Αδένωμα παραθυρεοειδούς και SPECT/CT scan
Ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός είναι μία πάθηση που διαγιγνώσκεται όλο και πιο συχνά κυρίως λόγω της ευρείας χρήσης εργαστηριακών μετρήσεων (ασβεστίου) στα πλαίσια του περιοδικού ελέγχου του γενικού πληθυσμού ή της διερεύνησης άλλων (άσχετων) παθήσεων. Συνηθέστατα (85 %) οφείλεται σε μονήρες αδένωμα παραθυρεοειδούς, μπορεί όμως να οφείλεται και σε διάχυτη υπερπλασία των παραθυρεοειδών (~ 12 %), διπλό αδένωμα παραθυρεοειδούς (~ 2 – 3 %) και σπανιότατα σε καρκίνο παραθυρεοειδών (< 1 %).
Ο προεγχειρητικός εντοπισμός του υπερλειτουργικού παραθυρεοειδικού ιστού είναι ιδιαίτερα χρήσιμος και διευκολύνει σημαντικά την επέμβαση αφαίρεσης του παραθυρεοειδούς (παραθυρεοειδεκτομή).
Σήμερα, οι δύο βασικές εξετάσεις προεγχειρητικού εντοπισμού είναι:
- Το υπερηχογράφημα
- Το σπινθηρογράφημα παραθυρεοειδών με Tc99m sestamibi
Υπάρχουν εντούτοις και κάποιες άλλες εξετάσεις, που – σε δύσκολες περιπτώσεις – θα μπορούσαν να είναι ιδιαίτερα χρήσιμες.
Μία εξ αυτών είναι η SPECT/CT (single photon emission computed tomography). Στην υβριδική αυτή τεχνική χορηγείται ενδοφλέβια το ραδιοϊσότοπο (99mTc-MIBI) και ακολουθεί η απεικόνιση σε πρώιμες και όψιμες φάσεις. Αμέσως μετά λαμβάνονται τομές με πολυτομικό αξονικό τομογράφο, τόσο στον τράχηλο όσο και στον ανώτερο θώρακα, χωρίς ενδοφλέβια χορήγηση σκιαγραφικού. Με τον συνδυασμό και την ανασύνθεση των δεδομένων λαμβάνονται εικόνες σε διάφορα επίπεδα (στεφανιαίο, εγκάρσιο, οβελιαίο).
Το βασικό πλεονέκτημα της μεθόδου (SPECT/CT) είναι η δυνατότητα λήψης υβριδικών εικόνων υψηλής ευκρίνειας και ανάλυσης, χρησιμοποιώντας το συνδυασμό των δύο αυτών τεχνικών.
Υπάρχουν αρκετές αναφορές στη βιβλιογραφία που υποδηλώνουν ότι η υβριδική αυτή μέθοδος (SPECT/CT) είναι ένα χρήσιμο διαγνωστικό «εργαλείο» για τον εντοπισμό ενός αδενώματος παραθυρεοειδούς. Ιδιαίτερα χρήσιμη είναι επίσης η μέθοδος αυτή για τον εντοπισμό έκτοπου αδενώματος παραθυρεοειδούς, που μπορεί να βρίσκεται σε διάφορες θέσεις, από το ύψος της κάτω γνάθου μέχρι το ανώτερο μεσοθωράκιο.
Σε περιπτώσεις υπερπλασίας των παραθυρεοειδών η διαγνωστική ακρίβεια της μεθόδου μειώνεται. Και αυτό γιατί αυξημένη πρόσληψη του ραδιοφαρμάκου (99mTc-MIBI) γίνεται από το αδένωμα παραθυρεοειδούς, που περιέχει αρκετά οξύφιλα κύτταρα.
Με το SPECT/CT είναι δυνατόν να αναγνωριστεί όχι μόνο η θέση του αδενώματος παραθυρεοειδούς (ακόμη και σε έκτοπη θέση), αλλά και οι σχέσεις του με τα παρακείμενα ανατομικά όργανα και το μέγεθός του.
Η υβριδική τεχνική SPECT/CT – αν και δεν αποτελεί την πρώτη επιλογή για τον προεγχειρητικό εντοπισμό ενός αδενώματος παραθυρεοειδούς – θα μπορούσε να είναι μία χρήσιμη συμπληρωματική επιλογή σε «δύσκολες» περιπτώσεις από έμπειρο και εξειδικευμένο χειρουργό θυρεοειδούς-παραθυρεοειδών.
Στην εικόνα
Πάνω αριστερά (Α) αδένωμα παραθυρεοειδούς, απεικόνιση μετά τη χορήγηση του ραδιοφαρμάκου (μαύρο βέλος) (Β) αδένωμα παραθυρεοειδούς, απεικόνιση στην αξονική τομογραφία (Γ) αδένωμα παραθυρεοειδούς, απεικόνιση στην υβριδική τεχνική (PET/CT scan) (άσπρο βέλος).
