφορούν επιθετικές μορφές καρκίνου θυρεοειδούς).

Όσον αφορά το δεύτερο ερώτημα: Οι επιλογές που είναι διαθέσιμες στην συντριπτική πλειονότητα των ασθενών είναι δύο:

Επέμβαση στο δεύτερο τρίμηνο της κύησης
Επέμβαση μετά τον τοκετό

Η επιλογή θα πρέπει να γίνει σε συνεννόηση με την ασθενή και το οικογενειακό της περιβάλλον και εξατομικεύεται ανάλογα με τα ιδιαίτερα δεδομένα και τις επιθυμίες της ασθενούς, μετά από πλήρη και αναλυτική ενημέρωση.

Θα πρέπει επίσης να λαμβάνεται υπόψη και η άποψη του μαιευτήρα, όσον αφορά την πορεία της κύησης.

Η επέμβαση στο πρώτο τρίμηνο της κύησης θα πρέπει να αποφεύγεται λόγω της πιθανότητας πρόκλησης βλάβης στο έμβρυο από τους αναισθητικούς παράγοντες. Θα πρέπει επίσης αποφεύγεται στο τρίτο τρίμηνο της κύησης καθώς σε αυτή την περίπτωση αυξάνεται ο κίνδυνος πρόκλησης πρώιμου τοκετού.

Το πρόβλημα «καρκίνος θυρεοειδούς και εγκυμοσύνη» θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με ιδιαίτερη προσοχή και ευαισθησία από εξειδικευμένο χειρουργό θυρεοειδούς, με εμπειρία στην χειρουργική αντιμετώπιση των παθήσεων του θυρεοειδούς. Ο χειρουργός θυρεοειδούς έχει την ευθύνη της λεπτομερούς και αναλυτικής ενημέρωσης της ασθενούς για όλα τα θέματα που αφορούν την επέμβαση, όπως:

είδος εξετάσεων για τον σωστό προεγχειρητικό έλεγχο
επιλογή του καλύτερου δυνατού χρόνου για την επέμβαση αφαίρεσης θυρεοειδούς (θυρεοειδεκτομή)
επιλογή της σωστής χειρουργικής επέμβασης (έκταση θυρεοειδεκτομής, με ή χωρίς λεμφαδενικό καθαρισμό, έκταση λεμφαδενικού καθαρισμού)
πιθανές επιπλοκές
μετεγχειρητική πορεία και μετεγχειρητική αγωγή

O έμπειρος και εξειδικευμένος χειρουργός θυρεοειδούς είναι σε θέση να εξατομικεύσει την θεραπευτική αντιμετώπιση προσαρμόζοντάς την κατάλληλα ανάλογα με τα ιδιαίτερα δεδομένα της κάθε εγκυμονούσης ασθενούς. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται το βέλτιστο θεραπευτικό αποτέλεσμα με την μέγιστη δυνατή ασφάλεια.

Καρκίνος θυρεοειδούς και εγκυμοσύνη