Θυρεοειδίτιδα Hashimoto – τι επιπλοκές μπορεί να προκαλέσει?

Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι μία αυτοάνοσης αιτιολογίας φλεγμονή του θυρεοειδούς αδένα. Χαρακτηρίζεται από διήθηση ποικίλου βαθμού του θυρεοειδικού ιστού από λεμφοκύτταρα, από όπου προκύπτει και το άλλο όνομα με το οποίο είναι ευρέως γνωστή (χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα).

H θυρεοειδίτιδα Hashimoto μπορεί να προκαλέσει τις εξής επιπλοκές:

Υποθυρεοειδισμός

Πρόκειται για την συνηθέστερη επιπλοκή της θυρεοειδίτιδας Hashimoto. H φλεγμονή (θυρεοειδίτιδα) που χαρακτηρίζεται από την αυξανόμενη διήθηση του θυρεοειδικού ιστού από λεμφοκύτταρα έχει σαν αποτέλεσμα την σταδιακή διαταραχή της λειτουργίας του θυρεοειδούς, που εκδηλώνεται με μειούμενη παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών. Εμφανίζεται έτσι ο υποθυρεοειδισμός, που αποτελεί και κλασική κλινική εκδήλωση της θυρεοειδίτιδας Hashimoto. Πράγματι, η θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι μία αρκετά συνήθης αιτία υποθυρεοειδισμού.

Αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να προκαλέσει στη συνέχεια τις επιπλοκές που τον χαρακτηρίζουν, όπως διαταραχές της καρδιακής λειτουργίας, διαταραχές από τη λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος (επιβράδυνση νοητικής λειτουργίας, κατάθλιψη, μυξοίδημα κλπ).

Διόγκωση του θυρεοειδούς (διάχυτη ή λόγω παρουσίας όζων)

Σε κάποιους ασθενείς, η φλεγμονή στη θυρεοειδίτιδα Hashimoto συνοδεύεται από αύξηση των διαστάσεων του θυρεοειδούς, που μπορεί να είναι οφείλεται είτε σε διάχυτη διόγκωση αυτού είτε σε δημιουργία όζων. Όταν η αύξηση των διαστάσεων του θυρεοειδούς είναι μεγάλου βαθμού μπορεί να εμφανιστούν κάποιες χαρακτηριστικές κλινικές εκδηλώσεις, που οφείλονται σε πίεση των παρακειμένων οργάνων από τον διογκωμένο θυρεοειδή. Οι εκδηλώσεις αυτές είναι γνωστές σαν πιεστικά φαινόμενα και περιλαμβάνουν συνηθέστερα:

Εκδηλώσεις λόγω πίεσης της τραχείας. Χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι η δύσπνοια, όπως επίσης και ο συριγμός στη φάση της εισπνοής (εισπνευστικός συριγμός).
Εκδηλώσεις λόγω πίεσης του οισοφάγου. Εμφανίζονται όταν η διόγκωση του θυρεοειδούς επεκτείνεται προς τα πίσω στον τράχηλο. Χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι η δυσκαταποσία (δυσκολία στην κατάποση).

Θα πρέπει να τονιστεί ότι στους ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Hashimoto και όζο/όζους θυρεοειδούς υπάρχει πιθανότητα να υποκρύπτεται καρκίνος θυρεοειδούς. Η διαγνωστική διερεύνηση σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να γίνεται όπως σε όλους τους ασθενείς με όζο/όζους θυρεοειδούς. Όποτε υπάρχει – για οποιοδήποτε λόγο – υποψία καρκίνου, θα πρέπει να γίνεται παρακέντηση του ύποπτου όζου με λεπτή βελόνη (FNA, Fine-Needle Aspiration) και κυτταρολογική εξέταση του υλικού που λαμβάνεται με αυτή.

Λέμφωμα θυρεοειδούς

Πρόκειται για αρκετά σπάνια μορφή πρωτοπαθούς κακοήθους νεοπλάσματος του θυρεοειδούς. Χαρακτηρίζεται από διόγκωση του θυρεοειδούς που αυξάνεται σχετικά γρήγορα σε μέγεθος. Η πιθανότητα εμφάνισης λεμφώματος στους ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι μεγαλύτερη σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό. Η διάγνωση τίθεται με βιοψία (είτε με τέμνουσα βελόνη [tru-cut biopsy] είτε με ανοικτή βιοψία.

Άλλες αυτοάνοσες παθήσεις

Στους ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Hashimoto υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα (σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό) εμφάνισης και άλλων αυτοάνοσων παθήσεων, όπως

Νόσος Addison
Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1
Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος
Ρευματοειδής αρθρίτιδα κλπ.

Από την πλευρά του χειρουργού θυρεοειδούς θα πρέπει να τονιστεί ότι η θυρεοειδίτιδα Hashimoto συνοδεύεται από σύμφυση του θυρεοειδούς επί της τραχείας και ενίοτε επί των γύρω ιστών (όπως π.χ. στους παρακείμενους μύες).Η σύμφυση αυτή μπορεί ενιοτε να είναι αρκετά στερή και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη δυσκολία αποκόλλησης των δύο λοβών του θυρεοειδούς από την τραχεία και τα παρακείμενα όργανα. Η επέμβαση (θυρεοειδεκτομή) για το λόγο αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα δυσχερής τεχνικά. Στις περιπτώσεις αυτές χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή για την αποφυγή βλάβης παρακειμένων οργάνων ή ανατομικών στοιχείων.

Η εμπειρία του χειρουργού στις επεμβάσεις θυρεοειδούς έχει μεγάλη σημασία για την ασφαλή διεξαγωγή και ολοκλήρωση της επέμβασης. Ο έμπειρος χειρουργός θυρεοειδούς είναι σε θέση να εκτελέσει την (ενίοτε αρκετά δύσκολη) φάση της αποκόλλησης του θυρεοειδούς με ασφάλεια, μειώνοντας στο ελάχιστο δυνατό την πιθανότητα εμφάνισης μετεγχειρητικών επιπλοκών.