Ορισμός – επίπτωση
Υπερπαραθυρεοειδισμός και παραθυρεοειδική κρίση.-Η παραθυρεοειδική κρίση (ΠΚ) αποτελεί μία σπάνια επιπλοκή του πρωτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού (PHPT). Περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1939 (από τον Hanes). Η συχνότητά της κυμαίνεται περί το 1 %. Η σπανιότητά της οφείλεται στο ότι ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός είναι συνήθως μία προοδευτική νόσος με αργή εξέλιξη. Η αύξηση των επιπέδων ασβεστίου ορού συμβαίνει επίσης προοδευτικά,. Η παραθυρεοειδική κρίση είναι επίσης γνωστή και ως παραθυρεοτοξίκωση, παραθυρεοειδική ‘καταιγίδα’ (storm) και υπερπαραθυρεοειδική υπερασβεστιαιμική κρίση.
Κλινικές εκδηλώσεις
Η παραθυρεοειδική κρίση αποτελεί επείγουσα ενδοκρινολογική κατάσταση που μπορεί να έχει δραματική (ακόμη και θανατηφόρα) εξέλιξη αν δεν αναγνωριστεί και αντιμετωπιστεί άμεσα και αποτελεσματικά. Χαρακτηρίζεται από βαριά υπερασβεστιαιμία (επίπεδα ασβεστίου ορού > 14 mg/dl) σε συνδυασμό με αύξηση των επιπέδων παραθορμόνης ορού. Συνοδεύεται από δραματικές κλινικές εκδηλώσεις. Πιθανά συμπτώματα είναι οι εκδηλώσεις από το κεντρικό νευρικό σύστημα (διαταραχές συγκέντρωσης, σύγχυση, ληθαργική κατάσταση, κώμα), ναυτία, έμετοι, αφυδάτωση, καρδιακές αρρυθμίες κλπ. Η καρδιακή και η νεφρική λειτουργία είναι πιθανόν να παρουσιάσουν σταδιακή και επιδεινούμενη έκπτωση, με πιθανή θανατηφόρα κατάληξη, αν δεν εφαρμοσθούν άμεσα θεραπευτικά μέσα. Η βαρύτητα των κλινικών εκδηλώσεων συνήθως συμβαδίζει με την βαρύτητα και την ταχύτητα εμφάνισης της υπερασβεστιαιμίας.
Θεραπεία
Συντηρητική αντιμετώπιση
Ενυδάτωση και διουρητική αγωγή
Η αρχική αντιμετώπιση συνίσταται στην ενδοφλέβια ενυδάτωση του ασθενούς. Χορηγείται διάλυμα φυσιολογικού ορού με στόχο διούρηση περί τα 200 ml/h. Αφού αποκατασταθεί ο ενδοαγγειακός όγκος, χορηγείται διουρητικό αγκύλης σε χαμηλή δόση (π.χ. φουροσεμίδη), με στόχο την ενίσχυση της διούρησης και της νεφρικής αποβολής ασβεστίου. Έτσι μπορεί να επιτευχθεί περαιτέρω μείωση των επιπέδων του ασβεστίου στο αίμα.
Καλσιτονίνη / διφωσφωνικά
Μπορεί να χορηγηθούν συμπληρωματικά καθώς διεγείρουν την πρόσληψη και την καθήλωση του ασβεστίου στα οστά, μειώνοντας τα επίπεδά του στο αίμα.
Ο ρόλος της χειρουργικής
Για την άμεση και οριστική αντιμετώπιση του προβλήματος θα απαιτηθεί παραθυρεοειδεκτομή, συχνά σε επείγουσα βάση. Ιδανικά, θα πρέπει προηγουμένως να επιτευχθεί με τα παραπάνω μέτρα μείωση των αυξημένων επιπέδων ασβεστίου ορού. Ο χειρουργός θα πρέπει να διαθέτει εμπειρία στη χειρουργική των ενδοκρινών αδένων ώστε να επιτύχει την ίαση του ασθενούς εξ αρχής με την αρχική επέμβαση.
Η μείωση εντούτοις των επιπέδων ασβεστίου ορού πριν την γενική αναισθησία και την χειρουργική επέμβαση είναι επιθυμητή. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τα παραπάνω μέτρα αρχικής συντηρητικης αντιμετώπισης. Στο σύντομο αυτό διάστημα θα πρέπει ο ασθενής να έιναι υπό παρακολούθηση με έλεγχο των επιπέδων ασβεστίου ορού. Συνηθέστατα τα μέτρα αυτά αποδίδουν σύντομα, και με τον τρόπο αυτό μπορεί ο ασθενής να υποβληθεί με ασφάλεια στην χειρουργική επέμβαση υπό γενική αναισθησία.
Υπερπαραθυρεοειδισμός και παραθυρεοειδική κρίση
ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΙΤΕ
ΕΥΓΕΝΙΔΕΙΟ– Παπαδιαμαντοπούλου 20 (Ιλίσια)
ΙΑΤΡΙΚΟ ΨΥΧΙΚΟΥ– Άντερσεν 1 (Νέο Ψυχικό)
ΜΗΤΕΡΑ– Ερυθρού Σταυρού 5 (Μαρούσι)
