Περιεχόμενα
Αδένωμα παραθυρεοειδούς και ακτινοβολία κεφαλής και τραχήλου
Εισαγωγή
Αδένωμα παραθυρεοειδούς και ακτινοβολία κεφαλής και τραχήλου.-Σήμερα γνωρίζουμε πολλά για τον ρόλο της ακτινοβολίας στην αιτιοπαθογένεια των όζων και κυρίως του καρκίνου θυρεοειδούς. Η ακτινοβολία κεφαλής – τραχήλου είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου θυρεοειδούς. Αντίθετα, η συσχέτιση ακτινοβολίας με τον πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό είναι λιγότερο γνωστή.
Αδένωμα παραθυρεοειδούς και ακτινοβολία κεφαλής – τραχήλου
Σύμφωνα με τα υπάρχοντα δεδομένα, η έκθεση σε ακτινοβολία κεφαλής – τραχήλου αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης υπερπαραθυρεοειδισμού. Το μεσοδιάστημα από την έκθεση στην ακτινοβολία μέχρις ότου εμφανιστεί ο υπερπαραθυρεοειδισμός κυμαίνεται από 20 έως 40 χρόνια.
Η αιτιοπαθογενετική σχέση ακτινοβολίας και υπερπαραθυρεοειδισμού έχει παρατηρηθεί σε πληθυσμούς που έχουν εκτεθεί σε ακτινοβολία από το περιβάλλον (π.χ. επιζήσαντες μετά την ατομική βόμβα στη Χιροσίμα ή το ατύχημα στο εργοστάσιο παραγωγής πυρηνικής ενέργειας στο Chernobyl), όπως επίσης και σε άτομα που έχουν εκτεθεί σε ακτινοβολία για την αντιμετώπιση διαφόρων καλοήθων και κακοήθων παθήσεων κεφαλής και τραχήλου. Ο υπερπαραθυρεοειδισμός είναι πιθανόν να αναπτυχθεί μετά από έκθεση σε ακτινοβολία με πιθανότητα που εξαρτάται από την δόση της ακτινοβολίας (σχετικός κίνδυνος = 5 – 10 σε 1 Gy). Η πιθανότητα ανάπτυξης υπερπαραθυρεοειδισμού με αυτή τη δόση είναι χαμηλός (1 % στα 35 χρόνια και 5 % στα 50 χρόνια).
Ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο, που σχετίζεται με τον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπιστεί χειρουργικά ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός (παραθυρεοειδεκτομή από έμπειρο και εξειδικευμένο χειρουργό θυρεοειδούς-παραθυρεοειδών), είναι ότι η ακτινοβολία (Α/Β) δεν αυξάνει την πιθανότητα ανάπτυξης διάχυτης υπερπλασίας των παραθυρεοειδών σε σχέση με το μονήρες αδένωμα παραθυρεοειδούς . Για το λόγο αυτό, και στους ασθενείς με υπερπαραθυρεοειδισμό και ιστορικό έκθεσης σε Α/Β κεφαλής -τραχήλου μπορεί να εφαρμοστεί η ελάχιστα επεμβατική παραθυρεοειδεκτομή (και όχι η κλασική ερευνητική τραχήλου).
Σχόλια
Τα παραπάνω δεδομένα σε συνδυασμό με τα δεδομένα που αφορούν τη συσχέτιση της Α/Β και με άλλες παθήσεις (όπως ο καρκίνος θυρεοειδούς) υπογραμμίζουν την ανάγκη αποφυγής της έκθεσης στην Α/Β, όταν αυτό είναι δυνατόν. Αυτό ισχύει και για ιατρικές πράξεις (διαγνωστικές ή θεραπευτικές). Τα μέτρα προστασίας είναι απαραίτητα σε κάθε περίπτωση.
