Πίνακας Περιεχομένων

Όζοι θυρεοειδούς εξατομικευμένη αντιμετώπιση

Οι όζοι θυρεοειδούς είναι ένα αρκετά συχνό πρόβλημα υγείας. Αν και στην μεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων δεν δημιουργούν (και δεν πρόκειται να δημιουργήσουν) πρόβλημα στον ασθενή, σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί ο ασθενής να χρειαστεί να υποβληθεί σε περαιτέρω έλεγχο και πιθανόν σε χειρουργική επέμβαση.

Το γεγονός εντούτοις ότι για ένα τόσο συχνό πρόβλημα υγείας ΄μιλάμε’ για «κάποιες περιπτώσεις» εγείρει δύο σημαντικά ερωτήματα:

Πώς αναγνωρίζονται αυτές οι «κάποιες περιπτώσεις»?

Πως αντιμετωπίζονται αυτές οι «κάποιες περιπτώσεις»?

Στο σημείο αυτό υπεισέρχεται ο σημαντικός παράγοντας που χαρακτηρίζεται σαν «εξατομικευμένη αντιμετώπιση».

Τι σημαίνει ο όρος αυτός? Σημαίνει ότι για τον κάθε συγκεκριμένο ασθενή με όζο ή όζους θυρεοειδούς η αντιμετώπιση διαφέρει και προσαρμόζεται στα ιδιαίτερα δεδομένα του κάθε ασθενούς.

Η εξατομικευμένη αντιμετώπιση των ασθενών με όζους θυρεοειδούς έχει δύο βασικά σκέλη, το διαγνωστικό και το θεραπευτικό.

Όζοι θυρεοειδούς εξατομικευμένη αντιμετώπιση
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΣΚΕΛΟΣ

Μία βασική ανησυχία όταν ανακαλύπτεται όζος θυρεοειδούς είναι το εάν υποκρύπτεται καρκίνος θυρεοειδούς. Και αυτό γιατί ο καρκίνος θυρεοειδούς εκδηλώνεται κυρίως υπό την μορφή όζου θυρεοειδούς. Σήμερα η διάγνωση του καρκίνου θυρεοειδούς μπορεί να τεκμηριωθεί με την παρακέντηση με λεπτή βελόνη (FNA) του όζου θυρεοειδούς και την κυτταρολογική εξέταση του υλικού που λαμβάνεται με την παρακέντηση του όζου. Η πιθανότητα να υποκρύπτεται καρκίνος θυρεοειδούς σε έναν όζο ποικίλει και τα αποτελέσματα της παρακέντησης εκφράζονται σήμερα διεθνώς με το σύστημα Bethesda. H εξατομικευμένη αντιμετώπιση εδώ αφορά την επιλογή των ασθενών με όζο ή όζους θυρεοειδούς που θα πρέπει να υποβληθούν σε παρακέντηση με λεπτή βελόνη.

Υπάρχουν σήμερα συγκεκριμένα κριτήρια με βάση τα οποία επιλέγεται η εν προκειμένω εξατομικευμένη αντιμετώπιση, όπως:

ατομικό ιστορικό
οικογενειακό ιστορικό
ευρήματα από την κλινική εξέταση (κυρίως ψηλάφηση)
ευρήματα από το υπερηχογράφημα κλπ.

Με βάση τα ευρήματα αυτά (και μάλιστα λαμβάνοντας υπόψη συνδυαστικά όλα τα παραπάνω δεδομένα) ο έμπειρος κλινικός γιατρός μπορεί να παραπέμψει τον ασθενή για παρακέντηση με λεπτή βελόνη ή να τον θέσει σε πρόγραμμα απλής παρακολούθησης, εξατομικεύοντας έτσι την διαγνωστική διερεύνηση των ασθενών με όζους θυρεοειδούς όσον αφορά το θέμα της παρακέντησης με λεπτή βελόνη.

Ποιες άλλες διαγνωστικές εξετάσεις θα χρειαστεί ο ασθενής με όζους θυρεοειδούς? Είναι προφανές ότι είναι άστοχο και οικονομικά ασύμφορο, χωρίς να προσφέρει κάποια βοήθεια (αλλά αντίθετα ταλαιπωρία και οικονομική επιβάρυνση), το να παραγγέλνει ο γιατρός αδιάκριτα και χωρίς καμία ‘πυξίδα’ κάθε διαθέσιμη εξέταση, που όμως δεν βοηθά στην αντιμετώπιση του προβλήματος του ασθενούς. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις απεικονιστικές εξετάσεις. Διαθέσιμες απεικονιστικές εξετάσεις για τη διερεύνηση του ασθενούς με όζους θυρεοειδούς είναι:

Ο κλινικός γιατρός θα πρέπει να είναι σε θέση να επιλέξει ποιες από τις παραπάνω εξετάσεις (και με ποια σειρά, αν χρειαστούν περισσότερες) θα πρέπει να ζητήσει στον ασθενή με όζους θυρεοειδούς. Γνώμονας στην επιλογή αυτή είναι η βοήθεια που μπορεί να προσφέρει πρακτικά η κάθε εξέταση στη λήψη αποφάσεων για την αντιμετώπιση του ασθενούς με όζο θυρεοειδούς.

Όζοι θυρεοειδούς εξατομικευμένη αντιμετώπιση
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΣΚΕΛΟΣ

Εξίσου σημαντική είναι η εξατομικευμένη αντιμετώπιση και για το δεύτερο σκέλος της διαχείρισης του ασθενούς με όζους θυρεοειδούς, την θεραπευτική αντιμετώπιση.

Η θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθενών με όζους θυρεοειδούς καθορίζεται με βάση τα ευρήματα του λεπτομερούς, στοχευμένου και αξιόπιστου διαγνωστικού ελέγχου. Ο κλινικός γιατρός έχει την ευθύνη να προτείνει τη βέλτιστη θεραπευτική αντιμετώπιση στον κάθε ασθενή, προσαρμόζοντάς την ανάλογα με τα ιδιαίτερα δεδομένα της διαγνωστικής του διερεύνησης (εξατομίκευση θεραπείας).

Οι δυο βασικές εν προκειμένω επιλογές είναι:

η περιοδική παρακολούθηση
η χειρουργική αντιμετώπιση

Η θεραπεία καταστολής (που εφαρμόζονταν παλιότερα) σήμερα δεν εφαρμόζεται παρά από λίγους μόνο γιατρούς και δεν προτείνεται σήμερα για τους ασθενείς με όζους θυρεοειδούς.

Αλλά και στην κάθε μία από τις παραπάνω επιλογές υπεισέρχεται και πάλι η παράμετρος της εξατομίκευσης.

Για παράδειγμα, στην περιοδική παρακολούθηση θα πρέπει ο γιατρός να αποφασίσει:

Πόσο συχνά θα πρέπει να γίνεται αυτή?
Με ποια διαγνωστική μεθοδολογία?

Στην χειρουργική αντιμετώπιση ο χειρουργός καλείται να επιλέξει:

Τον χρόνο της χειρουργικής επέμβασης, το πότε δηλαδή θα πρέπει να χειρουργηθεί ο ασθενής
Το είδος της χειρουργικής επέμβασης

Προφανώς επίσης ο χειρουργός θα πρέπει να είναι σε θέση να εκτελέσει κάθε είδος επέμβασης στο θυρεοειδή (συμπεριλαμβανομένων και πλέον σύνθετων και εκτεταμένων επεμβάσεων, όπως ο λεμφαδενικός καθαρισμός σε όζους που υποκρύπτουν καρκίνο θυρεοειδούς με λεμφαδενικές μεταστάσεις) με την μέγιστη δυνατή ασφάλεια για τον ασθενή και με τον σωστό τρόπο (Lege artis).

Από τα παραπάνω καθίσταται εμφανής η σημασία της εμπειρίας όλων των γιατρών που εμπλέκονται στην αντιμετώπιση των ασθενών με όζους θυρεοειδούς, έτσι ώστε να είναι δυνατή η εξατομίκευση της αντιμετώπισής τους όσον αφορά τόσο τη διαγνωστική διερεύνηση όσο και την επιλογή της θεραπείας τους. Κεντρικό ρόλο στην ομάδα αυτή έχει ο εξειδικευμένος χειρουργός θυρεοειδούς που – πέραν της εξειδίκευσής του – θα πρέπει να διαθέτει και την απαραίτητη κλινική εμπειρία για την αντιμετώπιση όλου του φάσματος των παθήσεων του θυρεοειδούς.